Boeiend Congres van het 20-jarige Collectif Haïti de France op 2-3 november 2012 in Parijs.

Met vier Vlamingen reden we op 2 november 2012 met de Thalys naar Parijs : Greet Schaumans (11.11.11., Broederlijk Delen en Vlaams Haïti Overleg) , Bernadette Simkens (Vlaams Haïti Overleg en Broederlijk delen ), Lut Thyssen (Vlaams Haïti Overleg) en Walter De Jongh (vrijwilliger Broederlijk Delen). De sfeer op dit 20-jarig congres was hartelijk en feestelijk. De contacten tussen Haïtianen en Europeanen verliepen gemoedelijk en vriendschappelijk. De meeste presentaties stonden op een hoog niveau.

De feestelijke sfeer van dit 20-jarig bestaan van het Collectif Haïti de France (CHF) kende al een hoogtepunt tijdens de muzikale avond op het einde van de eerste dag. Een Haïtiaans ensemble van zwarte muzikanten met trompetten en trommels bracht ons in een echte Haïtiaanse sfeer. Zang en improvisatie , Carnavalmuziek en ook Voodoo-muziek met ritmische trommels, dompelden ons in een soort trance. Eén van de zangers speelde op de Lambi (grote schelp), het symbool van Haïti. Deze feestavond eindigde in een dansavond met ware Haïtiaanse ambiance.

Inhoudelijk heeft dit congres mij ook kunnen boeien. Tijdens deze tweedaagse proefde ik van de gedrevenheid en de inzet van de aanwezigen, die begaan zijn met de toekomst van het Haïtiaans volk. Het was een congres van hoop op evolutie.

Ik vermeld hier enkele van de uiteenzettingen die mij sterk zijn opgevallen en die bewezen dat verandering in Haïti mogelijk moet zijn.

De socioloog Abner Septembre vertelde over de noodzakelijke hervormingen om het land te laten evolueren : er is een mentaliteitsverandering nodig onder de bevolking en onder de machthebbers. De Haïtiaanse staat zou de initiatieven die reeds goed functioneren moeten kunnen vermenigvuldigen op grotere schaal. Belangrijk daarbij zijn het ontwikkelen van de plaatselijke werking in gemeenten en het oprichten van intercommunales.

De dierenarts Rosanie Moise van Veterimed vertelde over een grootschalig melkproject van Veterimed. Het doel was tweeërlei : enerzijds de melkproductie vergroten door aankoop van 500 melkkoeien voor de kleine boeren, en anderzijds het oprichten van 120 plaatselijke melkerijen die toelaten om de melk op te halen, te stockeren en te verwerken. Op die manier wil men ook een tegengewicht creëren tegen het melkpoeder dat ingevoerd wordt met nefaste dumpingprijzen tot gevolg.

Guyana en Gouadaloupe: de voordrachten brachten onder meer aan het licht dat de levensomstandigheden van de Haïtianen in deze landen niet erg fraai zijn; er is veel werkloosheid, er is de zwakke situatie van de illegalen en de sans-papiers; sommige illegalen studeren, maar kunnen geen wettelijk diploma verwerven en vallen dus tussen twee stoelen. Velen zijn gedoemd om in het zwart tegen een zeer laag loon te werken.
In de kleine discussiegroepen werden veel interessante gedachten geformuleerd. Ik vermeld er enkele: aankoop en registratie van terreinen; herbebossing op een efficiëntere manier; irrigatie en bescherming van de velden; uitbreiding van het composteren zowel op het platteland als in de steden, vorming van landbouwers en vooral van jongeren; betere communicatie met het ministerie van Landbouw; het structureren en coördineren van organisatorische programma’s. Betere samenwerking met de partnerorganisaties. Het creëren van intercommunales om de plaatselijke instanties te versterken op politiek vlak; creëren van efficiënte coöperatieven voor boeren, enz.

Een bepaalde werkgroep kwam tot de volgende ideeën: competenties van plaatselijke beleidsmensen verbeteren door gerichte vorming; Eco-toerisme en meer ecologische landbouw bevorderen. Betere samenwerking tussen de diaspora in Europa en de plaatselijke partnerorganisaties.

Conclusie: er bestaan veel goede ideeën en er functioneren waardevolle initiatieven, maar er is nog veel werk aan de winkel. Een klacht die tijdens de discussies steeds terugkwam was het gebrekkig functioneren van de staat en van een aantal diensten . Dit staat in contrast met de intelligentie en het talent van de Haïtianen zelf. Vooral het enthousiasme en de warmte tussen de deelnemers is mij sterk opgevallen

Walter De Jongh
21 december 2012

Meer artikels uit deze rubriek