'Criots' en 'Riz et pois collés' met een pittige ti-malice-saus

Het is typisch Haïtiaans maar zeker geen dagelijkse kost voor de doorsnee burger ginder. Die zal het vaak met veel minder moeten stellen. Maar “nan tan grangou patat pa gen po” t.t.z. als je uitgehongerd bent heeft een aardappel geen schil… Toch maar de recepten meegeven?

Criols

Scharrelvarkens en in het wild levende dieren hebben stevig vlees dat soms droog en taai kan zijn. Om het vlees malser te maken gebruikt met vaak het sap van sinaasappelen. Door deze marinade wordt het vlees zacht van binnen en als de stukjes na het sudderen zijn gebakken, krijgen ze een krokant korstje alsof ze zijn gebarbecued.

Ingrediënten : 1,5 kg. varkensschouder in blokjes van 5 cm. – 1 grote ui, gesnipperd – 1 Spaans pepertje, fijngehakt – 125 g. bieslook, fijngehakt – 250 mL. sinaasappelsap – 1 theelepeltje zout – een halve thee(epeL t~m – zwarte peper – 125 mL plantaardige olie

Roer alle ingrediënten, behalve de olie, door elkaar. Zet het geheel een nacht in de koelkast. Voeg de volgende dag zoveel water toe dat het net onder water staat. Kook het geheel 90 min. op laag vuur en giet af. Bak het varkensvlees in gloeiend hete olie, tot het bruin van buiten en mals van binnen is.

Riz et pois collés

Rijst wordt zelden “naakt” opgediend. Vlees meekoken met de rijst stamt nog uit de slaventijd. Het werd (wordt ?) beschouwd als een teken van welstand. Erwten erbij was (is ?) een teken van grote waardering. Rijst, hoofdvoedsel in de regio, werd van oudsher door de Haïtiaanse boer geteeld. Sedert de jaren ’80 echter wordt de zwaar gesubsidieerde US-rijst op de Haïtiaanse markt gegooid (voor de US de vierde grootste rijstmarkt na Japan, Mexico en Canada !)

En onze Haïtiaanse boer? Die raakt zijn, uiteraard niet-gesubsidieerde, rijst aan de straatstenen niet kwijt. Hij is dus zijn inkomen kwijt ! Maar geen nood, er is werk voor hem in de ‘sweatshops’ (zie “Van Dale- handwoordenboek Engels-Nederlands” : slavenhok, werkplaats van uitbuiter) van de U.S.-investeerders. Resultaat voor onze boer: armer èn afhankelijker dan ooit!)

Ingrediënten: 250 g rode bonen – 50 g gezouten spek in sneetjes – 2 dL pfantaardige boter – 1 ui, gesnipperd – 125 g bieslook, fijngehakt – 1 pikante peper, zoder zaden en fijngesneden – boter – 500 g rijst

Kook de bonen 2 uur in 1 liter water tot ze zacht zijn. Giet ze af maar bewaar het kookvocht. Bak het vlees. Doe er de ui, bieslook en de peper bij. Voeg het kookvocht van de bonen toe, breng het geheel aan de kook en doe er de bonen bij. Voeg de rijst toe en kook het geheel in 20 min gaar.

Ti-malice-saus

Al in de tijd voor de landing van Columbus was men in het Caribisch gebied dol op scherp gekruide gerechten. De Indianen maakten rijkelijk gebruik van de verschillende soorten pepers. Deze gewoonte is tot de dag van vandaag in stand gebleven. Minderwaardige producten worden er smakelijker door.

Men heeft bovendien vlugger een verzadigd gevoel…

Ingrediënten : 1 grote ui, qesnipperd – 125 g bies(ook, fijngehakt – 125 mL fimoensap – 3 teentjes knof(ook, fijngesneden – 60 mL oLijfo(ie – 2 Spaanse pepertjes, fijngehakt – snufje peper en zout

Laat ui en bieslook in limoensap marineren. Breng het mengsel met de rest van de ingrediënten aan de kook. Laat het geheel afkoelen en bewaar het in glazen potten in de koelkast.

Lut Thijsen
1 september 2002

Meer artikels uit deze rubriek