Een politieke klucht

De situatie is hier meer dan koddig te noemen. We wonen hier een politieke klucht bij waar spijtig genoeg niet mee te lachen valt, aangezien het Haïtiaanse volk er zeker geen voordeel zal bij hebben. We hebben hier momenteel 2 presidenten! Wat een luxe voor zo’n klein en arm land!

Gisteravond stelde de oppositiekoepel “Convergence Démocratique” Gérard Gourgue aan als opvolger van Préval. Hij werd vanmorgen beëdigd in het hoofdkwartier van de OPL. Het lijkt wel als wilden ze Aristide voor zijn, en zeggen: “Jongen, begin er niet meer aan, er is al een plaatsvervanger voor Préval”. De Convergence geeft Gérard Gourgue een mandaat van 2 jaar, waarbinnen hij “geloofwaardige” verkiezingen moet organiseren. Ze zetten dus, tegen alle gezond verstand in, hun dwaze project om een alternatieve regeringop te richten door. Dit na het mislukken van de onderhandelingen tussen de protagonisten van de crisis, onder bemiddeling van de eind vorige maand opgerichte Burgerlijke Commissie.

Vorige zaterdag had op initiatief van deze commissie een confrontatie plaats tussen Aristide en de leiders van de Convergence in het paleis van de nuntius; een confrontatie die leek te zullen uitmonden in een politiek akkoord tussen beide politieke fronten. Twee dagen later verdronk die hoop weer in de zee van koppigheid van vooral de oppositie, die de meest onaanvaardbare eisen stelde.

Na dit politieke theater van de oppositie vanmorgen gaf Préval dan zijn presidentiële sjaal door aan Aristide in een feestelijke viering in drie etappes, van de kamer via een bomvolle kathedraal naar het paleis, in het bijzijn van een waaier van diplomatieke delegaties van de landen die zich “vrienden” van Haïti noemen, en van een massa volk dat op de Champs de Mars was samengestroomd.

In zijn eerste redevoering als nieuwe president liet Aristide zich nogmaals kennen als een woordkunstenaar die weet hoe hij het volk kan bezielen. Hij begon in het Creools om over te gaan in het Frans en enkele zinnen Engels en Spaans aan het adres van de bezoekers. Hij stak onmiddellijk een open hand uit naar de oppositie, zonder enige allusie over het aanstellen van hun tegenpresident.

Hij beschreef in grote lijnen zijn vijfjarenplan met betrekking tot de uitbouw van de infrastructuur, de hervorming van het onderwijssysteem en de gezondheidszorg, en met speciale aandacht voor de noodzaak de onveiligheid in te dijken en het rechtswezen te hervormen. Voor de rest was het hier vandaag zeer kalm in een propere stad in feestkledij. Het leek wel een autoloze zondag te zijn.

Aristide begon dus aan een nieuw mandaat vandaag, met iedereen tegen zich, behalve een grote groep sympathisanten (Haïtianen en Amerikanen) uit de diaspora en het kleine volk van Haïti, dat vol hoop uitkijkt naar zijn president. Maar het is nogmaals een gekortwiekt staatshoofd, lamgelegd, vooraleer te kunnen beginnen, door het “gefoefel” van hen die ook tijdens zijn eerste mandaat stokken in de wielen staken en de staatsgreep steunden.

Nog voor de aanstelling van Aristide werd al bekend gemaakt dat de Europese Unie belangrijke steun voor Haïti blokkeert. Frankrijk publiceerde een waslijst van eisen aan het adres van Aristide. De druk zowel van de VS als Europa op de nieuwe president is enorm groot. Zij eisen dat hij een regering vormt met deelname van de oppositie die steeds maar weer gaat dwarsliggen.

In zijn openingsrede kondigde “tegen-president” Gérard Gourgue het leger opnieuw te zullen oprichten…

Wat hebben die mannen toch een kort geheugen. Datzelfde leger dat hem in november 1989 belette president te worden, wil hij dus terug in het leven roepen.

Ondertussen gaat het leven hier gewoon verder? Het is kalm in de stad. De meeste scholen nemen maar een lang weekend, zodat er heel wat minder verkeer is dan op andere dagen. De gesprekken worden gedomineerd door reacties op de investituur van Aristide en zijn tegenpool Gourgue. Velen spreken zich uit voor een hernemen van de gesprekken zoals Aristide in zijn toespraak ook vooropstelde. De harde kern van de Convergence wimpelt de open hand van Aristide af als politieke komedie.

Wij kijken uit hoe het verder gaat met die zinloze ‘tweepresidenten-situatie’…

Jan Hoet (Port-au-Prince)
7 februari 2001