Vlaams Haïti Overleg

Jongeren VEDEK met zelfgemaakte vlag (foto: Liesbet De Pooter, Cap Rouge)

Cap Rouge

De campagne focust op het dorp Cap Rouge, een deelgemeente van Kay Jacmel, aan de Haïtiaanse zuidkust, en op Joachim Sanon en zijn vrouw André-Rose, die samen met de boerengroepen van VEDEK (Vive Espoir pour le Développement de Cap Rouge) ervan overtuigd zijn dat hun toekomst in hun dorpen ligt en op hun velden. Ze geloven dat ze deze toekomst kunnen realiseren door samen te werken.

VEDEK ontstond in 1988, na de doortocht van de cycloon Gilbert, en verenigt vandaag een twintigtal boerengroepen in tien dorpen. Het specialiseert zich in opleidingen rond landbouwtechnieken en neemt tevens initiatieven om het inkomen en de levenskwaliteit van de huishoudens te verbeteren. Zo stimuleert het sinds kort ook de verkoop van zelf verwerkte landbouwproducten, waarmee vooral de vrouwen een extra gezinsinkomen verwerven.

Terug naar het platteland

Joachim heeft vroeger gestudeerd en is eigenlijk een teruggekeerde uit Port-au-Prince, die nadien in zijn geboortedorp een gezin heeft gesticht en een voortrekker is geworden van de nieuwe teelttechnieken die de meeste boeren in de streek nu gebruiken. Het is erg belangrijk dat de boeren terug hun eigen bevolking kunnen voeden zodat het land niet van voedselimport moet leven.

Sinds 1996 is Haïti echter jammer genoeg het slachtoffer geworden van een brutale liberalisering. Om schuldvermindering te bekomen bij andere landen moest het van het IMF (Internationaal Muntfonds) en de Wereldbank zijn markt opengooien. De invoertarieven voor strategische voedselgewassen als maïs en rijst daalden van 50% naar 3%, en voor andere landbouwproducten zelfs naar 0%. Daardoor komen goedkope voedseloverschotten van de wereldmarkt massaal het land binnen.

Gelukkig zijn er organisaties zoals PADPA (Plate-Forme Haïtienne de Plaidoyer pour un Développement Alternatif), die werken rond voedselsouvereiniteit: het recht van landen om een eigen landbouwbeleid te voeren en om de eigen voedselproductie te beschermen. PADPA begeleidt VEDEK als pilootproject

Broederlijk Delen legt contacten

Ter voorbereiding van de campagne ging reeds een groep vrijwillige medewerkers op inleefreis naar Haïti in juli-augustus 2007. In december-januari gaat, in samenwerking met DMOS-COMIDE (de NGO van de Salesiaanse gemeenschap) eveneens een groep leerkrachten op inleefreis om met het echte Haïtiaanse leven in het binnenland kennis te maken.

In de vastencampagne zijn er 10 Haïtianen te gast in 10 lokale gemeenschappen in Vlaanderen. Het zijn medewerkers van Haïtiaanse partnerorganisaties van Broederlijk Delen en zij komen bij ons vertellen over hun werk en hun leven, over wat hen bezighoudt en hen drijft om zich in te zetten voor hun eigen groepen mensen.

Wat doet Broederlijk Delen in Haïti zelf?

Broederlijk Delen heeft een typische manier van werken, namelijk zorgen dat groepen mensen in het Zuiden hun eigen plannen ter bestrijding van armoede en onrecht kunnen en mogen realiseren. Wereldwijd worden 250 organisaties in 20 landen gesteund. In Haïti wordt samengewerkt met 21 partnerorganisaties. Zoals elders worden de plannen van de partnerorganisaties gesteund op drie manieren: door financiële steun en/of een tijdelijke medewerker, door het organiseren van de uitwisseling van ervaringen tussen projectpartners, en via internationale acties over oorzaken van armoede.

Duurzame rurale ontwikkeling

Broederlijk Delen kan niet alles doen en beperkt daarom zijn actieterrein tot 2 thema’s:

Om te beginnen is er aandacht voor duurzame rurale ontwikkeling. In Haïti leeft 56 % van de bevolking in extreme armoede (1 US$ per dag). Een groot deel van deze mensen lijdt aan ondervoeding. Daarom ondersteunt Broederlijk Delen lokale boerengroepen zoals Tet Kolé, en organisaties zoals ITECA, GADRU en het reeds hoger genoemde PAPDA, die deze lokale boerengroepen begeleiden. Ze geven vorming en stellen werkmiddelen ter beschikking. Zo kunnen de boeren hun oogst verbeteren, hun verkoop verhogen en van hun opbrengst leven.

Op die manier heeft bijvoorbeeld de boerenfederatie Tet Kole Bas Plateau vorig jaar met een bijdrage van 25.000 euro kunnen zorgen voor een zeer goede oogst van bonen en noten en hebben ze met de aankoop van dieren de dierenkweek kunnen versterken en verbeteren.

• Aankoop van zaad voor bonen en pistachenoten: de vrouwen betalen 15 gourdes voor een ‘marmite’ en bij de oogst betalen ze dit bedrag verhoogd met 1 gourde per marmite terug aan de kas van de groep. Voor een emmer pistache betalen ze 200 gourdes en bij de oogst betalen ze dat bedrag plus 40 gourdes extra per emmer terug aan de kas. In totaal kregen 764 leden verspreid over 3 zones zaad om te zaaien en te planten.
• 524 boeren en boerinnen kregen werkmateriaal om het land te bewerken: machetes, hakken, sikkels.
• 96 geiten en 16 geitenbokken werden verdeeld over evenveel families, die na twee worpen 2 geitjes teruggeven aan de groep voor verdeling naar nieuwe begunstigden.
• Daarnaast worden ook vormingssessies georganiseerd over diverse thema’s zoals vrouw en gezondheid, goede voeding, kinderverzorging, verhouding ouders-kinderen, verhouding man-vrouw.

• De groepen hebben ook een radiostation waarin leden van de boerenorganisaties meewerken en waar met educatieve programma’s gewerkt wordt.

Participatief burgerschap

Vervolgens is er aandacht voor participatief burgerschap, mensenrechten en democratisering. In Haïti heerst veel rechteloosheid en straffeloosheid. Vooral de gewone mensen zijn daar het slachtoffer van. Daarom is Broederlijk Delen ook partner van organisaties die de mensenrechten verdedigen en de bevolking correct informeren (via publicaties, radioprogramma’s, ateliers, enzovoort) over hun rechten en plichten als burgers. Surf eens naar www.alterpresse.org, de nieuwswebsite van de partnerorganisatie ‘Groupe Medialternatif’.

Zo zorgt RNDDH dat er toezicht gehouden wordt op het werk van de politie en dat er opgetreden wordt als zij hun boekje te buiten gaan. De Commissie Rechtvaardigheid en Vrede zorgde voor de vorming van meer dan 1.000 lokale waarnemers die bij de verkiezingen de zaken in het oog hielden en misbruiken rapporteerden. Een andere organisatie werkt vooral met vrouwengroepen en zorgt ervoor dat lokale gemeenschappen het belang kennen van de inschrijving van hun kinderen in de burgerlijke stand, en dat mensen weten dat hiervoor niet hoeft te worden betaald, maar dat de gemeenteambtenaren hun werk moeten doen.

Doelgroepen

Welke zijn de doelgroepen van Broederlijk Delen in Haïti?

• Groepen van boeren en boerinnen: omdat de kleine familiale landbouw van enorm belang is in een land met een latent hongerprobleem.
• Vrouwengroepen: omdat zij vaak de drijvende kracht zijn in de ontwikkeling van hun gezin en van de lokale gemeenschappen, en zeker in Haïti een grote rol spelen in de lokale economie.

• Jongerengroepen: omdat zij de toekomst zijn van een land, en jongeren vormen gelijkstaat met investeren in de toekomst.

Steun voor Chiro in Haïti

In een land dat geteisterd wordt door geweld en corruptie, laat de Chiro geen enkele kans onbenut om meer te doen dan spelen. De jeugdbeweging voorziet haar lokale groepen van materiaal om rond thema’s als gezondheidszorg, alfabetisering en geweldloosheid te werken. Intussen heeft Kiro Ayiti zich ontwikkeld tot een belangrijke spreekbuis en begeleider van jongeren die een beter Haïti willen. De beweging telt ongeveer 50.000 leden, verspreid over 600 lokale groepen.

Uitwisseling van ervaring

Naast de financiële steun aan partners brengt Broederlijk Delen de 21 organisaties jaarlijks samen voor uitwisseling van ervaring, kennis en materialen. Zo ontstaan er verrassende contacten en groeit de samenwerking tussen groepen mensen. Ook coöperanten en vrijwilligers dragen bij tot de versterking van de lokale capaciteiten. Momenteel zijn in Haïti 3 coöperanten en 2 vrijwilligers werkzaam en is er ook een steunpunt voor de nabije opvolging van partners en projecten.