Haïtianenverhalen

Geniet mee van de avontuurlijke Haïtianenverhalen van Lies Dewallef, die sinds einde juni terug in Haïti is.

Welkom thuis

Sinds 30 juni zijn mijn man Joe en ik terug thuis in Haïti. Het onthaal in Port-au-Prince na 10 maanden België is even warm als de tropenzon hier. Sommigen vliegen ons letterlijk om de hals. De meeste houden het op een stevige knuffel. Haast iedereen laat mij enthousiast weten dat ik ben verdikt. “Ze bedoelen dat positief”, sust Joe, “mooi dik, vol dik!’ Mijn naam ben ik blijkbaar ergens onderweg kwijtgeraakt. Ik heet nu “Madanm Joe”. Het voorstel om Joe dan ook maar “Mesye Lies” te noemen, wordt met weinig geestdrift onthaald. Menig Haitiaan herinnert ons ook aan het doel van het huwelijk. “Joe is de zaaier en jij bent het veld”, zo klinkt het hier.

Alles is en blijft relatief

Op bezoek in het rusthuisje van St-Gerard, waar de oudjes zich met aftands speelgoed amuseren, ontdek ik een harig tarantula-achtig beestje op de schort van de zuster. Ik merkte op dat er een “gròte” spin op haar rug zat. Behendig schudde ze deze er prompt af. Toen ze de spin van wel 7 cm zag, lachte ze het “spinnetje” weg en zei ze dat zo’n “kleintje” haar toch niet zou kunnen opeten.

Landje te koop

Iemand op de radio meende dé oplossing voor alle problemen van Haïti te hebben gevonden. Laten we het land met alles erop en eraan verkopen. Vervolgens verdelen we de buit gelijk onder alle Haïtianen en gaan we er met zijn allen vandoor… Misschien ook een goede oplossing voor België?

Kameleon

Joe heeft tot onze grote verbazing zijn merkkledij en deftige hemdjes alvast bij zijn broer in de hoofdstad achtergelaten. Hij is vastbesloten om een “nèg fèy”, een mens die één met de natuur leeft (letterlijk: “blad-man”) te worden. Ook in België viel het mij al op dat hij zich heel anders kleedde dan in Port-au-Prince.

Kan economie ook solidair zijn?

Morgen vertrekken we naar Wanament, onze nieuwe thuis tot eind 2010. We zullen er dankzij Volens (www.volens.be) bij een lokale partnerorganisatie werken rond het thema “solidaire economie”. Het is de bedoeling om de basisgroepen daar te gaan ondersteunen in de kleine economische activiteiten die ze ontplooien, zodat ze een degelijk inkomen kunnen verwerven. Joe zal de kinderen en jongeren omkaderen, ik de vrouwen.

Elke dag een beetje kamp

Een Volens-coöperante die er jaren gewerkt had, maakte er geen geheim van: “Wanament (Ouanaminthe) is de hel! Het is er veel te heet, te stoffig, en het vergaat er van de muggen”. Met een busreis van zo’n 10 uur vanuit Port-au-Prince achter de kiezen leek deze beschrijving perfect te kloppen. Bij onze partnerorganisatie klonk het al hoopgevender: “Welkom, vreemdeling, je zal twee keer wenen hier in Wanament: één keer bij je aankomst en één keer als je moet vertrekken…”

Wie ons eens wil komen bezoeken, is meer dan welkom. We wonen op 20 minuutjes stappen van de grens met de Dominicaanse Republiek. Op maandag en vrijdag mogen de Haïtianen gratis de grens oversteken. Dat doen ze dan ook massaal: te voet met de koopwaar balancerend op het hoofd, drie à vier personen per motor, per kruiwagen en bolderkar, alles overvol geladen. De straat die de twee landen verbindt, is op die dagen veel te smal om al het verkeer te slikken.

Welkom in ons huisje met…

…een golfplatendak: een sauna als het zonnetje schijnt, een reuzengrote klankkast als de regen trommelt; een waterput voor de deur, compleet met gammel emmertje en lapjestouw; een “hudo” met (een speciaal voor ons geïnstalleerde) WC-bril op de koer van de buren; plastiek waskommen en douchebekertjes; allerlei vliegen- en muggenafweersystemen; een koelbox.

Weg met de luxe van…

…een plafond; kraantjes; een kakkerlakkenvrij gemak met waterspoeling; douche en bad; een vliegenarme eettafel; koelkast en diepvriezer.

We zijn dolgelukkig met…

…ons terrasje met zicht op straat; de steeds gevulde tropische fruitmand op onze tafel: mango, ananas, banaan, passievrucht, pompelmoes, limoen: allemaal voor een prikje te koop op de markt; onze Chiro-buren die ons geholpen hebben om dit huisje te vinden en die ons elke dag een bezoekje komen brengen; elkaar…

Maar ook met de spirit van onze partnerorganisatie: in alle eenvoud de kant van de allerzwaksten kiezen. Het zijn vooral de arbeiders die hier ondersteuning vinden. De kleine coöperaties die typisch Haïtiaanse hemden, mandjes en juwelen maken. De vrouwen. De kinderen, want die werken even hard als de volwassenen: een zorgeloze tijd van spelen is hier maar voor weinigen weggelegd. De mensen die lijden door HIV-AIDS….

Iedereen is welkom: communisten, atheïsten, katholieken, protestanten, voodoo-aanhangers,… Voorwaarde is wel dat je gek genoeg bent!

Lies Dewallef
1 september 2008

Meer artikels uit deze Lambi

Meer artikels uit deze rubriek