Het geweld blijft aanhouden…


Verkiezingsresultaten (foto: Joseph Wenkoff).

Port-au-Prince lijkt te moeten leren leven met geweld. Kinderen die naar school gaan, worden ontvoerd. Cité Soleil blijft een broeihaard van geweld. Geregeld voeren de VN-troepen (Minustah) er schoonmaakoperaties uit, waarbij gewapende bendes worden uitgeschakeld, maar het geweld verspreidt zich van wijk naar wijk en er zijn alsmaar meer operaties van de Minustah nodig.

In november werd de 203de verjaardag van de slag bij Vertières gevierd. Premier Jacques Edouard Alexis zei er niet fier op te zijn dat de slag van Vertières moest worden herdacht terwijl een vreemde troepenmacht zich op Haitiaanse bodem bevond. Terwijl de ceremonie plaatsvond, scandeerden studenten slogans tegen de Minustah. Nochtans heeft de Haïtiaanse politie de hulp van de VN-blauwhelmen nodig om de orde te handhaven.


Kogels in de sloppenwijk van Cité Soleil (foto: Reuters, 9 februari 2007)

Verkiezingen

Op 3 december vonden de lokale verkiezingen plaats; er waren 29 000 kandidaten voor 1420 posten. Er dienden ook nog 14 parlementsleden verkozen te worden. De verkiezingscampagne was vrij sober, maar bleef toch niet gespaard van geweld. Enkele politici werden gedood. De Minustah zorgde voor vier eenheden die snel konden ingrijpen tijdens de stembusgang en de blauwhelmen steunden de 3000 verkiezingswachten. Er kwamen slechts weinig kiezers opdagen. Men schat dat maar 10 tot 15% van de kiezers zijn stem uitbracht. De verkiezingen gingen gepaard met veel gewelddadigheden. Lespwa, de politieke formatie van president Préval, kwam als overwinnaar uit de bus.

Geweld

Begin december werden meerdere lijken ontdekt in Martissant en omgeving. Op verkiezingszondag 3 december werd een politieman vermoord door onbekenden. Daarop werden meerdere personen gedood tijdens botsingen tussen enerzijds vrienden van de politieman, gesteund door mannen van Grand Ravine, en, anderzijds, leden van het ‘Armée Ti manchette’. Deze laatsten waren blij met de moord op de politieman die volgens hen de chef van een bende van Martissant was.

De Commissie Veiligheid van de Kamer had een ontmoeting met de Hoge Raad voor de Politie, die voorgezeten wordt door de eerste minister. Na afloop van de ontmoeting toonde de voorzitter van de Commissie zich ontevreden over de verkregen antwoorden. Premier Alexis rechtvaardigde zijn politiek om met de gewapende groepen te onderhandelen door te verwijzen naar het rapport van de commissie Baker, waarin de VS wordt aanbevolen te onderhandelen met Iran. De premier betreurde dat de VS weigert haar beleid te veranderen waarbij Haïtiaanse delinquenten teruggestuurd worden naar Haïti. Het zou gaan om 25 tot 100 personen per maand die een ernstige bedreiging vormen voor de veiligheidssituatie in Haïti.


Ondanks de Minustah blijft het geweld aanhouden (foto: AP).

Ontvoeringen

Ontvoeringen blijven plaatsvinden, ondanks een verscherpte aanwezigheid van de VN-blauwhelmen. Er worden kinderen gekidnapt in de voertuigen die hen naar school brengen. Zo werden er in december zeven leerlingen van 13 tot 15 jaar ontvoerd. Ze werden vrijgelaten na betaling van een losgeld aan de ontvoerders. De kinderen werden opgehaald door hun ouders die hadden deelgenomen aan de onderhandelingen met de kidnappers. De politie vermeed om tussenbeide te komen op het moment van hun vrijlating om het leven van de kinderen niet in gevaar te brengen. Een en ander leidde ertoe dat sommige scholen het eerste trimester vroeger afsloten. Voor het hervatten van de lessen op 8 januari werden extra veiligheidsmaatregelen genomen door de Minustah en de nationale politie. In december waren er 64 gevallen van kidnapping, in januari 39. Bij het merendeel van de ontvoeringen gaat het om losgeld, maar de Commissie Rechtvaardigheid en Vrede (R&V) zegt dat sommige ontvoeringen ook een politiek doel beogen, zoals het ontslag van de regering, of het nemen of wijzigen van bepaalde beslissingen. R&V wijst ook op het bestaan van verbanden tussen ontvoeringen en drugshandel. Bovendien stelt R&V de betrokkenheid van bepaalde autoriteiten vast. Dat de Haïtiaanse politie onbetrouwbare elementen telt, is bekend. Begin december verklaarde de algemeen directeur van de nationale politie dat 53 politieagenten in afzondering geplaatst werden. Er werden er al 186 ontslagen en 464 politieagenten stonden op het punt om eveneens ontslagen te worden.

De VN-blauwhelmen van de Minustah

De Haïtiaanse politie kan niet zonder de hulp van de Minustah. De laatste maanden voerden de blauwhelmen de acties tegen de gewapende bendes op. Eind december grepen 400 soldaten van de Minustah en de nationale politie in in de krottenwijk Cité Soleil. Op 5 januari lanceerde de Minustah een nieuw offensief tegen de gewapende bendes van de wijk Drouillard in Cité Soleil. Verschillende bandieten werden gearresteerd. Minustah-baas Edmond Mulet verklaarde dat de dagen van de bandieten geteld zijn. Volgens hem zijn de gewapende groepen van Cité Soleil verantwoordelijk voor vele ontvoeringen in de hoofdstad en martelen zij de personen die ze vasthouden. Hij vroeg aan de bevolking om informatie te blijven doorspelen over de schuilplaatsen van de bandieten.

Préval op Cuba

Préval bracht een driedaags bezoek aan Cuba om de feestelijkheden bij te wonen ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van Fidel Castro. Bij die gelegenheid werd een document getekend dat voorziet in samenwerking op veertien gebieden en in de voortzetting van de hulp op medisch vlak. Préval bedankte in naam van het Haïtiaanse volk de Cubaanse leiders voor hun hulp via de honderden ontwikkelingswerkers. Hij dankte ook omdat meer dan 800 Haïtiaanse studenten in Cuba mogen studeren. Een Cubaanse minister kondigde aan dat er met de steun van Cuba in heel Haïti een alfabetiseringscampagne gestart zal worden.

De Minustah wordt ook geconfronteerd met het gebruik van jongeren als levend schild door de gewapende bendes.

De internationale gemeenschap

EU-Commissaris Louis Michel bracht eind november een kort bezoek aan Haïti. Hij verklaarde dat men van Haïti een pilootland voor de ontwikkeling wil maken. De bedoeling is dat de EU over een periode van vijf jaar 233 miljoen euro vrijmaakt in het kader van het tiende programma van het Europees Ontwikkelingsfonds. Op vraag van de Haïtiaanse regering zal dit geld vooral geïnvesteerd worden in de infrastructuur. Michel noemde ook de mogelijkheid voor Haïti om een extra bedrag van 60 miljoen euro te krijgen als premie voor goed bestuur.

Op 30 november kwamen de geldschieters van Haïti samen in Madrid. Vooraleer de conferentie begon, ondertekenden de Spaanse en Haïtiaanse regering een document over de eerste gemengde Spaans-Haïtiaanse commissie. De donorlanden vroegen de Haïtiaanse regering om de inspanningen tegen de corruptie te verhogen. De Haïtiaanse regering vroeg de donateurs om een zekere vrijheid in het beheren van de fondsen. De Haïtiaanse leiders wensten ook dat een groot deel van de hulp niet zou gaan naar specifieke projecten, maar naar de financiering van de verschillende ministeries. De conferentie van Madrid feliciteerde de Haïtiaanse regering voor de verbetering van het macro-economische beleid. De conferentie was blij met het vooruitzicht van de mogelijkheid van schuldvermindering voor Haïti. Het IMF en de Wereldbank kondigden inderdaad op 22 november aan dat Haïti de tweede van de drie fases had bereikt om in aanmerking te komen voor het programma van schuldvermindering. Haïti zal wel nog een aantal hervormingen moeten doorvoeren. Volgens premier Alexis is er nog een lange weg te gaan.


Foto: Joseph Wenkoff.

Ook positief nieuws

Sinds december heeft Haïti een groot kinderziekenhuis dank zij de internationale organisatie “onze kleine broers en zusters”, die gesticht werd door een Amerikaanse priester. Het ziekenhuis kan tot 40 000 kinderen per jaar ontvangen. Er zijn twee operatiekwartieren, zalen voor intensieve zorgen en reanimatie en diensten voor verzorging van tbc en ondervoeding. Er lopen drie programma’s van gezondheidszorg: één voor gehandicapte kinderen, één voor preventie van het overdragen van aids bij de geboorte en één voor tandverzorging. Het ziekenhuis is welkom in Haïti waar het sterftecijfer bij kinderen onder de 5 jaar bijzonder hoog is. Van elke 1000 geboortes sterven 177 kinderen voor ze de leeftijd van 5 jaar bereiken.

Ander positief nieuws is dat 2006 een goed jaar was voor de Haïtiaanse landbouw. Er was voldoende regen tijdens het jaar. De FAO en het ministerie van landbouw zorgden voor de verspreiding van bonenzaad zodat de bonenoogst in 2006 toenam in verschillende zones van het land. De stabiliteit van de prijzen van de voedingsproducten is eveneens en positieve factor.

Bart van Malderen
1 maart 2007