Hoe het met suikerriet bergaf ging


Suikerriet (foto: Will Ellis).

Een getuigenis van Frémy Maître uit Plaine Léogane

Begin de jaren ’80 produceerde ik suikerriet. Eerst verkocht ik hem aan de lokale distillerij voor productie van clairin en alcohol en toen de fabriek open ging, ben ik daar ook beginnen leveren. In 1983 verbouwde ik net iets minder dan 4 ha grond. De helft van de grond was van iemand anders, maar ik huurde hem om suikerriet te verbouwen voor de fabriek. Ik verkocht suikerriet aan de fabriek tot die sloot in 1987.

Daarna was er weinig reden om nog zoveel suikerriet te telen. Ik besloot dus de pacht van de gehuurde grond niet meer te verlengen en behield nog 2 ha om suikerriet te telen. Ik deed mijn best om het suikerriet te verkopen aan de lokale distillerijen, die er alcohol van stookten. Alles ging goed tot in 1996, toen ethanol op onze markt kwam door import. De distillerijen konden de clairin en de alcohol niet meer verkopen en ze zijn dus gestopt met van mij te kopen. Hetzelfde speelde zich af in gans Léogane, de distillerijen konden de kleine hoeveelheid suiker niet meer kopen dat wij boeren verbouwden.


Suikerrietkapper (foto: Piet den Blanken).

Door de liberalisering, was de markt helemaal verzadigd en alle boeren hadden moeite om de suiker te verkopen. Soms werd het suikerriet achter gelaten op het veld. Het betekende een groot verlies voor de boeren. Het verlies vertegenwoordigde ongeveer 30 tot 50% van de productie.

Mijn familie werd daar erg door getroffen. Gelukkig verdiende mijn vrouw een beetje geld en hebben wij niet zo hard te lijden gehad als de anderen. Maar we hebben toch enkele leningen moeten aangaan om in onze noden te kunnen voorzien. Voor de meerderheid van de families in deze zone was het een bloedbad. Sommigen verkochten alles wat ze hadden, ook hun grond. In mijn gemeenschap zijn veel boeren failliet gegaan. Ze hebben hun grond verkocht en emigreerden. De armste boeren stonden helemaal alleen voor die situatie.

Uit Christian Aid-dossier ‘Liberalisation agricole en Haïti’, maart 2006, Claire McGuigan
Vertaling: Rhoddy Petit

Rhoddy Petit
1 maart 2007