In Memoriam: Gerald Mathurin, voorvechter van een rechtvaardiger Haïti

Mathurin (6e van links) bij zijn bezoek aan België en de EU in 2011  (foto Ilse Roels)
Mathurin (6e van links) bij zijn bezoek aan België en de EU in 2011 (foto Ilse Roels)

Op zaterdag 3 maart overleed in Port-au-Prince de verantwoordelijke van CROSE en voormalige minister van landbouw Gerald MATHURIN. Hij was vooral een gedreven en zeer sociaal bewogen leider en boegbeeld, niet alleen van de sociale beweging in het Zuidoostelijk departement, maar ook van de nationale boerenbeweging. Ilse Roels mocht nauw met hem samenwerken en geeft ons een beeld van deze geëngageerde man.

Zaterdag 3 maart 2018 is de landbouwingenieur Gerald Mathurin in Port-au-Prince heengegaan op 64 jarige leeftijd na een herseninfarct. Na een succesvolle publieke loopbaan als landbouwingenieur in de streek van Artibonite, in Cayes en Jeremie, werd Gerald Mathurin minister van landbouw in de eerste regering van Preval, voor de periode 1996-1997. Omdat hij vond dat hij niet de gewenste verandering voor de Haïtiaanse bevolking kon brengen vanuit die positie, nam hij ontslag samen met Raoul Peck, toenmalig minister van communicatie. Hij besloot terug aan de basis te gaan werken om met hart en ziel te ijveren voor een ander Haïti. Hij werkte tot zijn dood als coördinator van CROSE, een regionale sociale beweging van vrouwen-, boeren- en jongerenorganisaties, coöperatieven van koffietelers en vissers, gemeenschapsbanken, landbouwers die instaat voor irrigatie-initiatieven en voor de coördinatie van basisorganisaties.

Zijn dood, veel te jong en veel te vroeg, is een groot verlies voor de Haïtiaanse sociale beweging. Naast zijn politiek engagement, was hij vooral een onvermoeid ijveraar voor rechten van sociale meerderheidsgroepen die in de marge van de samenleving leven (landbouwers, vrouwen, arbeiders, jongeren en studenten en vooral de daklozen na de aardbeving). Hij was heel integer, met een grote bezorgdheid voor een samenleving gestoeld op inclusie, gelijkheid, rechtvaardigheid, actief burgerschap en netwerking.

Mathurin bij zijn vormingswerk van Crose in Jacmel (foto Crose Haïti)
Mathurin bij zijn vormingswerk van Crose in Jacmel (foto Crose Haïti)

In één van de vele sociale bijeenkomsten van CROSE vertelde hij over zijn afkeer van protocol en het dragen van een kostuum. Maar, ging hij verder: “Gedurende de tijd dat ik minister was, heb ik geleerd om met plezier een kostuum te dragen omdat dat me verplichtte in de spiegel te kijken. Niet zodanig om te kijken of mijn das wel of niet goed zat, maar om diep binnen mezelf te kijken of mijn handelingen wel de mens reflecteerden die ik was, de mens waarop iedereen vertrouwde, de mens die Haïti nodig had. En vooral om ook te kijken naar al de inspanningen die ik moest doen om mezelf te blijven.”

Gerald had een scherpe en klare visie op de sociale en politieke situatie van Haïti, maar ook op de internationale samenwerking. In december 2011 werd hij uitgenodigd door de Coördinatie Europe-Haiti om in het Europees Parlement te praten over de situatie van Haïti na de aardbeving. In de marge van dit evenement heeft ook het Vlaams Haiti Overleg toen een debatavond met hem georganiseerd in Brussel.

Gerald was zonder twijfel een geboren leider, die hield van dialoog en debat, en die een enorm talent had om mensen samen te brengen. Door hem en al degenen die zich aan zijn zijde hebben geëngageerd, is CROSE vandaag een onbetwistbare actor geworden voor de ontwikkeling van het zuidoostelijk departement en van de Haïtiaanse sociale beweging. Gerald laat een gedachtegoed en sterke waarden na die de leden van CROSE ongetwijfeld verder zullen doen leven in de strijd voor een rechtvaardige Haïtiaanse samenleving en inclusieve ontwikkeling. Zoals Gerald het altijd zei: “Er is nog een heel lange weg te gaan, maar we zullen niet stoppen met dromen tot we ons doel hebben bereikt. “Wout la long, men rèv nou pi long toujou”. En hij voegde er graag aan toe, «Projecten kunnen een middel zijn om dat doel te bereiken, maar zijn nooit het doel op zich.”

Ilse Roels had het voorrecht om als Belgische coöperante met CROSE te werken van 2008 tot eind 2010 rond gender en het versterken van de vrouwenbeweging (met het toenmalige Volens). CROSE was voor haar een belangrijke leerschool wat betreft de opbouw van een sociaalpolitieke visie op ontwikkeling en het maken van sociale beweging. Mede door haar organisatiestructuur en nabijheid bij de bevolking, was CROSE na de aardbeving in 2010 de spil rond de organisatie van de bevolking en de noodhulp in het Zuiden.

Ilse Roels, coöperante in Haïti
7 maart 2018

Meer artikels uit deze rubriek