Vlaams Haïti Overleg

Haiti is al meer dan 200 jaar onafhankelijk, maar de Haitianen hebben enkel de vrijheid om rond te wandelen in hun eigen stekje. Een ander land bezoeken, impliceert een omslachtig visumaanvraagproces. Blijkbaar hebben de meeste landen in de wereld een heilige schrik dat elke bezoekende Haïtiaan zich in hun land wil vestigen. Voor een deel van hen is dat ook waar; heel wat Haïtianen zoeken elders een beter leven omdat ze in eigen land niet voldoende kansen krijgen, maar veel Haïtianen zien dat ook anders. Zij willen gewoon de vrijheid hebben om eens een ander land te bezoeken of, als er lokale onrusten zijn, het recht hebben om in een ander land even tot rust te komen.

Of ze willen ergens anders een vorming volgen, of tijdens een seminarie gedachtegoed delen met onderdanen van andere naties. Maar als je niet gehuwd bent en kinderen hebt, geen vaste, goedbetaalde job hebt en ook niet ergens een stukje vastgoed, dan krijg je bij de meeste consulaten al gauw je paspoort met visumaanvraag terug met een dikke, rode “R” (Refusé – geweigerd) erop terug. En dit terwijl je toch de papierbundel met verzekeringspapieren, ticketreservaties, uitnodiging enz. correct hebt ingediend en alle administratieve kosten (gauw meer dan 100 U$) betaald…

Een gewoon toeristenvisum voor een vakantie in de USA, Canada of Europa aanvragen, is in Haïti vaak weggegooid geld. Voor de meeste Haïtianen is het gemakkelijker om een residentie aan te vragen, en dat kan op verschillende gronden. Als je een ouder of kind hebt in de USA die reeds een residentie hebben, dan kunnen zij voor jou ook een residentie aanvragen. Nu moet je daar wel geduld voor hebben want er zijn heel wat gevallen waar dit meer dan 10 tot 15 jaar kan duren. En pas op, als de persoon die voor jou een dossier indiende in de USA ondertussen sterft of zijn werk verliest, dan wordt jouw dossier geschrapt.

Wat veel vlugger gaat, is trouwen met een Amerikaan of met een Haïtiaan die zijn burgerschap reeds kreeg. Dan krijg je jouw verblijfsvergunning al na 1-2 jaar onder de wet van gezinshereniging. Met als gevolg dat heel wat Haïtianen schijnhuwelijken aangaan, het tarief is ongeveer 10.000 U$, de helft op het moment dat men trouwt en de tweede helft als men de residentie krijgt of op het moment van scheiding.

Een andere mogelijkheid is naar Canada trekken. Canada zit nog steeds met grote, uitgestrekte gebieden die onderbevolkt zijn en is actief op zoek naar mensen om die te bevolken. Maar niet gelijk wie! Hoe hoger je opleiding, hoe meer kans dat je dossier aanvaardt wordt. Vergeet ook niet de 550 Canadese dollars te betalen per dossier en je moet ook aantonen dat je een kleine 3000 Canadese dollars hebt per gezinslid om in je levensonderhoud te kunnen voorzien gedurende de eerste 3 maanden in Canada. Op deze manier halen de Canadezen de “crème de la crème” weg in Haïti of wat men ook wel eens de “braindrain” noemt.

Frankrijk, dat een “Schengenvisum” moet geven aan Haïtianen die via Parijs naar Europa komen, maakt het je wel heel moeilijk: allereerst krijg je enkel het visum voor de dagen volgens het ticket dat je al gereserveerd hebt, dus hoop maar dat je nergens vertraging hebt, en na terugkomst moet je je gaan aanbieden aan de poort van het consulaat om werkelijk aan te tonen dat je teruggekomen bent en dan nog enkel tussen 7 en 8 uur op woensdagochtend…

Panama en Venezuela zijn iets gemakkelijker. Naast de aanvraag en de dossierkosten moet je enkel een attest afleveren van je bankrekening en je handelsregister. Dit omdat deze beide landen vooral bestemmingen zijn voor Haïtianen die daar kleren, schoenen, juwelen, parfums,… kopen voor herverkoop in Haïti.

De Dominicaanse Republiek blijkt nog het gemakkelijkste te zijn, 107 U$ voor een visum van 2 maand.

Leuk, zo’n lange onafhankelijkheid, maar zet geen voet over de grens of je wordt onverbiddelijk fijngemalen in de papierwinkel van de consulaten van de andere landen die er naar streven om zoveel mogelijk Haïtianen binnenlands te houden, maar zelf wel overal naar toe kunnen gaan zonder problemen.