Water, alles begint met water...


Foto: Patryk Wezowski

Projectwerking: waterwinning in Camp-Perrin

Camp-Perrin is een van de belangrijkste gemeenten van het Departement Zuid van Haïti. Comité Protos Haïti, een Haïtiaanse NGO, voert er op dit ogenblik een project uit in samenwerking met de Vlaamse NGO Protos.

Dit project met de titel “Versterking van het gemeentelijk beheer van de watervoorziening en de sanitaire voorzieningen in Camp-Perrin, Haïti” is tot stand gekomen op aanvraag van de bevolking van Camp-Perrin in 1998, tijdens de uitvoering door CPH van een drinkwaterproject in Marceline, één van de drie gemeentelijke secties van Camp-Perrin. In 2001 en 2002 werd het project voorbereid en uiteindelijk voor financiering voorgesteld aan de Europese Unie. Dit project, met een looptijd van drie jaar, werd gestart in mei 2004 en het zal afgesloten worden in april 2007.

Doelstellingen van het project

De algemene doelstelling van het project is bij te dragen tot de verbetering van de sanitaire voorzieningen in de gemeente Camp-Perrin door de toegang tot sociale basisvoorzieningen (drinkwater en sanitaire voorzieningen) te verhogen op een duurzame, evenwichtige en participatieve wijze.

Meer specifiek beoogt het project bij te dragen tot een duurzaam, evenwichtig en participatief beheer van de water- en sanitaire voorzieningen in de gemeente Camp-Perrin door versterking van de capaciteit en de positie van de verschillende belangrijkste actoren en door optimalisering van het potentieel van de waterinfrastructuur.

De specifieke doelstelling van het project combineert een operationeel aspect met een strategisch aspect. De operationele doelstelling is de duurzame verbetering van de toegang tot drinkwater en het gedrag van de bevolking wat betreft hygiëne en sanitaire voorzieningen.


Met vereende krachten wordt een waterreservoir gebouwd.

De strategische doelstelling is de versterking van de capaciteit en de positie van de belangrijkste actoren van de plaatselijke watersector, namelijk de bevolking en het gemeentebestuur als bouwheer, en de vrouwen in hun rol van medebeheerders van het verloop en de verwezenlijkingen van het project.

Belang van het project

Het project had de gemeente van Camp-Perrin uitgekozen omdat, ten eerste, meer dan 50% van de bevolking geen duurzame toegang tot drinkwater had en verplicht was zich te bevoorraden in omstandigheden die niet aan de meest elementaire regels van hygiëne voldoen; ten tweede, omdat de bestaande systemen van drinkwaterbevoorrading verscheidene zwakheden vertoonden, die een duurzaam beheer van het net verhinderden; ten derde omdat het probleem van de sanitaire voorzieningen in Haïti complex is en weinig ondernemers in de drinkwatersector, hetzij openbaar hetzij privé, er zich aan gewaagd hebben; ten vierde, omdat de hervorming van de sector een grote verantwoordelijkheid aan de bevolking en de gemeentelijke overheid verleent zonder dat deze erop voorbereid zijn de hun toegemeten rol te vervullen.

Het project “Versterking van het gemeentelijke beheer van water en sanitaire voorzieningen in Camp-Perrin” is dus enerzijds een project voor de rehabilitatie en de uitbreiding van verschillende bestaande drinkwatersystemen in de gemeente en, anderzijds, een project voor de versterking van de capaciteit van de plaatselijke actoren met het oog op het autonome en duurzame beheer van de infrastructuur. Het werd in het begin voorgesteld als een pilootproject, geïnspireerd door de vooruitzichten van de hervorming die in gang werd gezet door het voorstel van kaderwet voor de watersector van 1996. Dit wetsvoorstel kent inderdaad aan de bevolking en de gemeentelijke overheid grote verantwoordelijkheden toe bij het beheer van de waterinfrastructuur van hun gemeenten.

De totale kosten van het project bedragen 856,090 €, waarvan 90% gefinancierd wordt door de Europese Unie en 10% door de Belgische overheid (Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking, kortweg DGOS) via het actieplan van PROTOS.

Verwezenlijkingen tot nu toe

Het project is in het derde en laatste jaar van de uitvoering en vordert goed. Van de 29,55 km te leggen buizen blijven er op dit ogenblik maar 4 km over; de twee reservoirs zijn al gebouwd; er moeten nog 37 openbare fonteinen worden geplaatst.

Het project wordt uitgevoerd samen met een 9 leden tellende Cel voor de Begeleiding van de Uitvoering, bestaande uit vertegenwoordigers van de volgende groepen of sectoren: de vier plaatselijke comités die instaan voor het beheer van de gerehabiliteerde systemen, de vrouwengroepen van de gemeente, het gemeentebestuur en de civiele samenleving.


Een waterleidingbuis plaatsen? Makkelijker gezegd dan gedaan...

Naast de bouw van de infrastructuur verleent het project ook steun aan de beheersstructuren via een begeleidings- en vormingsprogramma. Bovendien worden er lokale vormingswerksters en technici opgeleid gedurende het project om ten bate van de plaatselijke gemeenschap lokaal personeel ter beschikking te stellen dat voorbereid is om het dagelijkse onderhoud en beheer van het systeem te waarborgen.

Bij het project hoort een onderdeel voor hygiëne en sanitaire voorzieningen dat bewustmaking van de bevolking beoogt en ook de kwaliteit van de aangeboorde waterbronnen onderzoekt. Een diagnose van de hygiënische en sanitaire voorzieningen in de gemeente werd uitgevoerd en er werden eveneens waterstalen geanalyseerd met de medewerking van het laboratorium van de Quisqueya-universiteit Binnenkort zullen een reeks radioprogramma’s worden uitgezonden op 5 zenders om de bevolking te informeren en te responsabiliseren.

Moeilijkheden op het terrein tijdens de uitvoering

Het project evolueert in een moeilijke context wegens de algemene toestand in Haïti: het land zit al lang in een periode van politieke crisis en sociaal-economisch is er geen verbetering te merken van de hachelijke situatie. Zo ondervindt de uitvoering van het project soms de weerslag van de algemene situatie in het land.

Bovendien werd de kaderwet voor de hervorming van de water- en de sanitaire sector nog altijd niet goedgekeurd. Overigens wordt er een nieuwe strategie bestudeerd voor het waterbeheer op het platteland door een privé-operator met een plaatselijk comité als bouwheer. Er loopt op dit ogenblik een pilootproject, “Don Licus” genaamd, hoofdzakelijk gefinancierd door de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank in opdracht van de Nationale Drinkwatermaatschappij. Er heerst dus onzekerheid over de doorbraak van de hervorming van de watersector, wat realisatie van de beoogde projectresultaten niet vergemakkelijkt.

De gemeentelijke verkiezingen, die al verschillende malen werden uitgesteld, maken een ander belangrijk element uit. Het actuele gemeentebestuur is sterk geïnteresseerd en neemt actief deel aan de uitvoering van het project, maar er heerst onzekerheid over de periode na de verkiezingen.

Marie-Samuelle B. Larcocque
Animatiedienst CPH

Marie-Samuelle B. Larcocque
1 september 2006