Vlaams Haïti Overleg

Meer dan 247 miljoen mensen, of 3,4 % van de wereldbevolking, leven niet in het land waar zij geboren zijn. Velen zoeken hun geluk in het buitenland.
De meeste migranten behouden een band met hun land van herkomst. Velen zenden geld naar hun families. In 2015 werden de transfers wereldwijd geschat op 601 miljard USD. Hiervan ging ongeveer 441 miljard USD naar landen in het Zuiden. Deze hulp bedraagt driemaal zoveel als de officiële ontwikkelingshulp en meer dan 10 % van het BNP. Men verwacht dat de transfers in 2016 meer dan 500 miljard USD zullen bedragen. Indien men rekening houdt met transfers langs informele kanalen ligt het totale bedrag waarschijnlijk nog hoger.

Vasten is in het droge seizoen in Haïti geen vrijblijvende keuze. Hongerig en ongeduldig wachten de boeren op de eerste regens van maart, zodat zij kunnen beginnen met zaaien en planten. Het droge seizoen was einde 2015 begin 2016 bijzonder hard. Het fenomeen El Niño, een ongewone opwarming van het zeewater, die om de drie tot zeven jaar voorkomt, heeft in sommige landen waaronder Haïti extreme droogte en in andere overvloedige regenval veroorzaakt.

De ongebreidelde consumptie van elektronicatoestelletjes, vooral in het Westen maar ook geleidelijk aan wereldwijd, net als de technologische ontwikkelingen in het algemeen, hebben de vraag naar grondstoffen en meer bepaald edele metalen flink de hoogte ingejaagd. Slapende reserves moeten in ontginning en het is koortsachtig zoeken naar nieuwe rendabele exploitaties overal in de wereld. Mijnbouw wordt gepercipieerd als een noodzakelijk kwaad. Dat heeft natuurlijk alles te maken met zijn kwalijke reputatie als bedreigend voor het milieu en voor de gezondheid van mijnwerkers en van ganse gemeenschappen. Té dikwijls is het een motor voor wilde corruptie, die ook het extreem geweld niet schuwt en onbestraft laat. Net voor ik dit artikel aanvat lees ik in de Wereld Morgen hoe milieuactiviste Berta Cáceres op 3 maart werd vermoord in Honduras. Helaas het gevaarlijkste land voor milieuactivisten met volgens de organisatie Global Witness 101 doden tussen 2010 en 2014.

Toeval of niet? Maar op 25 juli 2015 vaardigt president Martelly een decreet uit dat 5 nieuwe gemeenten erkent. Het zijn sections communales, gemeentelijke secties, die promoveren tot communes of gemeenten. Het is een zaak van territoriale afbakening, een grondgebiedprocedure, die niet zo vaak wordt aangewend. Net nu Martelly per decreet regeert en nog slechts 10 zittende senatoren van de wetgevende macht voor zich heeft. Net nu er verkiezingen aankomen en zijn mandaat in januari 2016 ten einde loopt. En toeval of niet, net hij, Martelly, werd na zijn aanstelling als president eigenaar van een stuk strand in Arcahaie. De vijf nieuwe gemeenten zijn: de 7de gemeentelijke sectie Marfranc (in de gemeente Jérémie / Zuidwest), de 1ste gemeentelijke sectie Liancourt (in de gemeente Verrettes / Artibonite), de 2de gemeentelijke sectie Lapointe (gemeente Port-de-Paix / Noordwest), Quartier Baptiste de 1ste gemeentelijke sectie Renthe-Mathé (in de gemeente Belladère / Plateau Central), en Arcadins (van Montrouis à Saint-Marc).

Recent had ik de kans de film CRISTO REY te zien, in het kader van de week van Peliculatina, in Brussel. De film brengt het verhaal van de verhouding tussen Dominicanen en Haïtianen in de Dominicaanse Republiek en de manier waarop naar de Haïtianen gekeken wordt. In de film wordt duidelijk hoe groot de vooroordelen zijn en hoe kinderen vanaf hun jongste dagen ‘gewaarschuwd’ worden voor die ‘gevaarlijke en slechte’ Haïtianen. Een aanrader voor wie wat inzicht wil krijgen in het probleem.

Op 28 juli 1915 om 11 u. ’s morgens verlieten 300 Amerikaanse mariniers de kruiser Washington, die voor anker lag in de baai van Port-au-Prince. Onder het mom de levens van de Amerikanen en buitenlanders te beschermen, namen zij de controle over van de hoofdstad, wat het begin inluidde van een 19 jaar lange bezetting. De avond voordien waren de Haïtiaanse president Vilbrun Guillaume-Sam en de generaal Charles Oscar Etienne door een woedende menigte uit hun respectievelijke schuilplaatsen, de Franse en de Dominicaanse Ambassade, gehaald en aan stukken gehakt uit wraak om de moord op een honderdtal politieke gevangenen. De Amerikaanse president Woodrow Wilson maakte handig gebruik van de verdeeldheid onder de Haïtianen om zijn wil op te leggen. Voor de Amerikanen kwam het er op aan een wettelijk kader te scheppen voor de bezetting.

Ricardo Seitenfus was tussen 2004 en 2011 namens Brazilië en de Organisatie van Amerikaanse Staten nauw betrokken bij adviezen en besluitvorming van de zogenaamde ‘vrienden van Haïti’ en de Core Group bestaande uit vertegenwoordigers van landen en internationale organisaties. Bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op 28 november 2010 stelde hij verbijsterd vast hoe de internationale gemeenschap te werk ging om Jude Célèstin, de kandidaat van Unité, partij van zittend president Préval, de weg naar de tweede ronde te versperren ten voordele van Michel Martely. Edmond Mulet, toenmalig hoofd van de MINUSTAH nam daarin het voortouw en toonde zich gretig in de noodzakelijke manipulaties. Seitenfus distantieerde zich van deze verdraaide verkiezingsuitslag, die een president aan de macht bracht, die het volk niet echt wilde, maar die werd aangeduid door de internationale gemeenschap. Hij besloot de toedracht van deze internationaal georganiseerde verkiezingsfraude openbaar te maken. Na een ophefmakend interview in 2013 schreef hij nu dit boek, wat hem de gelegenheid geeft, zijn wedervaren te kaderen in een breder en historisch perspectief. We brengen je enkele stukken uit zijn inleidende bedenkingen.

De Coördinatie Europa-Haïti (CoE-H) bestaat uit een netwerk van dertien Europese internationale ontwikkelings- en solidariteitsorganisaties en platformen. Sinds 2004, speelde het een instrumentale rol in het ijveren om Haïti op de Europese agenda te plaatsen. Handelend als een bemiddelaar tussen de middenveldorganisaties (CSO’s) in Haïti, de achterban in Europa en de vertegenwoordigers van instellingen en regeringen in Europa, is het een dynamisch netwerk en werkt samen met een brede waaier van Haïtiaanse middenveldorganisaties en leiders. Door deze positie, bevordert het de dialoog en deelt het de ervaringen via direct contact met de Europese Unie (EU) instellingen.

Op 28 juli 1915 zetten Amerikaanse mariniers voet op Haïtiaanse bodem. Dit luidde het begin in van een 19 jaar lange bezetting en de bevestiging van de Amerikaanse dominantie op alle vlakken. Tot op heden zijn de Verenigde Staten Haïti’s belangrijkste handelspartner, geldschieter, emigratieland, kortom Haiti’ s droom en nachtmerrie. De “American Dream” is voor de meeste Amerikanen zelf al een zinsbegoocheling geworden. Voor de Haitianen blijkt de voortdurende inmenging van de V.S in de Haitïaanse politiek veelal een rem op Haïti’s ontwikkeling.

Op 28 januari 2015 stuurden de ondertekenaars Ingenieur Philomé Lucien, agronoom Jean-Paul Duperval, meester Rateau Jean Ulrick, leden en pater Jan Hanssens coördinator van CRAN, Cel van Nationale Reflectie en Actie, onderstaande kritische persnota de wereld in. Deze nota drukt de onvrede uit met het steeds weer uitstellen van grondwettelijk geregelde verkiezingen. Deze gang van zaken bereidt de weg naar een mogelijks hernieuwde dictatuur waardoor grote onzekerheid en ontevredenheid onder de mensen ontstaat. Sinds oktober van vorig jaar zijn de protesten dan ook niet uit de lucht en nog minder uit de straat. We vertaalden de persnota voor u.