Rubriek - Cultuur

De Academie van het Haïtiaans Creools: een verdere stap in de ontplooiing van de moedertaal.

“Creool” was de naam gegeven aan de uit Afrika afkomstige en in de kolonies geboren slaven. “Creools” werd de naam van de taal die ontstond uit de vermenging van de taal van de kolonisator met andere vreemde (Afrikaanse en Europese) of inheemse (Indiaanse) talen. Het is duidelijk dat het Haïtiaans Creools, waarvan het lexicon overwegend stamt uit het Frans, niet als een dialect, maar als een volwaardige taal moet worden erkend. Het Creools is op dit ogenblik de moedertaal van ongeveer 13 miljoen mensen, van wie de meeste in Haïti wonen. Dit Creools wordt, weliswaar met enkele kleine varianten, ook gesproken in de Franse Overzeese Departementen Guadeloupe, Martinique en Frans Guyana, en is door de aanwezigheid van Haïtiaanse migranten de tweede taal in de Dominicaanse Republiek, de Bahama’s en Cuba.

(meer lezen…)
Guy Clymans
2 april 2015

Oprichting van de Academie van het Creools

Na vele jaren krijgt Haïti een Academie van de Creoolse taal. Het is een erkenning voor het jarenlange werk van lokale organisaties voor de bevordering en waardering voor de eigen taal die door de grote meerderheid van de bevolking de enige taal is waarin ze zich vlot kunnen uitdrukken.

(meer lezen…)
Greet Schaumans
30 december 2014

Soley levé: carnaval in Haïti

Al vanaf begin januari beginnen de carnavalsgroepen in Port-au-Prince zich voor te bereiden op dit fantastische spektakel. Elke zondag in de vooravond, na een lange tocht door de stad, verzamelen ze op het « Champs de Mars » voor een pre-carnaval. Het Champs de Mars is het grootste plein van Port-au-Prince, vlak bij het nationale paleis, waar veel culturele activiteiten worden georganiseerd.

(meer lezen…)
Dirk Wils
1 juni 2007

“Wij zijn wij, jij ook”

Haïtiaanse theatergroep Nous op tournee in België

Nous is een collectief van jonge theateracteurs/ komedianten die de traditionele cultuur met zijn dans, muziek en voodoo-elementen vermengen met een eigentijdse regie tot een aanklacht tegen de scheefgetrokken maatschappelijke toestanden.

(meer lezen…)
Sara Van den Eynde
1 maart 2005

"Soley la Cho"

Een warme muzikale evocatie rond 200 jaar onafhankelijkheid van Haïti

Sapukay, een groep zangers, mannen en vrouwen, zingt omdat zingen ademen is op muziek. Het koor geeft de voorkeur aan liederen uit de wereld van de armen, zij die wij niet of verkeerdelijk kennen en zij die hun toekomst nog steeds niet zelf mogen bepalen. (meer lezen…)

Sara Van den Eynde
1 maart 2005

Haïtiaanse elite misprijst het Creools

Na 3 eeuwen kolonisatie, slaagden de Haïtianen er in om de Franse bezetter te verjagen. Op 1 januari 1804 verklaarden ze Haïti “vrij en onafhankelijk”. Maar waarom werd het Creools dan niet gekozen als officiële taal van de nieuwe natie? Waarom moesten we nog wachten tot 1987?

(meer lezen…)
Jean-François Decoste
1 juni 2001

Grasduinen in de geschiedenis van het Creools (3)

Wij zijn gelukkig dat wij met jou lezer onze reflectie over de ontstaansgronden van het Creools kunnen verder zetten (zie ook deel 1 en deel 2). Het is een zeer meeslepend en zeer stimulerend onderzoek. Ook al omdat het ons aanzet veel verder te gaan en na te denken over het ontstaan van gelijk welk communicatiekanaal. Maar terug naar het Creools. (meer lezen…)

Jean-François Decoste
1 december 2000

Grasduinen in de geschiedenis van het Creools (2)

In de vorige aflevering, formuleerde J.F. Decoste de stelling dat in de eerste helft van de 18e eeuw de slaven een hulpmiddel hebben uitgevonden om met elkaar te communiceren. De slaven haalden hiervoor elementen uit alle talen en culturen die op Haïti aanwezig waren; o.m. ook Afrikaanse. Uit die mengtaal is het Creools gegroeid. (meer lezen…)

Johan Verstraete
1 september 2000