Vlaams Haïti Overleg

Marc-Arthur Fils-Aimé en Raoul Vital van de Haïtiaanse organisatie ‘Institut Culturel Karl Lévêque’ (ICKL) waren enkele weken in België op uitnodiging van hun partnerorganisatie Entraide et Fraternité, de Franstalige zusterorganisatie van Broederlijk Delen. ICKL definieert zichzelf als een onderzoekscentrum van sociale analyse en volksonderwijs. Sinds hun oprichting in 1989 bouwden ze heel wat ervaring op. Ze waren dan ook welkome gastsprekers op een ontmoeting met de Belgische NGO’s werkzaam in Haïti. Vooral het PlateformeHaïti.be, het platform van Franstalige organisaties actief in Haïti, focuste het voorbije jaar op onderwijs en vorming in Haïti. Een dossier hierrond is in opbouw. Vijftien organisaties waren aanwezig op de ontmoeting met als thema professionele vorming en fundamenteel onderwijs.

De beslissing om afstammelingen van Haïtiaanse ouders, die in de Dominicaanse Republiek geboren zijn, de Dominicaanse nationaliteit te ontnemen blijft voor beroering zorgen. Het blijft de vraag of er in 2014 verkiezingen gaan plaatsvinden. Maar er is ook positief nieuws: Haïti heeft zijn eerste kardinaal en een Antwerpenaar leidt in Haïti een fabriek voor tabletcomputers.

Op 23 september vaardigde het grondwettelijk Hof in de Dominicaanse Republiek een besluit uit dat de Dominicaanse nationaliteit ontneemt aan iedereen die sinds 1929 in het land geboren is uit niet in het land geregistreerde ouders. Dit besluit kan grote gevolgen hebben voor de vele Haïtianen die in het land verblijven, soms al meerdere generaties lang, en die dus stateloos worden als de beslissing uitgevoerd wordt. Het besluit druist anderzijds in tegen eerdere wetten die verklaarden dat elk kind geboren op Dominicaans grondgebied de Dominicaanse nationaliteit krijgt, tenzij de ouders in transit zijn. Het gaat ook in tegen het internationaal recht dat zegt dat men niet arbitrair de nationaliteit aan iemand kan ontnemen en dat bepaalde beperkingen oplegt aan de macht van de staat, zeker als het stateloosheid tot gevolg kan hebben.

Het zijn buren maar niet altijd mekaars vrienden. Toch delen ze hetzelfde eiland en hebben ze voor een stuk dezelfde geschiedenis meegemaakt.

Wie Haïti en zijn ontwikkelingen, vaak verwikkelingen, volgt, wordt daar niet altijd vrolijk van. Dat beperkt groepje van machtige families, dat uiteindelijk alles aanstuurt in Haïti, al dan niet onder invloed van andere machtige mensen in de internationale economisch-politieke wereld, maakt het leven van veel mensen tot een hel. Soms hoop ik, toegegeven zeer onchristelijk, dat zijzelf eens hard zullen branden om het Haïtiaanse volk echt te laten leven. Maar dan wordt die duistere gedachte ook wel eens weggebrand als je geëngageerde Haïtianen zoals ene Francesca Theosmy ontmoet voor een goed gesprek.

Vele mensen willen dat president Martelly en premier Lamothe opstappen. Er gaat geen week voorbij of er breekt een schandaal uit over een dossier waarvoor zij verantwoordelijk zijn. In de Dominicaanse Republiek dreigen meer dan 200 000 mensen die afstammen van Haïtiaanse ouders, de Dominicaanse nationaliteit te verliezen.

De mensenrechtenorganisatie ‘Réseau National de Défense des Droits Humains (RNDDH) tekende op 23 april 2013 de getuigenis op van Sherlson Sanon, geboren op 16 december 1988. Sherlson Sanon beweert door ex-senator Joseph Lambert, nu raadgever van president Martelly en senator Edwin Zenny, aangezet te zijn om verkiezingsfraude te plegen, drugs te verhandelen, te kidnappen en te moorden.

De heropbouw na die fatale aardbeving van 12 januari 2010 is een moeizaam proces, dat weten we intussen wel. Veel mensen, waaronder ook bekenden zoals Raoul Peck (zie vorig nummer) zijn daar terecht boos over. Veel verklaringen waren er voor de vertragingen en die waren vast ook steekhoudend. Maar meer dan drie jaar na de aardbeving hadden veel belemmeringen moeten opgeruimd zijn. Voor de getroffenen en vooral de ruim 300.000 daklozen in de nog ruim 300 kampen, blijft het allemaal bitter. Volgens Amnesty International leeft trouwens een vierde van deze daklozen onder permanente dreiging om gewelddadig te worden uitgezet. In de heropbouw is veel geld omgegaan en het is duidelijk niet altijd naar behoren en met voldoende ernst besteed. Ogenschijnlijk wordt ook weinig ondernomen op overheidsvlak om het heropbouwproces vlotter en sneller te laten lopen. Het lijkt er eerder op dat de noodsituatie voor veel malafiden binnen en buiten Haïti een bron van snelle winst werd. Gelukkig zijn er ook lichtende en authentieke voorbeelden in het heropbouwverhaal. We maken een compilatie van artikels verschenen bij Alterpresse, een nieuwsagentschap in Port Au Prince.

Het is nu vrijwel zeker dat er dit jaar geen verkiezingen zullen worden gehouden. President Martelly gaat wellicht het land besturen via decreten. Zijn vrouw en zoon worden beschuldigd van corruptie. De rechter die een zaak tegen hen begon werd zwaar geïntimideerd en stierf aan een hersenbloeding.

Het is nu vrijwel zeker dat er dit jaar geen verkiezingen zullen worden gehouden. President Martelly gaat wellicht het land besturen via decreten. Zijn vrouw en zoon worden beschuldigd van corruptie. De rechter die een zaak tegen hen begon werd zwaar geïntimideerd en stierf aan een hersenbloeding.