In 1913 stichtten de Dochters van Maria-Paridaens op verzoek van de Haïtiaanse overheid een eerste school, Elie Dubois in Port-au-Prince. Sindsdien hebben de Haïtiaanse Filles de Marie-Paridaens een uitgebreid scholennetwerk ontwikkeld doorheen gans Haïti. Op dit ogenblik sluiten 23 scholen aan bij de emancipatorische traditie van de Dochters van Maria-Paridaens, in het Frans kortweg FdM. Meer dan 12.000 jongeren genieten daardoor toegang tot kwaliteitsvol onderwijs.
In 2010 richtten de Dochters van Maria Paridaens de vzw Fidema op. Deze vzw heeft als specifiek en enig doel de ondersteuning van het netwerk FdM in alle ontwikkelingslanden waar de congregatie actief is (naast Haïti, ook in Kameroen en USA). Wij praatten met voorzitster Wanda D’hanis.
Uniek uitwisselingsproject voor hotelmanagement
l’ Ecole Elie Dubois richt technisch secundair én hoger beroepsonderwijs in, in het bijzonder zijn dat hotelmanagement en haute couture.
“Omdat uitwisseling van kennis en vaardigheden van groot belang is om marktgericht onderwijs te blijven verzekeren, keek Fidema uit naar mogelijkheden om contact te leggen met een Vlaamse instelling, die bij voorkeur op dezelfde golflengte zit wat betreft visie en waarden. Zo kwamen we tot een uitwisselingsprogramma met de hotelschool van het Vrij Technisch Instituut (VTI) in Leuven”, vertelt Wanda D’hanis. “Beide directies kwamen al snel tot de vaststelling dat een intensieve samenwerking een meerwaarde zou betekenen voor allebei de scholen. Vlaamse leerlingen leren de Haïtiaanse producten kennen en leren er mee koken. De Haïtiaanse leerkrachten en leerlingen kunnen wat opsteken van de pedagogische aspecten in onze opleiding, onze kooktechnieken en de producten die wij gebruiken.”
Eind 2018 kwamen zes Haïtiaanse leerlingen en twee leerkrachten naar Leuven. “Ze volgden hier de praktijklessen, namen deel aan gespecialiseerde seminaries en breidden hun culinaire kennis uit om dan zelf in Haïti aan de slag te gaan als kok of zaalverantwoordelijke. Het is de bedoeling om in een latere fase een delegatie van de Hotelschool VTI naar Haïti te laten reizen. De eerste contacten met een aantal grotere hotels waar deze leerlingen stage zouden kunnen lopen zijn alvast gelegd. Het is ook voor hen een unieke kans om de ontmoeting van beide culturen via de keuken te beleven.”
“Omwille van de politieke onrust in het begin van 2019 diende de reis van de Belgische studenten naar Haïti spijtig genoeg afgelast worden. Wij hopen dit leerzame project in de toekomst vooralsnog te kunnen organiseren” aldus de voorzitster.
Duurzame zonne-energie: de eerste stappen
“Haïti geniet het ganse jaar van een stralende zon! De elektriciteit van het reguliere net is echter zeer duur en niet stabiel … dus ligt het voor de hand dat wij ons netwerk stap voor stap van zonne-energie voorzien.
Een gespecialiseerde partner, Rytron, heeft er voor gezorgd dat meteen op vier locaties onafhankelijke energiesystemen werken én dat ze vanuit België kunnen opgevolgd worden: in het Dispensarium in Plaisance, in Port-au-Prince (Collège du Coeur Immaculé de Marie – CIM), in Pétionville en Latremblay.
“Hiermee start de eerste fase van een uitgebreid elektrificatieprogramma.” licht Wanda D’hanis verder toe. “Een technische delegatie bestaande uit ir.Johan Berghman (Rytron) en een jeugdige assistent-vrijwilliger hebben deze zomer ter plaatse een ploeg begeleid bij de installaties. Zij hebben ook aan de lokale ploegen een uitgebreide opleiding gegeven voor het onderhoud en de opvolging van de installaties, iets wat niet altijd evident is …. “.
De (her)inrichting van het Centre Medico-Social Populorum Progressio
Plaisance is de hoofdstad van het gelijknamige arrondissement in het Noorden van Haïti, zowat 34 km ten zuidwesten van Cap Haïtien. Sinds 1965 leiden les Filles de Maria-Paridaens daar een dispensarium. De instelling vervult een sleutelfunctie bij de opvang van moeders en kinderen, slachtoffers van verkeersongevallen en bij opflakkeringen van besmettelijke ziekten. Jaarlijks worden er zowat 14.000 mensen verzorgd.
“De inrichting van het centrum in Plaisance bleek dringend aan vernieuwing en uitbreiding toe. Met de steun van Rotary Oostende konden we beroep doen op Hôpital sans Frontières – Ziekenhuis zonder Grenzen (HSF – ZZG), een Waalse NGO met als basis Champion. Zij doen intensief aan recuperatie van bruikbaar medisch materiaal in ziekenhuizen en bij (para)medische beroepen en stellen dit materiaal dan ter beschikking in de zich ontwikkelende landen.
Een container van 40 voet, vol met nauwkeurig uitgezocht en waardevol medisch materiaal is eind mei dan ook veilig en wel in Port-au-Prince toegekomen. Begin juni heeft dr. Leen Coene, met langdurige ervaring als tropenarts, de installatie van het materiaal in Plaisance begeleid en meteen ook de inventaris gemaakt van de noden die nog ingevuld moeten worden om de dienstverlening van het dispensarium te optimaliseren. Ook de personeelsbezetting werd in kaart gebracht om een meerjarenplan te definiëren.” Fidema zal tijdens een tweejarige overgangsperiode extra bijdragen leveren voor de aanstelling van het nodige medisch personeel.
Ook Arseus NV steunt de herinrichting van het dispensarium en bezorgt ons regelmatig zelfs nieuw materiaal.
Partner voor al onze transporten
Voor het transport van de containers (die Fidema overigens aankoopt en ter plekke voor divers gebruik ombouwt) wordt beroep gedaan op de begeleiding van de professionele verzendingsdienst van Wereld Missie Hulp vzw. De samenwerking tussen hen én onze Haïtiaanse verantwoordelijken verloopt rimpelloos. De veiligheid van de zendingen is verzekerd.
l’Ecole Notre Dame du Perpétuel Secours in Plaisance
“Een nieuwe aardbeving met epicentrum in het Noordwesten maakte in oktober 2018 de lagere school in Plaisance (650 leerlingen) volkomen onbruikbaar. De scheuren in het gebouw waren van die aard dat de veiligheid van de kinderen en hun leerkrachten niet meer verzekerd was. De school diende volledig afgebroken.”
In het voorjaar is dan de bouw van een geheel nieuwe school gestart. In de eerste plaats werd de stabiliteit van het terrein grondig onderzocht en voorbereid: de helling van het terrein en het gebied rond de school werden met stevige steunmuren verankerd. De gebouwen zelf worden uiteraard aardbevingsbestendig opgetrokken (zie foto).
Voor de veiligheid werd gekozen voor een complex van drie afzonderlijke gebouwen op de twee niveaus, telkens met slechts één verdieping: zestien klassen en twee sanitaire blokken in het totaal. Uiteraard wordt er zonne-energie voorzien. Voor de kinderen is ook een speeltuin gepland.
Facilitaire ruimten (keuken – eetzaal en verblijf personeel) zullen het geheel afronden.
Het volledige budget wordt geraamd op USD 700.000,00. Met een lichte vertraging wordt de school geopend in oktober 2019.