Plateau Central : landroof, een beproeving voor boeren

Auteur Joram Moncher | Gepubliceerd op 24.02.2022 | lenouvelliste.com | Vertaling Rhoddy Petit

De in beslagname van openbare en particuliere landbouwbedrijven is een hardnekkig fenomeen dat zich dagelijks voordoet in het departement Plateau Central. Het blijft één van de grote zorgen van de burgers. Het is een kwelling om te zien dat hun eigendommen worden gestolen door bekende mensen, vaak buren, familieleden, burgerlijke en politieke autoriteiten zonder dat er een eerlijke vergoeding tegenover staat. De verdrijvingen verergerden de armoede op het platteland en bracht duizenden boeren en landeigenaren in verwarring.

Biologische landbouw is een zeer belangrijke sector in het Centraal Plateau en een sector waarin tienduizenden boeren actief zijn. Er is een continue kwalitatieve ontwikkeling met moderne technieken om bijvoorbeeld de schade door erosie en insecten te beperken zoals ruggenaanleg en droge muren volgens de hoogtelijnen, groentenkweek op het erf, opstalling van vee … die steeds vaker door boeren worden geadopteerd. Deze sector, die bijdraagt aan de economische ontwikkeling van het land, wordt echter geconfronteerd met landroof, een groeiend fenomeen dat zelfs bedreigend is voor zijn voortbestaan. Tegenwoordig slapen de boeren slechts met één oog vanwege de bendes, die het platteland doorkruisen en geïmproviseerde overvallen plegen en plunderen. Georganiseerd, gewapend, profiteren ze van de medeplichtigheid van lokale autoriteiten en handelen ze binnen netwerken waar ieder een rol speelt.  

anti-erosieve maatregelen in de Plateau Cenral – foto Rhoddy Petit

“Het is niet langer mogelijk om een dier op te kweken, om het land te bewerken vanwege dieven en plunderaars”, klagen veeboeren aan in het departement, die worden bedreigd met uitzetting uit hun boerderijen. Deze klachten kwamen aan bod tijdens een symposium georganiseerd door verschillende sectoren in het gehucht Couime, vierde sectie van Aguahededian Rechter Oever.

“Veel veehouders zijn geruïneerd en steeds meer mensen zijn bang om te investeren in veeteelt en biologische landbouw”, klaagde Gubert Pierre, hoofd communicatie bij het Nationaal Instituut voor Agrarische Hervorming (INARA) voor het departement, tijdens een symposium om oplossingen te zoeken voor deze problematiek.

“De risico’s van desorganisatie in deze sector”, vervolgde hij, “zijn reëel. Gezien het belang van de sector moet de Staat, dankzij de veiligheidsdiensten, dit probleem ook harder aanpakken om deze criminelen buiten spel te zetten.”

Uitgenodigd als gastspreker op deze conferentie, zei de hoofdaanklager van Hinche, Mr. Edler Guillaume, dat deze situatie in de huidige context niet kan stabiliseren zonder steun van de hogere overheid. Mr. Guillaume belooft dat het parket repressieve maatregelen zal nemen tegen al diegenen die betrokken zijn bij deze activiteiten die door de wet worden verboden en bestraft. Tientallen zaken zijn in een maand tijd aangemeld bij het parket waarbij medeplichtigheid van lokale autoriteiten speelt, roept hij uit.

“Ik ben de advocaat geboren uit de boeren”, zei hij. Sinds mijn installatie bij het parket van deze jurisdictie, trek ik ten strijde tegen iedereen die betrokken is bij verwerpelijke daden, inclusief bandieten die doden, plunderen en stelen in landelijke gebieden. Ik vraag politie en justitie om de handen uit de mouwen te steken.

“Er is een nauwe band tussen de bandieten en sommige lokale autoriteiten. Er staan te veel corrupte mensen aan het roer van staatszaken, die de handen in elkaar slaan. Ze stellen zich op tegen de boeren,” zei Philfrant St-Naré, eraan toevoegend dat de boeren van Couime, Bassin-Bœuf en Papaye de belangrijkste slachtoffers zijn van dit fenomeen, dat sterk toeneemt in Hinche en omgeving. Veel van die rechters zitten gevangen in de civiele gevangenis van Hinche en een paar worden actief gezocht door de politie.”

Het is door middel van georganiseerde structuren dat de boeren van de Plateau Central zich proberen te verdedigen tegen de onruststokers (dieven, plunderaars …) die vroeger vooral een culturele basis hadden bij sommige boeren. Tegenwoordig houdt dit de nieuwe generatie zwendelaars die vrachtwagens gebruiken om voedsel te vervoeren,  mensen ontvoeren, mensen opsluiten en met vuurwapens dreigen, niet meer tegen om hun misdaden te plegen.

“Om deze plaag te bestrijden, hebben we in alle gemeenten fora georganiseerd op basis van dialoog; de oprichting van waakzaamheidscommissies tegen plunderaars, naar het voorbeeld van de lokale veiligheidscomités, zoals bepleit door het hoofd van het parket van de jurisdictie Hinche,” zei Chavannes Jean-Baptiste, eraan toevoegend dat al hun inspanningen tevergeefs zijn gebleven.

Voor hem moet de staat ook nadenken over het nemen van grotere maatregelen tegen indringers. De heer Jean-Baptiste is van mening dat deze maatregelen een groot afschrikmiddel zouden zijn voor de zwendelaars.

“Dit alles moet leiden tot de oprichting van een echte taskforce om de conflicten op te lossen tussen vreedzame burgers en mensen die van buitenaf komen. De Staat moet snel en hard optreden anders lopen we het risico dat de hele sector in de Plateau Central verdwijnt, ondanks de inspanningen van het parket om deze misdadigers en hun handlangers in de gemeentelijke secties op te sporen.