Komt het leger van Haïti terug op de been?

1) FAD’H defileren voor presidentieel paleis  (bron Hatianphotos.com)
1) FAD’H defileren voor presidentieel paleis (bron Hatianphotos.com)

Reeds een hele tijd is er in Haïti bij de presidenten (voorheen president Martelly en nu Jovenel Moïse) sprake van om het leger terug op de been te brengen.

Een 500-tal jonge rekruten kregen een opleiding in Ecuador en worden verder voorbereid.

In maart 2018 publiceerde het ministerie van defensie een lijst met namen van de hoge stafchefs van het Haïtiaanse leger die door president Jovenel Moïse benoemd werden.

Eerder had de president ook al bij presidentieel besluit de vroegere kolonel van het Haïtiaanse leger, Jodel Lesage, benoemd tot luitenant generaal van de ‘Forces armées d’Haïti’ (FAD’H).

Middenveldorganisaties zoals de boerenorganisaties en mensenrechtenorganisaties, kijken met veel wantrouwen naar de benoemingen van deze personen van de legerstaf. Het gaat eigenlijk om een leger dat veel gelijkenis vertoont met de tijd van Duvalier, toen het leger vaak verantwoordelijk was voor moorden, verdwijningen en zelfs de staatsgreep in september 1991 tegen president Aristide.

2)	FAD’H militairen bij een plechtigheid (bron Le Nouvelliste)
2) FAD’H militairen bij een plechtigheid (bron Le Nouvelliste)

Veel benoemde personen komen uit het vroeger leger dat in ’95 door President Aristide werd ontbonden. Ze zijn niet zo zuiver op de graat of werden veroordeeld voor o.a. betrokkenheid bij de moorden in Raboteau in november 2000. Van anderen heeft men sterke vermoedens dat ze het duvalierisme nog niet hebben afgezworen.

Het heroprichten van dit leger wordt zeer sterk in vraag gesteld. Vooral omdat er momenteel geen enkel juridisch kader bestaat waarbinnen een leger kan functioneren. De grondwet ontkent evenwel ook hun bestaan niet.

Andere vraag is hoe en vanuit welke bronnen dit leger zal gefinancierd worden. Geen enkele internationale donor is bereid hierin te investeren. De MINUSTAH heeft vooral geïnvesteerd in de oprichting en vorming van een beter en steviger politiekader, het PNH (Police Nationale d’Haiti) van ongeveer 8.500 leden. Er was geen enkele bedoeling om ernaast opnieuw een leger te vormen.

De motivatie van de president en de overheid is dat een leger nuttige diensten kan leveren bij rampen en bij onlusten. Velen zijn echter van mening dat voor hulp bij rampen vooral de diensten van de civiele bescherming moeten versterkt worden. Deze organisatie levert reeds heel wat goed werk De civiele bescherming werd in de nasleep van de aardbeving pas opgericht en verder uitgebouwd, o.a. dank zij de steun van de PNUD, het ontwikkelingsfonds van de Verenigde Naties.

Het blijft op dit moment dus een open vraag, in hoeverre Haïti opnieuw een operationeel leger kan vormen en waartoe het zal moeten dienen.

Greet Schaumans
16 juni 2018

Meer artikels uit deze rubriek