Vlaams Haïti Overleg

Deze actie kwam echt geen dag te vroeg. Wij hebben meermaals mogen ervaren dat de doorsnee Fransman niet het minste besef had van het feit dat het huidige Haïti vroeger Saint-Domingue heette en ooit de parel van hun eigen Franse kolonies was. In heel wat boekhandels bij onze zuiderburen zocht je dan ook vruchteloos naar enige literatuur rond Haïti. Je zou bijna gedacht hebben dat de Fransen een stuk van hun koloniale geschiedenis hadden verdrongen.

Gelukkig werd er dan in september 2004 door het bovengenoemde Collectif een werkgroep opgericht die verscheidene leerboeken geschiedenis voor het vijfde jaar secundair onderwijs heeft doorgelicht. Onwetendheid over de wijze waarop Haïti is tot stand gekomen was daarin alom aanwezig. Belangrijke gegevens en data die enig licht in de duisternis hadden kunnen werpen, ontbraken volledig. Zelfs figuren als Toussaint Louverture en Dessalines werden nauwelijks vernoemd.

Vanuit deze vaststellingen werd begin 2005 door het Collectif een beleidstekst overhandigd aan het Comité voor de Geschiedenis van de Slavenhandel. Tevens werden contacten gelegd met het Comité voor Franco-Haïtiaanse betrekkingen, voorgezeten door Régis Debray. Naar het Ministerie van Onderwijs en naar de uitgevers van schoolboeken werden brieven gestuurd om hen erop te wijzen dat de brede leerplannen toch bepaalde aanvullingen toelieten.

Op 2 november 2005 kwam er reactie van het Ministerie via een omzendbrief. Daarin werd gesteld dat de thematiek rond slavenhandel en de bevrijding van de slaven wel degelijk binnen de onderwijsopdracht een plaats moet krijgen. Van toen af zijn de zaken beginnen bewegen. Langzaam maar zeker kwamen er aanpassingen in de leerprogramma’s geschiedenis en in de daarop gebaseerde tekstboeken.

De doorsnee Franse jongere van nu schijnt toch een beter zicht aangeboden te krijgen op de geschiedenis van de kolonisering. Daarom is het wellicht ook geen toeval dat de openbare omroep France 2 in mei jongstleden twee avonden na mekaar in prime time heeft gewijd aan Toussaint Louverture, via een speelfilm van Philippe Niang én een debat. Hier niet de gewoonlijk triestige beelden uit Haïti van na de aardbeving. Deze keer werd geschiedenis vertoond! Hoe de Fransen het eiland tot rijkdom hadden gebracht via hun zwarte slaven en hoe dezen zich op het einde van de achttiende eeuw bevrijd hebben van hun kolonisator. De kijkers konden vaststellen hoe hun eigen Franse Revolutie door en door vervlochten was met de gebeurtenissen op Haïti. Hun voorouders hadden met Saint-Domingue/Haïti te maken gehad en het uiteindelijk door Napoleon uitgestuurde expeditieleger had de opstand niet kunnen bedwingen !