2005: jaar van verkiezingen, jaar van hoop?

Het staat nu vast: op 9 oktober 2005 worden in Haïti lokale verkiezingen gehouden, op 13 november volgt dan de eerste ronde van de parlements- en presidentsverkiezingen, gevolgd op 13 december door de tweede ronde.

Het is inmiddels tien jaar geleden dat het Vlaams Haïti Overleg verkiezingswaarnemers uitzond naar Haïti. Het was een hoopgevende context: de immens populaire priester-president Aristide, in 1990 met ruime meerderheid verkozen, maar in 1991 door een militaire staatsgreep van de macht verdreven, was in 1994 door een interventie van de Verenigde Staten, onder de auspiciën van de Verenigde Naties, terug aan de macht gebracht. Het leek erop dat de democratie een kans kreeg voor een nieuwe start, voor een doorstarten. Daar wilden wij ons steentje wel toe bijdragen door mee de verkiezingen te gaan waarnemen. Ze verliepen al met al correct, maar en het was niet Aristide die in december 1995 tot president werd verkozen maar zijn vertrouweling René Préval. Volgde de eerste machtsoverdracht van de ene democratisch verkozen president op de andere. Een nieuwe bladzijde in de geschiedenis van Haïti. Maar achteraf blijkt dat die verkiezingen niet veel hebben opgelost. Aristide bleef achter de schermen aan de touwtjes trekken, en vooral: Aristide was niet meer de Aristide van weleer. Aan de structurele problemen van Haïti werd niets gedaan. Langzaam maar zeker zonk Aristide weg in het politieke moeras dat hij zelf mede gecreëerd had.

En toch zijn die komende verkiezingen van groot belang. Ook politiek-organisatorisch moet Haïti weer op de been worden geholpen. Het land heeft baat bij een wederopbouw van zijn instellingen, er moet een aanspreekbare overheid zijn om tal van dingen te regelen. Laten we hopen dat de verkiezingen in aanvaardbare omstandigheden kunnen plaatsvinden en dus op een betrouwbare wijze de wil van het Haïtiaanse volk zullen weerspiegelen.

Wél vragen we ons waarom het zonodig in drie rondes moet. Wie het terrein ook maar een beetje kent, weet wat voor een haast onmogelijke opgave het is om op korte termijn drie verkiezingsrondes te organiseren. Een, hooguit twee rondes lijkt ons veel meer aangewezen. Het zo uitgespaarde geld kan ongetwijfeld op een andere, even nuttige wijze worden gespendeerd. Want met verkiezingen is dus niet alles gezegd…

René Smeets
1 maart 2005

Meer artikels uit deze Lambi