Vlaams Haïti Overleg

Zondag, 26 november

Dag van de presidentsverkiezingen hier in Haïti en verkiezingen voor 9 senatoren. Een autoloze zondag vol kalmte na een zeer troebele week vol onrust en paniek. Het is nu drie uur in de namiddag en stilaan kan men een idee beginnen krijgen over het verloop van deze door de oppositie en een deel van de internationale wereld zo gecontesteerde verkiezingen.

Nog geen enkel bericht over ontsporingen of geweld. Wel enkele flashes over de deelneming van het volk hier en daar in het binnenland. De opkomst is in de loop van de voormiddag niet massaal te noemen, maar toch meer dan bevredigend. Ondanks het klimaat van onveiligheid en de paniek de laatste dagen in het leven geroepen door tegenstanders van deze verkiezingen trekt het volk met de regelmaat van een klok naar de stembus.

De berichten spreken van een groter wordende opkomst in de vroege namiddag. Blijkbaar hebben vele mensen eerst de kat uit de boom gekeken. De oproep tot boycot van de oppositie heeft blijkbaar geen gehoor gekregen bij het kleine volk dat maar één oplossing voor de problemen van dit land voor ogen heeft : Aristide als nieuwe president!

De “classe politique” en de bourgeoisie zijn duidelijk afwezig vandaag, vooral hier in de hoofdstad. Alles bijeen is het te wensen dat deze verkiezingen de geloofwaardigheid meekrijgen die ze nodig hebben om een nieuwe start te kunnen geven aan de democratisering van Haïti. De politieke analyse is als volgt samen te vatten. We hebben blijkbaar te doen met een president die na vijf jaar tegenwerking vanuit alle hoeken (beide kamers met OPL-meerderheid, oppositie en de tenoren uit de internationale wereld) een gefrustreerd man is geworden die nooit de kans heeft gekregen zijn plannen tot uitvoering te brengen en voortdurend werd gekortwiekt.

De gefrustreerde Préval heeft nu beslist zijn tanden te laten zien en het been stijf te houden om tegen alle stormen in zijn verkiezingen te doen doorgaan en een politiek bestel te scheppen waarbij de nieuwe president en zijn regering ruimte zullen hebben om hun programma zonder felle tegenstand uit te voeren. Het verloop van de verkiezingen in de USA gaven hem een extra troefkaart om de kritiek rond de verkiezingen van 21 mei jl. naast zich neer te leggen.

Andere troef is dat het de eerste keer is dat de presidentsverkiezingen gebeuren op de door de grondwet vastgelegde datum. Deze verkiezingen worden in vraag gesteld en tegengewerkt door een oppositie die een zeer zwakke achterban heeft maar wel steun krijgt van machtige partners in het buitenland. Soms heeft men de indruk hier een match bij te wonen tussen de Lavalas-beweging en de internationale wereld; een match waarin de oppositie de rol van hooligans speelt.

Tot drie dagen geleden was het twijfelachtig of deze verkiezingen zouden kunnen doorgaan. De voorbije week was gekenmerkt door geweld, aanslagen en terreur. De Lavalaspartij beschuldigde de oppositie, maar de oppositie stuurde deze beschuldigingen prompt terug aan het adres van de aanhangers van Aristide. Het is duidelijk dat het Lavalas-kamp daarvan moeilijk kan worden beschuldigd worden aangezien zij er alle belang bij heeft dat deze verkiezingen doorgaan en een grote opkomst kennen.

Ik vraag mij af of deze terreur niet het werk is van de spreekwoordelijke derde hond die met het been gaat lopen. De derde hond is volgens mij te zoeken bij de oud-militairen en aanhangers van de voorbije staatsgreep. Zij profiteren van deze crisissituatie om onrust te zaaien en de destabilisatie van de staat in de hand te werken.

Het is nu 5 uur. De radio geeft flashes over het verloop van de verkiezingen in de 9 provincies van het land. Enkele steekproeven geven een participatie van 50 tot 60% aan. Overal dezelfde indruk. Alles is kalm en rustig verlopen, met een relatief grote opkomst. De enige valse noot tot nu toe is het in brand steken van kiesmateriaal, vanmorgen in Croix de Bouquets, waar de snelle ingreep van de politie de schade heeft kunnen beperken.

Maandagmorgen 27 november

De nieuwsberichten van vanmorgen geven weer wat ik gisteren beschreef. De kiesraad geeft 65,5 % participatie van de ingeschreven kiezers aan. Alles verliep in vrede en rust. Enkele kleine incidenten, die zeer vlug onder controle kwamen, hebben het verloop niet kunnen storen.

Vannacht deelde een internationale nieuwsketen reeds de overwinning van Aristide mee, hoewel de officiële uitslag hier pas morgen verwacht word. Zonder twijfel een klinkende overwinning voor de kandidaat van Fanmi Lavalas. De overwinning zal dit keer met een zekere bitterheid gevierd worden. Nog geen manifestaties van euforie zoals dat in mei het geval was, toen het volk massaal op straat kwam.

De stad is kalm met weinig verkeer.