Gsm’s in Haïti

In 2004 werd nog melding gemaakt van 400 000 actieve mobiele telefoons in Haïti. Met slechts 140 000 beschikbare landlijnen, waarvan de meeste in Port-au-Prince, was dit niet eens een overbodige luxe voor een bevolking van bijna 8,5 miljoen. Communicatie met het binnenland was/is altijd één van de grootste problemen in Haïti. Zelfs in de hoofdstad moet je vaak meerdere malen hetzelfde nummer proberen vooraleer je aansluiting krijgt. Van sms-jes had nog nooit iemand gehoord in Haïti en roaming is al even onbekend. Een gratis inkomend telefoongesprek? Niks van, steeds betalen, zowel voor inkomende gesprekken als voor uitgaande.

In mei 2006 kwam daar allemaal verandering in toen Digicel zich lanceerde op de telecommunicatiemarkt in Haïti. Sinds Digicel in 2001 startte in Jamaica is zij één van snelst groeiende operatoren in de Caraïben, die stormenderhand eiland na eiland inpalmt. Met een agressieve campagne zoals nog nooit eerder gezien in Haïti, verkochten ze in twee dagen bijna hun volledige stock mobiele telefoons van 100 000 toestellen. Met stunts zoals extreem verlaagde prijzen en het inwisselen van oude telefoons van de concurrerende maatschappijen tegen gloednieuwe modernere toestellen, werd het een ware stormloop op de vele distributiecentra’s van Digicel (enkel in Port-au-Prince zelf zijn er meer dan 40 verkoopspunten; één van de concurrenten, Haitel, heeft er maar 3). In de daarop volgende weken zou Digicel tot 200 000 toestellen verkopen, de concurrentie Haitel, Comcel en Voila zijn samen goed voor een kleine 500 000 stuks op dat moment.

Meteen schiet de concurrentie in gang om zijn overwicht te behouden en wordt er een klacht inzake oneerlijke concurrentie van Digicel ingediend bij CONATEL, de overheidsinstelling die moet waken over de goede orde in telecommunicatie. Voordien had niemand zelfs maar van deze instantie gehoord, want sowieso waren het Comcel en Haitel die de plak zwaaiden, maar plots wordt CONATEL ingeschakeld om Digicel terug te fluiten. Digicel zou het internationale nummer van Jamaica gebruiken voor zijn netwerk in Haïti, waardoor het lagere prijzen kan aanbieden voor internationale gesprekken. Ook is het niet mogelijk om een gesprek te voeren tussen de verschillende netwerken en Digicel. Digicel hield nog lange tijd een interconnectie tegen, misschien in de hoop toch de volledige markt te kunnen overnemen, en dan was zo een interconnectie niet echt nodig.

Maar Comcel en dochteronderneming Voila, pas gelanceerd in december 2005, smolten samen in Famille Voila en net zoals Digicel bieden zij nu aan hun klanten gratis inkomende gesprekken aan, en een heel speciale actie waarbij na 22 uur alle telefoongesprekken gratis zijn tussen abonnees van Voila. Jammer genoeg werd er zo massaal gebeld na 22 uur dat het volledige netwerk blokkeerde. Na enige dagen en enkele technische aanpassingen werd de actie gewijzigd en kan men gratis bellen van 24 tot 6 uur.

Na een lange mediacampagne met verwijten over en weer tussen de verschillende operatoren over de interconnectie, laat deze interconnectie nog tot september 2006 op zich wachten. En terwijl in 2003 de burgemeester van Port-au-Prince verbood om nog grote reclameborden in de stad te installeren omdat dit het stadsbeeld verloederde, schieten de gsm-masten nu overal als paddestoelen uit de grond, vaak naast elkaar, waardoor de ene de andere stoort. En terwijl de operatoren zich het hoofd blijven breken over hoe ze de concurrentie kunnen uitschakelen, kan de klant nu eindelijk genieten van een waaier van verschillende toestellen, verlaagde tarieven, voorkeursnummers met verlaagde tarief… En met een beetje geluk zullen we binnenkort ook altijd direct verbinding hebben overal in het land want er zijn nu wel meer toestellen in omloop, maar de kwaliteit van de communicatie laat vaak nog te wensen over. Plots afgebroken verbindingen, storingen, verkeerd verbonden, niet bereikbare nummers,…

Ondertussen zie je nog steeds op de straathoeken personen zitten die met een draagbaar toestel de rol spelen van publieke telefoon en voor 5 gourdes per minuut kan wie nog geen eigen toestel heeft daar een gesprek voeren, want reken niet op de normale openbare telefoons die nog her en daar staan, die zijn al lang buiten gebruik…

Gerrit Matton
1 december 2006