Over een verloren stuk bagage en de autokeuring in Haïti

Er wordt steeds beweerd dat in Haiti niets verandert, maar ik heb steeds het gevoel dat je aan het begin van de maand niet weet waar je op het einde van de maand zal zijn, laat staan na 3 maanden. Onze eierproductie-eenheid kan onmogelijk de vraag bijhouden. Een verdrievouding van ons aantal legkippen wordt sterk overwogen voor 2005. Ondertussen zijn ook onze nieuwe varkensstallen af en werden 5 nieuwe zeugen aangekocht. Het broncaptatieproject is al in zijn testfase om de laatste lekken op te sporen en wordt in maart ingehuldigd met in totaal 8 openbare fonteinen. Mijn echtgenote Carolina werkt sinds november als vrijwilligster voor de legale dienst van GARR, en in het bijzonder op het dossier van Guayubin. Dat dateert van 18 juni 2000; een vrachtwagen met een 30-tal haitianen die illegaal de grens overstaken, werd ontdekt door de Dominicaanse militairen die de achtervolging inzetten, tot uiteindelijk de vrachtwagen verongelukte nadat de militairen het vuur hadden geopend. Na meer dan 4 jaar is er nog steeds geen duidelijkheid of de militairen al dan niet wisten dat er mensen in de vrachtwagen zaten in plaats van de veronderstelde smokkelgoederen, en of de militairen nog op de vrachtwagen geschoten hebben na het ongeluk. Door het voorval overleden 6 Haitianen en geraakten er 13 gekwetst, waarvan de meesten met kogelverwondingen.

Ondertussen doen de MINUSTAH (vredesmacht van de VN) en de PNH (Nationale Polite van Haiti) hun uiterste best om de veiligheid te garanderen in de straten van Port-au-Prince, verscheidene sloppenwijken staan onder voortdurende bewaking van de blauwhelmen. Een nieuw fenomeen is dat in sommige volksbuurten de mensen massaal wegtrekken uit vrees voor gewapende conflicten tussen PNH en gewapende groeperingen. De pers maakt totaal geen melding van de brutale razzia´s van de politie waarbij jongeren worden opgepakt en allerminst zachthandig worden afgevoerd voor verdere ondervraging. Ook doen steeds meer geruchten de ronde over straatexecuties van jongeren door de PNH. Intussen klagen de politiemensen dat ze schrik hebben om naar huis te gaan, om represailles tegen hun familieleden te voorkomen.

Haiti blijft verbazen! Stel je voor dat je een stuk kwijtgeraakt bij je aankomst in Haiti. Iedereen die meer dan een keer naar Haïti is gevlogen, weet dat dit bijna normaal is. En normalerwijze kan je dan de volgende dagen je ontbrekende bagage ophalen. Persoonlijk hebben wij ondervonden dat het in Haiti ook anders kan. Toen Carolina terugkwam van een bezoek aan haar familie in Nicaragua ontbrak er een stuk bagage. Na twee keer tevergeefs naar de luchthaven te zijn gereden, werd ons medegedeeld dat de bagage er was, maar dat ze ondertussen naar de cargo-afdeling was overgebracht. Tot onze grote verbazing konden we de bagage daar niet gewoon afhalen want die werd nu beschouwd als vracht en moest dus gededouaneerd worden. Wat dus betekent dat je een reeks papieren moet invullen, handtekeningen bekomen, controle van de bagage, taks betalen … tot we dan uiteindelijk na vier uur toch onze verloren bagage terugkregen. In andere landen krijg je voor een te laat aangekomen stuk bagage een of andere tegemoetkoming, al was het maar een toiletzakje met een tandenborstel en dergelijke; in Haïti mag je de lange lijdensweg van dedouanering ondergaan.

Je kan een volledig nummer van Lambi volschrijven met dergelijke voorvallen. Ook in een andere richting. Elke Belg is wel beducht voor de jaarlijkse automobielinspectie in België, in Haïti géén probleem. In Haïti bestaat er wel een dienst voor, iedereen moet ervoor betalen en krijgt ook een stickertje als bewijs dat hij zogezegd naar de keuring is geweest. De meeste mensen laten dit doen door personen die dergelijke zaken “vlotter” doen verlopen, met de nodige financiële smering, maar als je het geluk hebt om eens binnen te gaan in de dienst zelf, dan zie je enkel een lege hangar, met enkele gebroken meettoestellen waar niet eens een auto binnenkan, want de toegangspoorten zijn versperd door enkele wrakken die daar blijkbaar nooit weggeraakt zijn en agent die zijn auto repareeert…

Gerrit Matton
1 maart 2005