Vlaams Haïti Overleg

De oppositiepartijen blijven de resultaten van de verkiezingen bekampen. Zij blijven ze ongeldig verklaren wegens de gevolgde berekeningsmethode en de verkiezingsfraude. Zo werd nooit een officiële verklaring gegeven voor de honderden stembrieven die op 22 mei in de straten van Port-au-Prince werden gevonden bij een stembureau. Bij de internationale gemeenschap zijn er 2 strekkingen waar te nemen: sommige landen vinden dat de Haïtiaanse politici maar zelf een oplossing moeten vinden voor de huidige impasse. Andere landen vragen een hertelling van de stemmen.

Pas vier dagen geleden heeft de CEP afgekondigd dat de tweede stemronde vandaag zou worden gehouden in Grand Anse. Er moeten nog 10 volksafgevaardigden aangeduid worden. Bij de eerste ronde zou Fanmi Lavalas reeds de 2 senaatszetels in de wacht gesleept hebben. Ook hier komen zeer weinig kiezers opdagen en de meeste kiesbureaus sluiten hun deuren voor het voorziene uur.

Op 24 juli heeft Benoït Guerrier ontslag genomen als Voorzitter van de Kiesbureaus. Hij beweert doodsbedreiging gekregen te hebben. Vorige week heeft hij nog de uitslagen van de eerste ronde bekendgemaakt, met de 2 senaatszetels voor Fanmi Lavalas.

René Préval doet een oproep tot de bevolking om de moed erin te houden. Hij vraagt de mensen bereid te zijn het hoofd te bieden aan mogelijke sancties vanwege de internationale gemeenschap. Er zullen offers moeten gebracht worden.

Zonder rekening te houden met de zware kritiek en druk, organiseert de CEP toch de tweede stemronde van de verkiezingen in 8 departementen. In Grand Anse zal men later kunnen kiezen. Er komen zeer weinig kiezers opdagen. De oppositie, die opgeroepen heeft tot een boycot, triomfeert en verklaart dat de meerderheid van de mensen aan haar kant staat.

De Waarnemingsmissie van de Organisatie van Amerikaanse Staten (Mission d’ Observation Electorale, MOE) blijft de berekeningsbasis van de CEP aanvechten. Volgens haar zijn slechts 7 i.p.v. 16 senatoren van Lavalas al bij de eerste ronde verkozen. Ook de vroegere Voorzitter van de CEP, Léon Manus, blijft vanuit Amerika kritiek uiten. Volgens hem zijn er niet 7, maar slechts 5 senatoren reeds verkozen. Hij beschuldigt uitdrukkelijk president Préval. Deze zou persoonlijk druk uitgeoefend hebben om de zogenaamde ‘officiële resultaten’ goed te keuren. Préval antwoordt niet op deze nochtans ernstige beschuldigingen. Ook de Europese Unie, onder leiding van Frankrijk, en Japan dreiqen de hulp aan Haïti op te schorten indien de resultaten van 19 juni worden behouden.

De VS en Canada willen Haïti uitsluiten uit de Organisatie van Amerikaanse Staten. Alleen de landen van de CARICOM blijven solidair met het land. Uiteindelijk schort alleen Japan effectief de hulp op en blijft het voor de andere landen bij dreigen.

Officiële bekendmaking van de resultaten van de eerste stemronde op 21 mei. Dit gebeurt na verschillende dagen van ernstige spanningen. Aanhangers van Aristide hebben barricades van brandende autobanden opgeworpen. Banken, scholen en het openbaar vervoer werden lamgeleqd om de bekendmaking te eisen.

Fanmi Lavalas verovert 16 van de 17 senaatszetels die reeds bij de eerste ronde toegekend worden. Hiermee verovert Fanmi Lavalas al meteen de volstrekte meerderheid in de senaat. Alleen in het departement Noord-Oost wordt 1 zetel behaald door een onafhankelijk kandidaat.

Van de 83 volksafgevaardigden zijn al 28 definitief verkozen, allen kandidaten van Fanmi Lavalas. Ook de meeste gemeenteraden worden ingepalmd door de partij van Aristide.

Deze ‘officiële’ resultaten werden slechts door 6 van de 9 leden van de Voorlopige Kiesraad CEP ondertekend. Zo is de Voorzitter van de CEP, Léon Manus, op 17 juni naar de VS gevlucht. Omdat hij weigerde deze resultaten te ondertekenen, werd hij, naar eigen zeggen, met de dood bedreigd.
Deze resultaten houden inderdaad geen rekening met de oproep van de internationale gemeenschap om een andere berekeningsbasis te gebruiken
bij de toekenning van de percentages. Maar de 6 leden van de CEP die wel getekend hebben, beweren dat deze berekeningsmethode ook werd gebruikt bij de verkiezingen van 1990, 1995 en 1997.

Alle oppositiepartijen verwerpen de resultaten. Zij spreken van een ‘massale verkiezingsfraude’ ten voordele van Fanmi Lavalas.

Eerste verkiezingsronde in Grand Anse. Normaal moest die gehouden worden op 21 mei, maar door de uiterst gespannen situatie werd ze uitgesteld. Ondanks kleine moeilijkheden komt 50 à 60 % van de kiezers stemmen. Hier moeten nog 2 senatoren, 11 volksvertegenwoordigers en 18 gemeenteraden aangeduid worden. Twee groepen staan tegenover elkaar: Fanmi Lavalas en de coalitie van COREGA / ESCANP. De oppositiepartijen hebben geprobeerd de verkiezingen te boycotten, maar een groot deel van de oppositiekandidaten hebben hun kandidatuur nooit ingetrokken.

Reeds de volgende dag uit Jean William Jeanty, een kandidaat van ESCANP, ernstige verwijten aan het adres van de politie. Zij zou de stembussen vervoerd hebben zonder toezicht van getuigen. Ook zouden vertegenwoordiqers van Fanmi Lavalas de toegang geweigerd hebben aan leden van de oppositie.

Na allerlei moeilijkheden en verdachtmakingen tussen de verschillende politieke partijen, lekken de eerste verkiezingsuitslagen uit. In het zuiden zouden de kandidaten van Fanmi Lavalas, de senatoren Yvon Feuillé en Victor Magloire, respectievelijk 80,8 en 79,8 % van de stemmen hebben behaald. In het noordoosten hebben de kandidaat van Lavalas, Ferdner Pierre-Louis 67,4 en de onafhankelijke kandidaat Luc Fleurinor 53,9 % behaald.

De oppositiepartijen willen deze uitslagen van de, volgens hen, frauduleuze verkiezingen niet aanvaarden. Ze dreigen ermee niet deel te nemen aan de 2e ronde op 25 juni. Vooral het feit dat op 22 mei een massa stembrieven in de straten van Port-au-Prince is gevonden, sterkt hen in hun overtuiging. De autoriteiten beweren dat deze stembrieven wel degelijk werden meegeteld, maar een officiële mededeling naar de bevolking toe komt er niet.

Ook klagen de oppositiepartijen aan dat 34 van hun leden, en vaak kandidaten die nog in de running zijn voor een plaats in het parlement – zoals Paul Denis en Jean de Limongy – door de politie werden opgepakt. Eerste minister Alexis ontkent dat er repressie is tegen de oppositie. Ook militanten van Lavalas werden immers opgepakt.

De nationale en internationale waarnemers blijven zeggen dat de geconstateerde onregelmatigheden niet van die aard zijn dat de verkiezingen moeten worden geannuleerd. Fanmi Lavalas organiseert manifestaties in de straten van Port-au-Prince om de verkiezingsoverwinning te vieren.

Oud-senator Paul Denis, lid van de Organisation du Peuple en Lutte (OPL) in Les Cayes, wordt gearresteerd wegens illegaal wapenbezit. Als bewijs toont de politie oorlogswapens die in zijn huis zouden zijn gevonden. Op 26 mei wordt Denis terug vrijgelaten, omdat geen enkele rechter ter beschikking blijkt te zijn om zijn zaak te behandelen.

De oppositie en de OPL spreken van een politiek complot. Denis zou opgepakt zijn omdat hij kans maakt de verkiezingen te winnen in het zuiden en omdat hij de verkiezingsfraude zou aangeklaagd hebben.

Een zogenaamde ‘Groupe de Convergence’, samengesteld uit politieke partijen van de oppositie (OPL, RDNP, MOCHRENA, PADEM, l’Espace de Concertation en MPSN), willen de verkiezingen ongeldig laten verklaren. Hun voornaamste bezwaar: 1 miljoen stembiljetten zouden ‘verdwenen’ zijn of ‘ontsnapt’ aan de controle van de CEP. De laattijdige opening van zowat 20 % van de kiesbureaus zou passen in het plan om deze stembrieven te gebruiken voor verkiezingsfraude. Ook zouden deze partijen niet ondertekende en dus ongeldige toegangsbewijzen tot de kiesbureaus hebben gekregen. De groep stelt ‘geen enkele uitslag te zullen aanvaarden die ingaat tegen een overwinning voor de oppositie’.

Maar de internationale gemeenschap looft algemeen de serene sfeer en de hoge opkomst van de verkiezingen. Zo verzekeren de leden van de officiële waarnemingscommissie van het Amerikaanse Congres dat ze een positief rapport zullen opstellen. Zij beloven dat hun rapport zal bijdragen tot een betere relatie tussen Haïti en de VS.