Vlaams Haïti Overleg

VOORSTELLING VAN DE DOCUMENTAIRE

Op 12 januari jongstleden was het de derde verjaardag van de aardbeving die in Haïti 230.000 doden, 300.000 gewonden en 1,5 miljoen daklozen maakte. Opnieuw werd het een zware balans: een nauwelijks begonnen heropbouw, economisch verval, de bestendiging van de geïmproviseerde kampen en de nieuwe overvolle krottenwijken in Port-au-Prince en omgeving. Het is deze mislukking die de cineast Raoul Peck gedurende twee jaar gedocumenteerd heeft, zijn blik gericht op de internationale gemeenschap, in zijn ogen de eerste verantwoordelijke voor deze situatie.
Aangekomen de ochtend na de catastrofe en onder de indruk van de reusachtige noodhulpmachine die zich ontvouwt, beslist hij om het ganse proces van ‘heropbouw voor beter’ te observeren. ‘Build back better’ belooft inderdaad Bill Clinton, copresident (samen met de eerste minister van Haïti toen, Jean Max Bellerive), van de Commission Interimaire pour la Reconstruction, (tijdelijke commissie voor de heropbouw), belast met de coördinatie van de globale hulp.

EEN GESLOTEN WERELD

Zijn film verhaalt chronologisch van hoog naar laag op de ladder (interministeriële conclaven van de grote donoren, jonge vrijwilligers van NGO’s in het veld, onderhandelingen op de VN …) het werken of eerder het niet werkzaam zijn van de hulp. Een wereld die op zichzelf draait (meer dan 50% van de ontvangen fondsen keert terug onder vorm van salarissen en bestellingen bij de donoren zelf), met zijn sterren (Bill Clinton, nog aanvaardbaar, maar ook Sean Penn, Angelina Jolie …), zijn riten (colonnes van 4X4 wagens, evaluatieseminaries in gekoelde zalen, inhuldigingen van projecten, cocktails) en zijn onveranderlijk goed geweten. Ondanks de klaarblijkelijke onmacht om de gestelde doelen te halen, wordt het globale systeem van de gebrachte hulp nooit in vraag gesteld door zijn uitvoerders, hoe eerlijk en toegewijd ze ook zijn. In Haïti, net zoals in andere arme landen, hebben ze een kant en klaar alibi: de ongeschiktheid van de Haïtianen zelf. Een argument dat meteen ook hun uitsluiting uit het beslissingsproces motiveert.