Haïtiaanse kunst in het Grand Palais in Parijs

Haïti, deux siècles de création artistique
Haïti, deux siècles de création artistique

“Haiti. Deux Siècles de Création Artistique”

Fascinerend en zeer verscheiden: dat is onze spontane indruk over deze prachtige overzichts-tentoonstelling van twee eeuwen hedendaagse kunst uit Haïti. Er waren 170 werken van 60 verschillende haïtiaanse kunstenaars. Hoewel alle werken in één zaal dicht bij elkaar waren opgesteld, hebben we alle drie echt kunnen genieten van deze unieke verzameling.

Op 7 februari 2015 reden we per TGV naar Parijs, met zijn drieën: Greet Schaumans en Bernadette Simkens, beiden vrijwilliger bij Broederlijk Delen, en ondergetekende, echtgenoot van Bernadette. Zowel schilderijen, sculpturen, als videos en opstellingen waren er aanwezig: een bonte mengeling van kunstwerken in allerlei kleuren en originele vormen. Haïtianen hebben ruime talenten. We kochten allebei een catalogus, wat aantoont hoe enthousiast we waren over het niveau van deze tentoonstelling.

De expositie was ingedeeld volgens 4 thema’s en ik geef hier telkens één of meer voorbeelden. Titels van werken waren soms in het creools, soms in het Frans, of beide.
1.Sans titres: volkse taferelen uit het dagelijkse leven. Vb. Stevenson Magloire : een schilderij met muzikanten die bestaan uit een mengeling van Voodoo-figuren en christelijke elementen, wat precies de realiteit weerspiegelt van de religieuze vermenging. Ook Louisiane Sant-Fleurant: een moderne vorm van de zogenaamde ‘naïeve’ haïtiaanse kunst met figuren afgebeeld tussen bloemen en muzikanten.
2. Paysages: uitbeeldingen, abstract of figuratief Vb. Vladimir Charlie “Isn’t this paradise?” Een schilderij in een schilderij.
3.Esprits: voodoo-rituelen, christelijke religie, en volkse iconografie. Vb. ‘Cérémonie (voodoo) van André Pierre en ‘Krisify’ van David Boyer.
4.Chefs: metaforen, karikaturen, polemieken, met subtiele kritiek op de toenmalige dictator Duvalier van Sasha Huber , maar ook hoopvolle thema’s van verbondenheid.
Hier een selectie uit vermeldenswaardige werken: kleurrijke aquarellen van Robert Saint-Brice, mooie wandtapijten en voodoo-rituelen en een christelijk priester in prachtige gewaden van André Pierre, een reuze sculptuur van een menselijke figuur, gemaakt van recyclage-materiaal door André Eugène , masker-portretten van Jean-Claude Garoutte, een grappige man in een kruiwagen (politieke grappige satire) van Patrick Villaire, een erg mooi Maria-beeldje in hout van Camille Jean, een bonte collage van kinderpoppen van Pierrot Barra, mooie Voodoo-beeldjes (anoniem), ‘naïeve’ kunst (‘Erzuli’: 2 vrouwen met veel bloemen en ‘droom van een engel’) van Hector Hyppolite, en een gekleurde trap van Elodie Barthélemy als aanklacht tegen dure geldverspilling van geverfde huizen in de wijk Jalousie in (Pétionville) Port au Prince. Een video van Sasha Huber met een vrouw die in de sneeuw figuren maakt met haar lichaam, als herinnering aan de aardbeving in 2010, Jean Basquiat (‘King of Zulus’) en Télemaque (‘La terre couchée’).
Deze expositie bewijst dat de moderne kunst in Haïti leeft en dat de kunstenaars hun verbondenheid en eigen visie op hun land, politiek, filosofie en religie krachtig en origineel tot expressie brengen.

Walter De Jongh, Greet Schaumans
2 april 2015

Meer artikels uit deze rubriek