Actualiteit - dag per dag

In het dagboek volgen we de actualiteit in Haïti van dag tot dag. Over de verschillende nummers ontstaat dus een archief waarin je op datum alle belangrijke gebeurtenissen met betrekking tot Haïti kunt terugvinden.

19 september 2003

Volgens Le Monde heeft Aristide vandaag een plan/opdracht gekregen van de ambassadeur van de VS: de arrestatie van Amiot Métayer, de machtige leider van de Lavalas–groep in Gonaïves; wijzigingen aan het hoofd van de Nationale Politie; ontwapening van de burgerbevolking; de oprichting van een nieuwe Kiesraad, aanvaard door zowel de machthebbers als de oppositie. Indien Aristide dit plan uitvoert, garanderen de VS hem hun steun tot het einde van zijn mandaat in 2006.

De Amerikaanse ambassade ontkent het bestaan van dit plan.

30 augustus 2003

In Cap Haïtien verhinderen aanhangers van Lavalas met brandende barricades het ‘Weekend van Solidariteit’ dat gepland was door het Noordelijk Oppositiefront (FRON). Politici die op dat weekend het woord zouden nemen, worden op de luchthaven 6 uur lang in afzondering gehouden. De politie maakt gebruik van traangas en schiet met scherp. Een 30-tal mensen raken gekwetst. Een rechter vaardigt 3 dagvaardingen uit tegen leden van de oppositie. De politiecommissaris verbiedt voortaan elke politieke samenkomst in het departement van het Noorden.

De oppositie, de Amerikaanse ambassade, de speciale Missie van de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Nationale Coalitie voor de Rechten van de Haïtianen (NCHR) veroordelen het brutale optreden van de politie. Vooral de aanwezigheid in hun rangen van mannen in ‘t zwart met op hun T-shirt “Cap Haïtien – BS” (BS = Brigade Spéciale) wordt aangeklaagd.

Op 22 augustus had de NCHR reeds de aanwezigheid van dergelijke zogenaamde ‘attachés’ bij de politie aangeklaagd.

29 augustus 2003

Grote overstromingen in Saint-Marc, waarbij zeker 25 doden en 75 vermisten te betreuren vallen. 600 families zijn getroffen. Gebrek aan onderhoud van de afwateringslopen wordt algemeen gezien als oorzaak van de ramp. De EU geeft € 80.000 noodhulp.

8 mei 2003

Op Radio Métropole vraagt de vice-voorzitter van de bisschoppenconferentie, Mgr. Guire Poulard, dat de OAS zich niet langer bezig met het dossier Haïti bezig houdt. De OAS probeert alleen maar tijd te winnen en geeft daardoor vrij spel aan Aristide. De Haïtiaanse regering steunt enkel nog op gewapende bendes en wil geen ontwapening. Hij doet een oproep tot de bevolking om zich te mobiliseren voor een echte verandering.

6 mei 2003

De waterkrachtcentrale van Péligre in het Centraal Plateau wordt door een groep gewapende mannen aangevallen. Door brandstichting in de commandozaal worden 3 turbines stilgelegd. Twee veiligheidsagenten worden gedood. Dezelfde dag worden 2 politiemannen gewond in Hinche, de hoofdstad van het departement van het Centrum.

De staatssecretaris voor Communicatie, Mario Dupuy, legt een verband tussen deze gewelddaden en de arrestatie van de vroegere politiecommissaris Guy Philippe. Deze werd de dag voordien in de Dominicaanse Republiek gearresteerd, in het gezelschap van o.a. Paul Arcelin, een lid van de Convergence Démocratique. De twee mannen waren bezig met sabotageplannen op het ogenblik van hun arrestatie.

De gewapende mannen die de aanvallen hebben uitgevoerd, zouden lid zijn van een bende, Lame San Manman, waarvan vele duizenden T-shirts werden gevonden bij Judy Roy, de leidster van de organisatie Force de Protection Citoyenne. Bij haar werden ook oorlogswapens gevonden en gedetailleerde plattegronden van het Nationaal Paleis en van de privé-woning van Aristide in Tabarre.

De staatssecretaris beschuldigt de oppositie ervan met geweld het regime te destabiliseren.

1 mei 2003

Op zijn 1 mei-toespraak lanceert Aristide wat hij noemt “de roep van La Saline”. Hij bezweert de Convergence te luisteren naar deze roep van een volk dat sterft van de honger. Concreet wil hij voor 18 mei een overeenkomst met de oppositie. Hij beweert dat hij zelf reeds speciale consultaties is begonnen om tot een compromis te komen.

De Convergence verklaart zich bereid om een rustperiode in acht te nemen, maar eist opnieuw maatregelen tegen de straffeloosheid, de vrijlating van politieke gevangenen en het stoppen van vervolging tegen leden van de oppositie.

Evans Paul van de KID (Konvansyon Inite Demokratik) roept zowel Lavalas als de Convergence op om plaats te ruimen voor een nieuwe onafhankelijke regering van personaliteiten.

30 april 2003

De Permanente Raad van de OAS verklaart op een speciale zitting dat Haïti niet voldoet aan de resoluties 806 en 822 van de organisatie. Vooral op volgende punten blijft de regering in gebreke: de vernieuwing en professionalisering van de politie, de aanhouding van de voortvluchtige Amiot Métayer, de ontwapening van gewapende burgers.

Ook de oppositie krijgt felle kritiek omdat zij de Voorlopige Kiesraad blijft boycotten.

Nochtans verzekert de Raad dat de OAS geen steun zal verlenen aan organisaties of individuen die Aristide met geweld willen afzetten. Het recht om te regeren, moet worden gewonnen in democratische verkiezingen.

De Convergence Démocratique beschuldigt de vertegenwoordigers van CARICOM in de OAS ervan partij te kiezen voor Lavalas.

16 april 2003

Het Platform Toussaint Louverture organiseert een samenscholing voor de Franse ambassade van Port-au-Prince om de 21 miljard onafhankelijkheidsschuld terug te eisen. Op de muren van de ambassade wordt de afbeelding van een geketende slaaf aangebracht om het lot van de slaven in herinnering te brengen.

7 april 2003

Ter gelegenheid van de 200e verjaardag van de dood van Toussaint Louverture eist Aristide van Frankrijk de teruggave van 21 miljard dollar: de prijs die Haïti voor zijn onafhankelijkheid heeft moeten betalen. Hij roept de bevolking op om op een waardige en vredige wijze mee de teruggave te eisen van dit geld dat zal worden geïnvesteerd in de bouw van scholen en wegen.

3 april 2003

De Permanente Raad van de O.A.S. komt in Washington samen om de Haïtiaanse crisis te bespreken. Luigi Einaudi betreurt dat de regering nog steeds niet in staat is om de veiligheid te verzekeren en dat er nog steeds geen Voorlopige Kiesraad (CEP) is gevormd.

De meest negatieve reactie komt evenwel van VS-vertegenwoordiger Peter de Shazo. Volgens hem heeft de regering niets gedaan om de onveiligheid en de straffeloosheid te bestrijden. Het is daarom onmogelijk nog in 2003 verkiezingen te houden. Hij reageert ook fel tegen de keuze van de nieuwe chef van de Nationale Politie: “Deze keuze heeft het vertrouwen van de Amerikaanse autoriteiten in de Haïtiaanse regering volledig ondermijnd!”

Daartegen laat de ambassadeur van Canada, Catherine Vézina, positieve geruchten horen: de regering heeft aanvaard dat een 100-tal buitenlandse politiemannen worden gestuurd in het kader van de technische bijstand door de OAS.

De vertegenwoordiger van Frankrijk verklaart dat de Europese Unie bereid is de economische sancties op te schorten om de politieke crisis te helpen oplossen.

Vandaag is het 3 jaar geleden dat Jean Dominique en Jean-Claude Louissaint, de directeur en de bewaker van Radio Haiti Inter, werden vermoord. De radiostations zenden geen nieuwsberichten uit om te protesteren tegen de aanvallen op de persvrijheid. Enkele dagen voordien heeft onderzoeksrechter Bernard Saint-Vil een lijst van verdachte personen gepubliceerd (zie Actueel, blz. 3-4). Verschillende parlementairen zien hierin het bewijs dat het gerecht eindelijk zijn plicht doet.

Maar de weduwe van Jean Dominique, Michèle Montas, klaagt openlijk aan dat de echte moordenaars, o.a. senator Dany Toussaint, niet in de aanklacht staan. Zij verklaart vanuit New York dat zij in ballingschap blijft, zolang dat niet gebeurt.