“De Haïtianen maken er zelf een puinhoop van”

De inhoud van Lambi 38 was interessant. Ruth Beeckmans slaat de spijker op de kop. Maar ik had 30 jaar geleden dezelfde impressie kunnen schrijven. De situatie is alleen maar verslechterd. Geen revolutie, geen interventie, geen ngo heeft daar iets aan kunnen veranderen. Het enige argument is wellicht dat het er anders nog slechter had voor gestaan. In ieder geval kan worden vastgesteld dat de gewone man onder Jean-Claude Duvalier beter af was. M.i. doordat er een pact gesloten was tussen de zwarte [politieke] en de Creoolse [zaken]elites om samen het land te runnen. Dat had weinig met democratie te maken en zelfs niets met huidskleur. Er was rust en orde. En iedereen had te eten. Helaas blijkt er een aantoonbaar omgekeerd verband tussen dictatuur enerzijds en criminaliteit, drugs en instabiliteit anderzijds. Ja, zelfs de corruptie blijkt vaak alleen maar toe te nemen. De democratie heeft zijn prijs. En die prijs kan alleen door rijke landen met een solide middenklasse opgebracht worden. Haïti is daar niet rijp voor. Het beste zou zijn het pact tussen beide elites te herstellen.

Maar ik denk dat de geest uit de fles is. In deze wereld valt Haïti niet meer te isoleren. De nieuwe oplossing moet wel een Haïtiaanse oplossing zijn. De Haïtianen moeten inzien dat zij deze verantwoordelijkheid niet op de buitenwereld kunnen afwentelen. En daar [met name in de VS] moet men inzien dat men zijn normen en waarden niet aan Haïti moet opleggen. (…)

Het dossier snijdt hout, al gaat het ten onrechte tekeer tegen het zgn. neoliberalisme. De schuld ligt bij de Haïtianen zelf. Men had daar allang een eind moeten maken aan de [import]monopolies van de grote lokale zakenlui. Anderzijds is het duidelijk dat vitale onderdelen van de lokale economie bescherming verdienen; dat geldt zeker voor de agrarische sector. (…)

Teveel tref ik bij Haïtianen het idee aan dat zij recht hebben op “herstelbetalingen”: wij moeten geld geven, zonder vragen te stellen. Dat idee moet van tafel. Zij maken er zelf al 200 jaar een puinhoop van. (…). (Hun problemen) moeten de Haïtianen zelf oplossen. Zij kunnen dat pas wanneer er werkelijk een Haïtiaanse natie ontstaat; een gemeenschappelijke visie op heden, verleden en toekomst. De ingrediënten zijn er. Maar wie steekt het vuur aan?

Charles Janssen
 Malta
1 september 2009

Meer artikels uit deze Lambi