Haïti beweegt weer – of nog steeds – ! Dit keer niet alleen door fysische aardschokken maar er beweegt ook wat bij de bevolking. Een bevolking van 11 miljoen mensen, van wie meer dan de helft twintigers en dertigers, vaak zonder werk en zonder uitzicht op een toekomst. En wel wat beter geschoold dan hun ouders die vaak analfabeet bleven door gebrek aan scholen. Steeds meer van deze jonge mensen vragen zich af wat hun toekomst kan zijn, en wat hun leiders – de bestuurders van het land – doen om een uitzicht op een toekomst te bieden.
Als ze dan, na enkele maanden van hoop en wat afwachtend of er verandering zou komen, moeten vaststellen dat er weinig op gang komt, gaan ze vragen stellen.
Stilaan groeit het ongenoegen en zijn er uitingen van ontevredenheid vanuit groepen van de bevolking.
- Op 7-8 juli in ongeziene manifestatie en vooral plundering van winkels in de hoofdstad, naar aanleiding van de aankondiging dat de brandstofprijzen zullen stijgen (op vraag van het IMF). Door het enorme protest wordt dit teruggedraaid. De vraag stelt zich hier of de president en zijn regering onvoldoende konden inschatten wat de reactie van de bevolking zou zijn, in een slabbakkende economische situatie?
- Wat later komt druppelsgewijs het corruptieschandaal aan het licht van de Petrocaribe-fondsen waar blijkbaar een aantal miljarden (!) Dollars zouden ‘verdampt’ zijn in de voorbij jaren. Een onderzoek wordt geëist en ook aangevat. Velen, vooral jongeren, komen op straat en organiseren zich om uitleg te vragen, en organiseren zich in de Petro-Challenge.
- Bij de voorstelling van de budgetten 2017-2018 en nadien ook 2018-2019 blijkt duidelijk dat de sociale sectoren van onderwijs en gezondheid nauwelijks middelen krijgen, terwijl het budget voor de werking van het parlement hoger is dan voor deze sociale sectoren. Vraag naar herziening van het budget 2017-2018 blijft zonder gevolg.
- Als dan maand na maand de inflatie toeneemt, en de waarde van de gourde daalt ten overstaan van de dollar, voelen velen de economische crisis aan den lijve. Kosten voor eten, school, vervoer, … nemen toe en de lonen stijgen niet.
Als dan na twee jaar bewind van de president en zijn regering, geen enkel degelijk resultaat kan voorgelegd worden, komt de uitbarsting. Mensen komen op straat. Dit keer niet alleen meer in Port-au-Prince, maar in verschillende kleinere steden van het land, zowel in het noorden als in het zuiden. De bewustwording is gegroeid, en mensen willen uitleg en duidelijkheid. Natuurlijk stelt zich bij deze manifestaties en in sommige gevallen uitingen van geweld, ook steeds de vraag wie mee betrokken is in deze groepen manifestanten. Geruchten lopen dat er ook bendeleden meelopen… en dat sommige oppositieleden mee aansturen op het vertrek van de president.
De vraag die zich daarbij stelt, is dan ook of een wissel van de macht oplossing zal brengen. In het verleden is dit nog niet gebleken.
Maar de grote vraag is of deze president en zijn regering de kracht hebben om in echte dialoog te gaan en degelijke voorstellen te doen die voor de bevolking aanvaardbaar zijn. Zeker als de staatskas zo goed als leeg is.
Over de situatie van de voorbije week kregen we reacties binnen uit de hoek van de mensenrechtenorganisaties en het middenveld. Jullie vinden deze vertaalde bijdragen hierna.