Editoriaal september 2021

Afgelopen drie maanden waren voor Haïti als een nachtmerrie, maar helaas wel realiteit.

In ‘actueel’ zet Bart de feiten van deze dramatische roetsjbaan op een rij. Moord op de de facto president de dag dat de nieuwe eerste minister Ariel Joseph zou aantreden in opvolging van Claude Joseph. Deze laatste bood nog enig weerwerk, maar de core group drukte de aanstelling van Ariel Joseph door. We rapporteerden direct over de moord op onze website en Valerie berichtte over de verwarring en relatieve rust in de stad na deze verwerpelijke daad. Zal de moord op de de facto president ooit helemaal uitgeklaard geraken? Dat er intern bij de veiligheidsdiensten van de de facto president medewerking was, is intussen wel zeker.

En toen kwam er weer een enorme ‘goudougoudou’ zoals de mensen in Haïti een aardbeving benoemen. Het geluid nabootsend van de grommende en bevende aarde. Guy postte enkele beelden en eerste waarnemingen op de site. Drie departementen van het Zuiden zwaar geraakt, meer dan 2.000 doden en een veelvoud aan gewonden, onnoemelijk veel leed en vooral hoe bouw je weer een bestaan op als je nauwelijks een bestaan had? Een paar dagen later is het alsof de tropische storm Grace het puin wilde wegspoelen. Intussen deden ook wij ervaring op met overdadig natuurgeweld en ontdekten dat noch hulp, noch heropbouw eenvoudige taken zijn. In een land met een afwezige overheid is het motto dan ‘we staan ervoor en moeten er door, goedschiks, kwaadschiks’. ‘Nou se wozo’  of ‘wij zijn als riet’, buigen maar breken niet … is een veelgebruikt beeld over de Haïtiaanse veerkracht, maar hoe blijf je overeind als ontij steeds opnieuw over je heen blijft rollen. We kunnen ook van hieruit hulp bieden via FOKAL bijvoorbeeld of onze 4de pijlers die ook nauw verbonden zijn met lokale initiatieven. René vertaalde een bijdrage van FOKAL en het relaas van Colette die enkele dagen na de aardbeving met hulp naar de geteisterde zone trok. De evaluatie van de hulpverlening bij de aardbeving van 12 januari 2010 helpt hopelijk om in de hulpverlening nu het nodige respect en medewerking te geven aan stevige lokale organisaties. Ook de VRT besteedde aandacht aan de ramp en Guy verzamelde de links naar die momenten.

Nog vóór de grote ramp had Rosy Auguste DUCENA het in een virtuele conferentie met de leden van de VN Veiligheidsraad over die andere ramp in Haïti: het wanbeleid van de lokale overheid en de onverantwoordelijke inmenging en contraproductieve posities van de core group. Deze moedige advocate wordt als programmaverantwoordelijke binnen de mensenrechtenorganisatie RNDDH elke minuut geconfronteerd met onrecht, willekeur, zinloos geweld, corruptie en alles wat een land en gemeenschap kan verzieken. Ze hield de VN diplomatie een grote spiegel voor en maakte daarmee grote indruk. Guy vertaalde de hele inhoud omdat je er geen woord zou van missen.   

Ook CRAN, een onafhankelijke reflectiegroep, wijst diezelfde core group als vertegenwoordiging van de internationale gemeenschap op haar slechte kennis en analyse van de Haïtiaanse realiteit. Ook onze media maken zich hier wel makkelijk schuldig aan leerden we afgelopen maanden. CRAN kaart ook de heikele thema’s aan die verlammend werken en roept de socio-politieke actoren op om een minimum aan regels te respecteren in hun onderhandelingen. Een boeiend stuk vertaald door Guy.

Laten we inderdaad hopen dat het akkoord van 30 augustus tussen veel politieke partijen en middenveldorganisaties tot een werkbare uitkomst leidt om een echte transitie naar een authentiek Haïtiaanse oplossing in te zetten.