Presentatie van Rosy Auguste DUCENA, vertaald door Guy Clymans
Bron: https://web.rnddh.org/reunion-virtuelle-avec-le-conseil-de-securite-des-nations-unies-presentation-de-rosy-auguste/, 8 september 2021
Rosy Auguste DUCENA is advocate en programmaverantwoordelijke bij het Nationaal netwerk van mensenrechten in Haïti (RNDDH)
Dames en Heren van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties,
In Haïti leven wij niet.
De rechten op veiligheid, leven, fysieke en psychische integriteit van de Haïtianen worden voortdurend verkracht. Dagelijks begraven wij onze broeders en zusters, vermoord door gewapende bandieten die genieten van de zelfgenoegzaamheid van de overheden van politie en justitie. Sinds januari 2021, worden gemiddeld 2 personen per dag slachtoffer van een gewelddadige dood en werden minstens 37 politieagenten vermoord.
Dagelijks maken wij mee hoe onze dierbaren worden gekidnapt en tegen losgeld vastgehouden. Wanneer vrouwen en meisjes worden meegevoerd, worden zij slachtoffers van collectieve verkrachtingen. Systematisch. Als losgeld worden bedragen geëist die wij niet bezitten; wij weten niet hoe we de slachtoffers, eenmaal vrijgelaten, opnieuw wat levenslust kunnen verschaffen. Aan een gemiddelde van 5 kidnappings per dag wacht elke Haïtiaan stoïcijns zijn/haar beurt af.
Het land is in handen van gangsters.
Sinds 2018 werden door gewapende bandieten 13 bloedbaden aangericht en nog meer gewapende overvallen gepleegd in de arme wijken, gedocumenteerd door mijn organisatie RNDDH. Deze gangsters hebben de moord op 487 personen, de verdwijning van 129 anderen en de collectieve verkrachting van 33 vrouwen en meisjes op hun geweten. 679 kinderen werden wezen.
De volkswijken, het decor van deze bloedbaden en gewapende overvallen, zijn sinds enige tijd verlaten, want de gewapende gangs die er terreur zaaien, voeren er ook eindeloze oorlogen onder mekaar. Bijgevolg overspoelen duizenden ontheemde personen de straten, de pleinen, ruimtes ongeschikt voor het onthaal van slachtoffers. Dit blijkt nochtans geen enkele Haïtiaanse overheid te storen.
Justitie, al een achterblijver, heeft sinds 2018 een knieval gedaan. Zij functioneert gemiddeld 4 maanden per jaar omwille van de onveiligheid, de opeenvolgende stakingen van het justitiepersoneel en de pandemie van Covid-19. De verhoren van misdadigers worden slechts zelden gehouden en hangen af van de wil van de oversten van de rechtbanken van eerste aanleg. Momenteel bevindt zich, volgens de Directie van het Gevangeniswezen, 85% van de gevangenisbevolking in een situatie van illegale en arbitraire voorlopige hechtenis en de rechten van het Haïtiaanse volk op juridische bijstand worden voortdurend verkracht.
Geen enkele inspanning wordt door Justitie gedaan om degenen die betrokken zijn in verschillende aanslagen op het leven en de menselijke waardigheid te berechten en te veroordelen.
Dames en Heren,
Het is de eerste maal sinds het vertrek van dictator Jean Claude Duvalier in 1986, dat het land dermate is achteruitgegaan wat betreft het respect voor de regels van de democratische rechtsstaat.
Met de passieve medeplichtigheid van de internationale gemeenschap waaronder het Geïntegreerde Bureau van de Verenigde Naties in Haïti (BINUH) besliste het regime aan de macht om de gewapende gangs te versterken en de staatsinstellingen zoals politie en justitie te verzwakken. Het summum werd bereikt in september 2020, toen het BINUH vóór de leden van de Veiligheidsraad heeft beweerd dat de federatie van de gewapende gangs een goede zaak was voor het land, omdat zij geleid had tot een vermindering van de moorden.
Vandaag tonen de gewapende gangs die lid zijn van deze coalitie zich heel machtig en arrogant. Zij hebben geen tekort aan wapens en munitie. Zij onderhandelen wapenstilstanden van enkele weken tegen hoge bedragen en eisen dagelijks meer middelen van de overheid.
Spijtig genoeg blijft het BINUH op dit ogenblik de slechtste missie ooit van de Verenigde Naties in dit land. Elke sector in de maatschappij op het nationale grondgebied, die het aandurft de ontsporingen van de Staat aan te klagen, met name de straffeloosheid, de corruptie, de instrumentalisering van de staatsinstellingen, stelt zich op tegenover het BINUH, dat onmiddellijk het contact met deze sector verbreekt.
Bovendien is het BINUH, in zijn haast om na de tragische moord op de facto president Jovenel Moïse, samen met de Core Group, zonder enig politiek akkoord, een één mans regering te installeren, één van de verantwoordelijken geworden van deze nieuwe crisis die het land treft en die de burgers nog wat meer weg duwt.
Ten slotte sluit het BINUH de ogen voor de degradatie van de algemene toestand van de mensenrechten in Haïti en beschrijft in de verschillende rapporten die het u voorlegt een utopisch land, waar alles goed gaat.
In deze omstandigheden van terreur, van ontkenning van de fundamentele rechten en van instabiliteit, eist de internationale gemeenschap, waartoe het BINUH behoort, de organisatie van verkiezingen op het nationale grondgebied.
Wij beseffen dat verkiezingen een democratische oefening uitmaken. Nochtans moet deze oefening kunnen doorgaan in maximale voorwaarden van respect voor de mensenrechten en de principes van inclusie en participatie. Daarom menen wij dat wij lessen moeten trekken uit onze recente geschiedenis:
Bijvoorbeeld, de verkiezingscampagne van de zomer 2015 was doorspekt van gewelddaden. De kandidaten, hun medestanders en sympathisanten zijn slaags geraakt. Minstens 9 gewapende conflicten, 5 moorden, 2 moordpogingen, 9 gewonden door kogels, 2 gewonden door steekwapens, 17 gewonden door stenen en 10 gevallen van mishandeling werden opgetekend. Tijdens de stembusgang op 9 augustus 2015, werden in 21 % van de 500 stembureaus, waar het RNDDH deel uitmaakte van een observatieteam, gevallen van geweld en massieve electorale fraude geregistreerd: stembusgang onderbroken wegens zwaar geschut van vuurwapens, volstoppen van stembussen, intimidatie van kiezers, valse accrediteringsmandaten van politieke mandatarissen, enz.
In die tijd telde het land slechts enkele gewapende gangs die enkele zeldzame kiesdistricten, beschouwd als rode zones, controleerden. Nochtans zult u het met ons een zijn dat de postelectorale crisissen die erop volgden, een enorme impact hebben gehad op de sociale, politieke en economische stabiliteit van het Haïtiaanse volk.
De missie van de Verenigde Naties en de Nationale Politie van Haïti, die de gangsterisering van het land erkennen, hebben zelf bevestigd in 2019 162 gewapende gangs te hebben geteld. De meerderheid van deze gangs opereert in de departementen van het Westen en de Artibonite, waar zich in deze 2 departementen reeds 60 % van de kiezers bevindt. Bijgevolg kan geen enkele kiescampagne, geen inclusieve en democratische verkiezing in vrijheid worden gehouden in deze door gewapende gangs gecontroleerde zones.
Zoals wij u hebben aangetoond: vandaag leven wij niet in Haïti. Wij overleven.
Het is omdat wij rekening houden met het verleden en omdat wij een duidelijke perceptie hebben van de actuele chaotische situatie, dat wij, van onze kant, ijveren voor het opzetten van een inclusieve transitie met de opdracht zich te buigen over de steeds terugkerende maatschappelijke problemen, een veilig klimaat voor te bereiden, gunstig voor de realisatie van algemene verkiezingen, het vertrouwen van het Haïtiaanse volk in een transparant verkiezingsproces te herstellen, een socio-politiek binnenlands akkoord te sluiten voor duurzame resultaten en bovenal Haïtiaanse oplossingen te vinden voor de multi-dimensionele crisis die wij doormaken.
Op basis van wat wij hebben meegedeeld, adviseren wij aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties om zich te positioneren met het oog op:
- Het ondersteunen van vrije, eerlijke, democratische en inclusieve verkiezingen, gerealiseerd in een rustig klimaat en op basis van een politiek akkoord;
- Het ondersteunen van alle initiatieven om de leden van dit regime te vervolgen voor hun aandeel in het verrichten van massale verkrachtingen van de rechten op leven, veiligheid, fysieke en psychische integriteit van het Haïtiaanse volk;
- Het krachtig veroordelen van de coalitie van de gewapende gangs;
- Het BINUH te bewegen om een einde te maken aan zijn steun aan een één mans regering, evenals te stoppen met een verkiezingsproces te steunen dat het risico loopt de actuele politieke instabiliteit met desastreuse gevolgen nog te verergeren;
- Het BINUH te bewegen zich aan de opdracht waarvoor het is gemandateerd te houden, en te luisteren naar het Haïtiaanse volk.
Tenslotte verzoeken wij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties met klem om het leadership van het BINUH te wijzigen.
Wij blijven tot uw dienst voor verdere vragen en voor uw opmerkingen.
Bedankt.
Noot van de vertaler: De VN zond een eerste vredesmacht, MINUSTAH, op 30/4/2004, gevolgd door een tweede, MINUJUSTH, op 13/4/2017. De (politieke) missie van BINUH begon op 25/6/2019.