We zijn half 2016 en de afronding van de verkiezingen laat nog steeds op zich wachten. In de rubriek Actueel wordt uitvoerig ingegaan op de stappen die gezet werden om klaarheid te krijgen rond de fraude bij de twee verkiezingsrondes van 2015. Het onderzoeksrapport werd met slechts één dag vertraging gepubliceerd en geeft aan om de tweede ronde ofte eerste ronde voor de presidentsverkiezingen te hernemen. Er is intussen een planning uitgevaardigd voor verkiezingen op 9 oktober 2016 en 8 januari 2017. De Europese Unie, die niet akkoord gaat met de conclusies van het onderzoeksrapport, besloot niet verder deel te nemen aan de observatie van de verkiezingen en hun observatiemissie volledig terug te trekken. De andere internationale actoren, o.a. de Organisatie van Amerikaanse Staten, zijn wel bereid om het proces verder te steunen.
Hoewel in de pers veel aandacht gaat naar de hele sage van de verkiezingen, die natuurlijk een belangrijk aspect vormen in het verdere beleid van het land, is de gewone Haïtiaan vooral begaan met de dagelijkse situatie van zijn leven. Hoe de eindjes aan elkaar knopen om rond te komen. En daar helpen de vele transfers uit het buitenland wel een groot deel van de Haïtiaanse gezinnen. Grote zorg en bekommernis van vele gezinnen gaat ook naar hun kinderen en of ze al rondkomen om het schoolgeld te betalen. Toegang tot de school voor alle kinderen was een belofte van de vorige regering. Er waren grootse plannen voor hervorming van het onderwijssysteem, en er zijn stappen gezet, maar ver staat men nog niet.
Tot slot moeten we toch niet alles in een negatief daglicht stellen. Er ontstaan ook steeds meer hoopgevende initiatieven die de Haïtiaan toegang geven tot een betere economische situatie. In deze nieuwsbrief belichten we zo een initiatief, en we hopen in de toekomst nog meer van dit te leveren.

Veel leesgenot en geniet van een deugddoende vakantie met hopelijk een wat drogere zomer.

Greet Schaumans, 15 juni 2016

P.S. We willen graag de website wat moderniseren en verbeteren zodat we er wat actiever kunnen mee te werk gaan. Daarvoor zijn nogal wat middelen nodig, een pak meer dan wat we hebben…
Daarom hier een oproep tot een financiële bijdrage. Het rekeningnummer van het Vlaams Haïti Overleg is BE34 5230 8045 3390; BIC is TRIOBEBB (Triodosbank). Dank voor je steun!

Actueel 4 juni 2016

Haïti zit weeral eens in een politieke crisis. Na het aftreden van president Martelly werd Jocelerme Privert aangesteld als provisoire president. Hij kreeg een mandaat van 120 dagen om verkiezingen te organiseren. Er was sprake van 24 april als verkiezingsdatum, maar die dag passeerde zonder dat er verkiezingen plaatsvonden, tot grote ergernis van de internationale gemeenschap. Veel energie werd gestoken in het oprichten van een onafhankelijke commissie die de fraude tijdens de verschillende verkiezingen van 2015 diende te onderzoeken. Er werd een provisoire eerste minister aangesteld en een nieuwe Voorlopige Kiesraad samengesteld. Ondertussen werd Haïti in de afgelopen maanden geteisterd door noodweer en overstromingen. De voorafgaande droogtes hebben ertoe geleid dat een derde van de bevolking honger lijdt.
Lees verder

De transfers van de Haïtiaanse diaspora

Meer dan 247 miljoen mensen, of 3,4 % van de wereldbevolking, leven niet in het land waar zij geboren zijn. Velen zoeken hun geluk in het buitenland.
De meeste migranten behouden een band met hun land van herkomst. Velen zenden geld naar hun families. In 2015 werden de transfers wereldwijd geschat op 601 miljard USD. Hiervan ging ongeveer 441 miljard USD naar landen in het Zuiden. Deze hulp bedraagt driemaal zoveel als de officiële ontwikkelingshulp en meer dan 10 % van het BNP. Men verwacht dat de transfers in 2016 meer dan 500 miljard USD zullen bedragen. Indien men rekening houdt met transfers langs informele kanalen ligt het totale bedrag waarschijnlijk nog hoger.
Lees verder

Onderwijs in Haïti: hervormingen essentieel

In Haïti blijft het onderwijs rondtollen in een vicieuze cirkel van gebrek aan visie en materiële en menselijke middelen. Er zijn wel uitmuntende pedagogen, die zeer welwillend goed bedoelde plannen maken voor hun politieke overheden. Die plannen worden dan weer om allerlei redenen door deze politici niet doorgezet. Gezinnen leveren bijna bovenmenselijke inspanningen om hun kroost ontwikkelingskansen te bieden. Maar die inspanningen zijn helemaal niet in verhouding tot de resultaten.
Lees verder

Promotie van solidaire economie – hoop voor de landbouw in Haïti

Sociale en solidaire bedrijven komen stilaan op gang

Haïti is een land waar tot vandaag bijna 70% van de bevolking leeft van landbouw of aanverwante activiteiten. Het gaat vaak nog om een overlevingslandbouw, met te weinig technische kennis en middelen.
Toch is er evolutie in de productie en worden steeds meer producten door boerengroepen lokaal verwerkt. Zo komt stilaan een lokale economie op gang, een soort keten van productie – verwerking – vermarkting. Dit gebeurt in steeds meer sectoren : kippenteelt, productie van eieren voor de hoofdzakelijk lokale markt , maniokteelt en verwerking tot bloem en casavebrood, mangoteelt vooral voor export, honing, essentiële oliën, …
We vroegen aan Dirk Wils, oud-coöperant die nu voor AGRISOL werkt, om ons wat uitleg te geven over het tot stand komen en de werking van zo een sociaal bedrijfje. Zijn verhaal volgt hieronder.
Lees verder

In de vorige nieuwsbrief van december 2015 was er nog hoop dat het verkiezingsproces, dat bijna een jaar duurde, eind 2015 zou afgerond worden, ook al zouden er veel vraagtekens blijven over de haalbaarheid van een nieuw bestuur. Nu, drie maanden later, is er nog steeds grote onzekerheid en rijst de vraag of men tegen eind april de verkiezingsronde zal kunnen afsluiten en er half mei een nieuwe gekozen president zal kunnen aantreden.
Ook de Economische vooruitzichten zijn zeer somber met een munt die constant in waarde daalt en een nieuwe voedselcrisis ingevolge de lange droogte en de ziekte van de gierst. Zoals steeds zijn vooral de gewone man/vrouw in de straat het grootste slachtoffer. Bovendien is de cholera nog steeds niet onder controle en dook recent ook het Zika-virus op.
Het is geen geheim dat de klimaatwijziging ook zijn invloed heeft in Haïti. Toch ontstaan er hier en daar initiatieven, zij het kleinschalig, om met de klimaatverandering om te gaan en in het verweer te gaan. Het zou mooi zijn mochten dergelijke initiatieven steun van de overheid krijgen en leiden tot een algemeen milieubeleid in het land. En dat milieubeleid moet ook rekening houden met de mogelijke gevolgen van eventuele mijnbouw, want het land staat onder zware druk van een aantal internationale mijnbouwbedrijven om hen exploitatievergunningen af te leveren. Daarom is het belangrijk dat er zo snel mogelijk een goed uitgewerkte wet op mijnbouw komt, en daarvoor is dan weer een goed werkende regering nodig… waarmee we dan weer bij ons vertrekpunt van deze nieuwsbrief zijn gekomen: verkiezingen voor een goed bestuur van het land. En rond de verkiezingen vroeg de Coördinatie Europa Haïti ook uitleg over het standpunt van de Europese Unie.
Fijne lectuur gewenst.

Greet Schaumans

Actueel februari-maart 2016

Het verkiezingsproces voor een nieuwe president werd stopgezet. President Martelly trad af. Een voorlopige president werd door het parlement aangeduid. Dat alles ging gepaard met tal van manifestaties en zorgde voor sociale onrust. De levensduurte nam toe. In sommige streken dreigt voor de derde keer op rij de landbouwoogst te mislukken. Alsof dat nog niet genoeg is deed naast de cholera ook het Zika-virus zijn intrede.
Lees verder

Vasten in het droge seizoen

Vasten is in het droge seizoen in Haïti geen vrijblijvende keuze. Hongerig en ongeduldig wachten de boeren op de eerste regens van maart, zodat zij kunnen beginnen met zaaien en planten. Het droge seizoen was einde 2015 begin 2016 bijzonder hard. Het fenomeen El Niño, een ongewone opwarming van het zeewater, die om de drie tot zeven jaar voorkomt, heeft in sommige landen waaronder Haïti extreme droogte en in andere overvloedige regenval veroorzaakt.
Lees verder

Klimaatwijziging: een groot gevaar voor Haïti

In december 2015 vond in Parijs de 21ste klimaatconferentie van de Verenigde Naties plaats. Er werden nieuwe akkoorden gesloten met als belangrijkste doel oplossingen te vinden om de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden. Maar terwijl er nog maar eens onderhandeld werd over de toekomst van onze planeet, betalen sommige landen nu reeds de tol van de klimaatveranderingen, zoals Haïti, dat alleen al omwille van zijn geografische ligging kwetsbaar is. In afwachting van echte oplossingen van de kant van de regering en van publieke instanties, heeft de Haïtiaanse civiele maatschappij reeds geprobeerd om duurzame aanpassingen te ontwerpen.
Lees verder

Mijnbouw in Haïti: zegen of vloek?

De ongebreidelde consumptie van elektronicatoestelletjes, vooral in het Westen maar ook geleidelijk aan wereldwijd, net als de technologische ontwikkelingen in het algemeen, hebben de vraag naar grondstoffen en meer bepaald edele metalen flink de hoogte ingejaagd. Slapende reserves moeten in ontginning en het is koortsachtig zoeken naar nieuwe rendabele exploitaties overal in de wereld. Mijnbouw wordt gepercipieerd als een noodzakelijk kwaad. Dat heeft natuurlijk alles te maken met zijn kwalijke reputatie als bedreigend voor het milieu en voor de gezondheid van mijnwerkers en van ganse gemeenschappen. Té dikwijls is het een motor voor wilde corruptie, die ook het extreem geweld niet schuwt en onbestraft laat. Net voor ik dit artikel aanvat lees ik in de Wereld Morgen hoe milieuactiviste Berta Cáceres op 3 maart werd vermoord in Honduras. Helaas het gevaarlijkste land voor milieuactivisten met volgens de organisatie Global Witness 101 doden tussen 2010 en 2014.
Lees verder

De Europese Unie en Haïti

Op vraag van de Haïtiaanse overheid organiseerde de Europese Unie een (beperkte) missie van verkiezingsobservatoren om toe te zien op de verschillende rondes van de lokale, parlementaire en presidentsverkiezingen gepland in 2015. In totaal telde de missie een 70-tal observatoren met deelnemers uit 25 verschillende Europese landen. Europees parlementslid mw. Elena Valenciano was delegatiehoofd.
Lees verder

2015 – zal bekend worden als hét jaar van een verkiezingsmarathon in Haïti

Reeds eind 2014 waren de komende verkiezingen hét thema van de dag in vele haïtiaanse kringen en daarbuiten. 2015 zou het jaar worden waarin uiteindelijk twee derden van de senaat zouden vernieuwd worden en, omdat men zo lang treuzelde, intussen ook een nieuwe reeks parlementsleden moesten verkozen worden. Op de lokale verkiezingen wachtte men al vier jaar. En eind 2015 vervalt ook de termijn van de president. Dus men zou alles combineren, in drie rondes. 2015 dus HET verkiezingsjaar voor Haïti. Intussen gingen twee rondes door, de parlementsverkiezingen en de lokale verkiezingen samen met de eerste ronde voor een nieuwe president. De laatste (tweede) ronde voor de presidentsverkiezing was voorzien voor 27 december, maar bij het ter perse gaan van deze nieuwsbrief vernemen we dat deze ronde is uitgesteld tot een nader te bepalen datum. Intussen moet een onafhankelijke verificatiecommissie uitzoeken wat allemaal is misgelopen bij de ronde van oktober.

Een heel jaar gefocust dus op verkiezingen, waarbij nauwelijks een derde of minder van de bevolking zich betrokken voelde. De grote massa is vooral bezig met zoeken naar mogelijkheden om de eindjes aan elkaar te knopen. Ook de vele uit de Dominicaanse Republiek verjaagde of teruggebrachte mensen van Haïtiaanse origine, wier papieren niet in orde geraken, zoeken hoe ze moeten overleven in dat Haïti dat ze niet of nauwelijks kennen… en intussen spelen de leiders van beide landen wat poker rond heel deze situatie. Misschien kalmeert het allemaal na de verkiezingen in de Dominicaanse Republiek in de loop van 2016?

Toch is er her en der ook een sprankeltje hoop. Bijvoorbeeld voor de boeren in het noordoosten die nu werk hebben in de grote bananenplantage en zelfs aandeelhouder zijn voor 20%. We hopen met hen dat ze na enige tijd toch zullen mogen delen in de winst.

In elk geval moeten we vaststellen dat een jaar weer is voorbijgevlogen. En in deze Kersttijd kijken we naar het licht en verwarmen we ons aan het vuur van de vele goede initiatieven die we rondom ons zien. We denken ook aan dat Kind dat in een stal ter wereld kwam en symbool staat voor de velen die het moeilijk hebben in onze wereld, die geen thuis of geen huis hebben. En die toch hoopvol blijven. Dat wensen we ook jullie allen toe, hoopvol blijven.

Vanwege de hele redactieploeg een zeer warm en boeiend en vreugdevol 2016

Actueel december 2015

De commotie over de uitslag van de parlementsverkiezingen van 9 augustus was nog niet gaan liggen of daar dienden zich al nieuwe verkiezingen aan. Op 25 oktober vond de eerste ronde van de presidentsverkiezingen plaats. Er was felle kritiek vóór, tijdens en na deze verkiezingen. Op 27 december heeft de tweede ronde van de presidentsverkiezingen plaats en weten we wie de opvolger wordt van Martelly.
Ondertussen krijgen uittredende ministers grote bonussen terwijl de regering allerhande taksen drastisch verhoogt. Verder zijn de omstandigheden waarin de gerepatrieerden uit de Dominicaanse Republiek moeten zien te overleven heel precair.
Lees verder…

Mensenrechtensector zeer bezorgd over kiesverloop van 25 oktober 2015

Verklaring van de Mensenrechtensector

Een team van V.S.-advocaten observeerde de verkiezingen van 25 oktober 2015 en zegt over steeds meer bewijzen te beschikken dat er een duidelijk patroon van systematische fraude is, verwarring van de kiezer, intimidatie, en in sommige streken rechteloosheid. De observatiemissie van de Europese Unie was nochtans tijdens een persconferentie op 25 oktober zelf lovend over de kiesverrichtingen. Zij sprak slechts van nogal wat te laat geopende stembureaus en een beperkt aantal kleinere incidenten. De Haïtiaanse mensenrechtenorganisaties denken daar wel anders over en dit leidde tot onderstaande verklaring op 26 november 2015.
Lees verder…

Vijf nieuwe gemeenten maken bijna evenveel doden in Arcahaie

Toeval of niet? Maar op 25 juli 2015 vaardigt president Martelly een decreet uit dat 5 nieuwe gemeenten erkent. Het zijn sections communales, gemeentelijke secties, die promoveren tot communes of gemeenten. Het is een zaak van territoriale afbakening, een grondgebiedprocedure, die niet zo vaak wordt aangewend. Net nu Martelly per decreet regeert en nog slechts 10 zittende senatoren van de wetgevende macht voor zich heeft. Net nu er verkiezingen aankomen en zijn mandaat in januari 2016 ten einde loopt. En toeval of niet, net hij, Martelly, werd na zijn aanstelling als president eigenaar van een stuk strand in Arcahaie. De vijf nieuwe gemeenten zijn: de 7de gemeentelijke sectie Marfranc (in de gemeente Jérémie / Zuidwest), de 1ste gemeentelijke sectie Liancourt (in de gemeente Verrettes / Artibonite), de 2de gemeentelijke sectie Lapointe (gemeente Port-de-Paix / Noordwest), Quartier Baptiste de 1ste gemeentelijke sectie Renthe-Mathé (in de gemeente Belladère / Plateau Central), en Arcadins (van Montrouis à Saint-Marc).
Lees verder…

NIEUW – BIOBANANEN uit Haïti

Op 8 september 2015 vertrok een Duitse cargoboot met de eerste bio-bananen uit de haven van Cap Haïtien richting Hamburg, Duitsland. De uitbouw van de bananenindustrie voor export was een plan waar al jaren over nagedacht werd. Het kreeg uiteindelijk vorm in september 2013 en ongeveer een jaar later werd in Trou du Nord, in het Noordoosten, gestart met de aanleg van de eerste 400 ha van een bananenplantage die in totaal tot 1.000ha zou moeten uitgroeien. In september 2015 werden de eerste bananen geoogst.
Lees verder…

Bij het schrijven van deze nieuwsbrief voelen we al de frisheid van de herfst in België. In Haïti blijft het echter heet, symbolisch dan toch, ook al doet het regen- en orkanenseizoen daar zijn intrede.
De rubriek actueel geeft duidelijk aan wat de Haïtianen de voorbije maanden heeft beziggehouden:
De verkiezingen in de eerste plaats, en we hebben daarom ook even teruggeblikt naar de verkiezingen van 2010 en hoe Martelly uiteindelijk aan de macht kwam. De verantwoordelijke van de OEA vond het proces zo grof dat hij er niet kon over zwijgen en zijn ervaringen te boek stelde.
Voor de sociale bewegingen was er ook aandacht voor het terugdenken aan de bezetting door Amerika 100 jaar geleden en de vraag wat er in de voorbije 100 jaar eigenlijk echt veranderd is in de relatie tussen beide landen. Een ander belangrijk actueel thema dat niet zozeer de Haïtianen bezighoudt, maar voor de vele duizenden Haïtianen in de Dominicaanse Republiek is hoe ze hun aanwezigheid daar kunnen in orde brengen, of waar ze naartoe moeten als ze uitgewezen worden. Het risico op een nieuw humanitair drama is groot. En zeggen dat dit een zaak is die met wat goede wil en overleg wel diplomatiek en politiek zou kunnen opgelost worden. Het gaat hier niet om een natuurramp waar menselijke interventie geen vat op heeft.
Veel leesgenot.
Greet Schaumans
8 oktober 2015

Actueel september 2015

Tijdens de parlementsverkiezingen van 9 augustus waren er heel wat onregelmatigheden. De Dominicaanse Republiek zette heel wat mensen de grens over. De epidemie van cholera is nog niet onder controle. Door droogte mislukte een groot deel van de oogst wat meteen de prijzen van de basisproducten deed stijgen.
Lees verder…

De mislukking van de internationale hulp aan Haïti

Dilemma’s en vergissingen
Ricardo Seitenfus was tussen 2004 en 2011 namens Brazilië en de Organisatie van Amerikaanse Staten nauw betrokken bij adviezen en besluitvorming van de zogenaamde ‘vrienden van Haïti’ en de Core Group bestaande uit vertegenwoordigers van landen en internationale organisaties. Bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op 28 november 2010 stelde hij verbijsterd vast hoe de internationale gemeenschap te werk ging om Jude Célèstin, de kandidaat van Unité, partij van zittend president Préval, de weg naar de tweede ronde te versperren ten voordele van Michel Martely. Edmond Mulet, toenmalig hoofd van de MINUSTAH nam daarin het voortouw en toonde zich gretig in de noodzakelijke manipulaties. Seitenfus distantieerde zich van deze verdraaide verkiezingsuitslag, die een president aan de macht bracht, die het volk niet echt wilde, maar die werd aangeduid door de internationale gemeenschap. Hij besloot de toedracht van deze internationaal georganiseerde verkiezingsfraude openbaar te maken. Na een ophefmakend interview in 2013 schreef hij nu dit boek, wat hem de gelegenheid geeft, zijn wedervaren te kaderen in een breder en historisch perspectief. We brengen je enkele stukken uit zijn inleidende bedenkingen.
Lees verder…

100 jaar na het Amerikaans–Haïtiaanse verdrag van 1915

Op 28 juli 1915 om 11 u. ’s morgens verlieten 300 Amerikaanse mariniers de kruiser Washington, die voor anker lag in de baai van Port-au-Prince. Onder het mom de levens van de Amerikanen en buitenlanders te beschermen, namen zij de controle over van de hoofdstad, wat het begin inluidde van een 19 jaar lange bezetting. De avond voordien waren de Haïtiaanse president Vilbrun Guillaume-Sam en de generaal Charles Oscar Etienne door een woedende menigte uit hun respectievelijke schuilplaatsen, de Franse en de Dominicaanse Ambassade, gehaald en aan stukken gehakt uit wraak om de moord op een honderdtal politieke gevangenen. De Amerikaanse president Woodrow Wilson maakte handig gebruik van de verdeeldheid onder de Haïtianen om zijn wil op te leggen. Voor de Amerikanen kwam het er op aan een wettelijk kader te scheppen voor de bezetting.
Lees verder…

Haïti – Dominicaanse Republiek

Een moeilijk nabuurschap
Recent had ik de kans de film CRISTO REY te zien, in het kader van de week van Peliculatina, in Brussel. De film brengt het verhaal van de verhouding tussen Dominicanen en Haïtianen in de Dominicaanse Republiek en de manier waarop naar de Haïtianen gekeken wordt. In de film wordt duidelijk hoe groot de vooroordelen zijn en hoe kinderen vanaf hun jongste dagen ‘gewaarschuwd’ worden voor die ‘gevaarlijke en slechte’ Haïtianen. Een aanrader voor wie wat inzicht wil krijgen in het probleem.
Lees verder…

Terwijl voor velen alle aandacht gaat naar al wat te maken heeft met de verkiezingen in Haïti, heeft de redactie ook oog voor enkele aspecten die de Haïtiaanse bevolking rechtstreeks of onrechtstreeks bezig houden. Over de kwestie van de Dominicanen van Haïtiaanse afkomst schijnt de Haïtiaanse overheid niet echt wakker te liggen hoewel het middenveld regelmatig signalen geeft en zeer ongerust is over wat er zou kunnen gebeuren einde juni. De 100ste verjaardag van de Amerikaanse bezetting is een ander punt waar een reeks organisaties voorbereidingen rond treffen om er een grote dag van te maken op 28 juli.
Tegelijk gaat het gewone leven zijn weg, met de continue strijd tegen armoede. Een cooperant maakte een vergelijking tussen Haïti en België… en CIDSE, de koepel van de katholieke vastenacties en ontwikkelingsorganisaties, stuurde een solidaire brief naar de bisschoppenconferentie in verband met de vele overvallen op religieuze huizen in Haïti.
Dus weer een boeiend nummer voor de lezer, om geïnformeerd te blijven over het reilen en zeilen in Haïti. Veel leesgenot.
Greet Schaumans
13 juni 2015

Actueel juni 2015

De verkiezingen staan voor de deur. Dat gaat gepaard met sociale onrust en soms ook geweld. Verschillende religieuzen van de katholieke kerk werden het afgelopen jaar het slachtoffer van aanvallen, gericht tegen hen en hun instellingen. De Dominicaanse Republiek dreigt afstammelingen van Haïtiaanse ouders naar Haïti te verbannen. Daarnaast blijft de cholera epidemie slachtoffers maken.
Lees verder…

100 jaar na de eerste Amerikaanse mariniers

Op 28 juli 1915 zetten Amerikaanse mariniers voet op Haïtiaanse bodem. Dit luidde het begin in van een 19 jaar lange bezetting en de bevestiging van de Amerikaanse dominantie op alle vlakken. Tot op heden zijn de Verenigde Staten Haïti’s belangrijkste handelspartner, geldschieter, emigratieland, kortom Haiti’ s droom en nachtmerrie. De “American Dream” is voor de meeste Amerikanen zelf al een zinsbegoocheling geworden. Voor de Haitianen blijkt de voortdurende inmenging van de V.S in de Haitïaanse politiek veelal een rem op Haïti’s ontwikkeling.
Lees verder…

Verklaring van de Coördinatie Europa-Haïti

‘Verslechterende toestand in Haïti vraagt een duidelijke stellingname van de EU’ Brussel, 19 maart 2015

De Coördinatie Europa-Haïti (CoE-H) bestaat uit een netwerk van dertien Europese internationale ontwikkelings- en solidariteitsorganisaties en platformen. Sinds 2004, speelde het een instrumentale rol in het ijveren om Haïti op de Europese agenda te plaatsen. Handelend als een bemiddelaar tussen de middenveldorganisaties (CSO’s) in Haïti, de achterban in Europa en de vertegenwoordigers van instellingen en regeringen in Europa, is het een dynamisch netwerk en werkt samen met een brede waaier van Haïtiaanse middenveldorganisaties en leiders. Door deze positie, bevordert het de dialoog en deelt het de ervaringen via direct contact met de Europese Unie (EU) instellingen.
Lees verder…

Armoedebestrijding als een rijk proces

Nogal wat mensen breken hun hoofd over ontwikkelingssamenwerking, ook zij die er in het veld aan werken. Zo deden voortdurend nieuwe begrippen en strategieën hun intrede: cultuureigen, ecologisch, genderrechtvaardig, doelgericht, resultaatgericht, rechtenbenadering, …. Ontwikkelingssamenwerking lijkt wel een ontdekkingsreis in een complex samenspel van context, verlangen en droom. En dat is het ook wel door haar gedreven ambitie om voor veel mensen het leven in deze wereld beter te maken. Dirk Vermeyen, momenteel werkzaam als coöperant van Broederlijk Delen in het Noordoosten van Haïti, neemt ons mee doorheen enkele recente begrippen in het jargon van de sector, op zoek naar duurzame resultaten.
Lees verder…

CIDSE reageert solidair na aanvallen op religieuzen

In de eerste maanden van 2015 werden diverse religieuze huizen in Haïti overvallen door bendes die het op bezittingen gemunt hadden en ook de religieuzen fysisch aanvielen. Het leek wel een georchestreerde actie. Cidse, de koepel van de katholieke ontwikkelingsorganisaties, drukte zijn solidariteit uit met de Conferentie van Religieuzen in Haïti. Zie de vertaalde brief hieronder.
Lees verder…

Editoriaal

De herdenkingen vijf jaar na de aardbeving kregen internationaal wel aandacht, bij de Haïtianen zelf was er weinig stemming om stil te staan bij de al of niet bereikte resultaten van heropbouw. Veel meer aandacht en vooral bezorgdheid ging de voorbije maanden naar de ontevredenheid over de regering die uiteindelijk eind december aftrad en niet kon zorgen voor de nodige beslissingen om de verkiezingen te garanderen vooraleer het mandaat van het parlement verviel op 12 januari 2015. De grote zorg nu is dus de organisatie van verkiezingen, met een nieuwe eerste minister die er toch in lukte om een voorlopige kiescommissie samen te stellen. Grote vraag is en blijft hoe onafhankelijk de verkiezingen zullen zijn en in welke mate de ‘internationale gemeenschap’ zijn zeg zal hebben in de uitslagen. Intussen is er toename van onrust en geweld (zoals meestal bij aankomende verkiezingen in Haïti). Sociale organisaties laten hun stem horen in dit verband, ook om de vele recente aanvallen op religieuze congregaties aan te klagen. Ook de situatie van de Haïtianen in de Dominicaanse Republiek blijft een heikele kwestie, waar de Haïtiaanse overheid relatief laks blijft in haar reactie.
Toch zijn er ook positieve en interessante initiatieven te melden van de lokale organisaties. We hebben ditmaal het project van het Parc Martissant in de kijker gezet: een initiatief met zowel sociale als culturele en milieuvriendelijke inslag.
En de tentoonstelling van 200 jaar Haïtiaanse kunst in Parijs was een must voor geïnteresseerden. Het groot aantal bezoekers en zeer positieve reacties maakten dat de tentoonstelling nu in Haïti zelf staat opgesteld, dank zij een initiatief in samenwerking met FOKAL.
En, de rara in Haïti kan in deze vastentijd natuurlijk niet ontbreken. De groep Nouvelle Flibuste, die optrad tijdens onze Haïtidag in Mechelen in November, nam deel aan het begin van de carnavaldagen in Jacmel en kon op heet wat applaus rekenen.
Fijne lectuur gewenst. En een Zalig Pasen aan alle lezers.
Greet Schaumans
4 april 2015

Actueel maart 2015

Midden een klimaat van onzekerheid en politieke instabiliteit werd Evans Paul eerste minister na het aftreden van Laurent Lamothe. Wanneer zullen er verkiezingen gehouden worden? Ze hadden in 2011 moeten plaatsvinden, maar werden na de rampzalige aardbeving van 12 januari 2010 – inmiddels vijf jaar geleden – uitgesteld. In 2015 wordt ook herdacht dat 100 jaar geleden de Amerikaanse bezetting van Haïti begon, en duurde van 1915 tot 1934.
Lees meer…

Pleidooi voor onafhankelijke verkiezingen

Op 28 januari 2015 stuurden de ondertekenaars Ingenieur Philomé Lucien, agronoom Jean-Paul Duperval, meester Rateau Jean Ulrick, leden en pater Jan Hanssens coördinator van CRAN, Cel van Nationale Reflectie en Actie, onderstaande kritische persnota de wereld in. Deze nota drukt de onvrede uit met het steeds weer uitstellen van grondwettelijk geregelde verkiezingen. Deze gang van zaken bereidt de weg naar een mogelijks hernieuwde dictatuur waardoor grote onzekerheid en ontevredenheid onder de mensen ontstaat. Sinds oktober van vorig jaar zijn de protesten dan ook niet uit de lucht en nog minder uit de straat. We vertaalden de persnota voor u. Lees meer…

De Academie van het Haïtiaans Creools: een verdere stap in de ontplooiing van de moedertaal

“Creool” was de naam gegeven aan de uit Afrika afkomstige en in de kolonies geboren slaven. “Creools” werd de naam van de taal die ontstond uit de vermenging van de taal van de kolonisator met andere vreemde (Afrikaanse en Europese) of inheemse (Indiaanse) talen. Het is duidelijk dat het Haïtiaans Creools, waarvan het lexicon overwegend stamt uit het Frans, niet als een dialect, maar als een volwaardige taal moet worden erkend. Het Creools is op dit ogenblik de moedertaal van ongeveer 13 miljoen mensen, van wie de meeste in Haïti wonen. Dit Creools wordt, weliswaar met enkele kleine varianten, ook gesproken in de Franse Overzeese Departementen Guadeloupe, Martinique en Frans Guyana, en is door de aanwezigheid van Haïtiaanse migranten de tweede taal in de Dominicaanse Republiek, de Bahama’s en Cuba. Lees meer…

Parc Martissant in Port au Prince, een voorbeeld van sociale ontwikkeling in de stad

Een park wordt bron van herdenking, van aandacht voor milieu en van ontwikkeling voor de lokale gemeenschap.

Martissant, in het zuiden van de hoofdstad Port-au-Prince, is al sinds halfweg de jaren 2000 een probleemwijk, een overbevolkte volkswijk met veel sociale problemen en geweld, waar ook sommige bendes hun basis hebben. Midden in die zone lag een wijds park te verkommeren, een van de weinige groene zones langs de zuidelijke toegang tot de hoofdstad.
De haïtiaanse organisatie FOKAL maakt er een boeiend natuur- en cultuurpark van, in samenwerking met sociale werkers en met de lokale gemeenschap. Lees meer…

Haïtiaanse kunst in het Grand Palais in Parijs

“Haiti. Deux Siècles de Création Artistique”

Fascinerend en zeer verscheiden: dat is onze spontane indruk over deze prachtige overzichts-tentoonstelling van twee eeuwen hedendaagse kunst uit Haïti. Er waren 170 werken van 60 verschillende haïtiaanse kunstenaars. Hoewel alle werken in één zaal dicht bij elkaar waren opgesteld, hebben we alle drie echt kunnen genieten van deze unieke verzameling. Lees meer…

Editoriaal

Niemand kan ontkennen dat Haïti het land blijft van verrassingen … en misschien toch ook niet?…
Het onverwachte overlijden van ‘Baby Doc’ Jean Claude Duvalier en de hetze rond al of niet een officiële begrafenis zorgde voor commotie bij de slachtoffers van zijn dictatoriaal bewind en bij de mensenrechtenorganisaties. Vele pijnlijke herinneringen kwamen naar boven bij heel veel families die slachtoffer werden van de harde repressie van de Tonton Macoutes, en waarvoor tot vandaag niemand werd gestraft.
De voorziene verkiezingen : het wordt een lang vervolgverhaal. Regering en parlement komen niet tot eensgezindheid, straatprotesten overal en bijna wekelijks doen de druk toenemen en– wellicht onder druk van de internationale gemeenschap – wordt toch een oplossing gezocht. De door president Martelly opgerichte consultatieve commissie komt met een rapport waarbij o.a. het ontslag van de eerste minister en zijn regering wordt geëist. Het moet gezegd : dat men tot overleg kwam en de toestand niet laat escaleren tot het geweld de straat beheerst, is toch wel een vooruitgang vergeleken met eind 2003-begin 2004 toen Aristide verplicht moest vertrekken. Toch worden er hete politieke maanden verwacht… of zal de ‘internationale gemeenschap’ de knoop weer ontwarren?
Intussen naderen we de herdenkingsdag van de aardbeving, 5 jaar is het al geleden. Heropbouw is nog steeds aan de gang, er gebeurde al heel wat en er is een en ander verbeterd. Maar er is nog bergenvol werk om voor de grote massa de situatie te verbeteren. Investeringen in een sociaal beleid laten op zich wachten. En de droom van een beter Haïti ligt nog veraf. Dit konden we ook horen op de dag die het Vlaams Haïti Overleg organiseerde op 29 november in Mechelen. De vele organisaties in Haïti met steun van onze solidariteit werken moedig voort aan een betere toekomst. Een heel klein voorbeeldje hiervan is de oprichting van de Academie van de Creoolse taal. En de nieuwe ecologische woondorpen.

Actueel december 2014

Voormalig dictator Jean-Claude Duvalier overleed onverwacht. Er werden nog steeds geen parlementsverkiezingen gehouden en evenmin voor de vernieuwing van de lokale besturen. Eind 2015 moeten daarenboven ook presidentsverkiezingen gehouden worden. Onderstussen staat ex-president Aristide onder huisarrest. Lees meer…

Haïti vijf jaar later

Op 12 januari 2015 zal het 5 jaar geleden zijn dat een krachtige aardbeving Haïti trof. Met het epicentrum vlakbij de dichtbevolkte hoofdstad Port-au-Prince, waren er ontelbaar veel slachtoffers en was grote ellende het gevolg. Internationaal kwamen ongeziene solidariteitscampagnes op gang. Wie herinnert zich niet de 1212-campagne ‘Haïti Lavi’ bij ons. 5 Jaar later zijn vele internationale hulporganisaties vertrokken. Organisaties die vóór de aardbeving reeds samenwerkten met locale organisaties blijven met hen verder werken en hanteren een lange termijnvisie. Binnen het Vlaams Haïti Overleg dachten we dat het een goed moment was om terug te blikken op de aflopende hulpverlening en vroegen we ons af hoe de Haïtianen zelf terug kijken op deze periode en vooral hoe ze hun toekomst zien, ook deze van de kinderen en jongeren en het Haïtiaanse middenveld. Lees meer…

De slag bij Vertières

Een paar weken geleden verscheen het boek “l’Armée indigène. La défaite de Napoléon” van Jean Pierre Le Glaunec, historicus en professor geschiedenis aan de universiteit van Sherbrooke in Canada. Lees meer…

Een plots Overlijden

Op 4 oktober overleed Jean-Claude Duvalier (Baby-Doc) in de hoofdstad Port-au-Prince. De gewezen dictator van Haïti – tweemaal tot “Président à vie” verkozen – werd amper 63 jaar oud. Door zijn plotse hartaanval behoort het regime Duvalier nu tot de geschiedenis. Bij dit overlijden kwamen vage herinneringen opnieuw klaar voor de geest en oude littekens werden opnieuw pijnlijke wonden. Lees meer…

Oprichting van de Academie van het Creools

Na vele jaren krijgt Haïti een Academie van de Creoolse taal. Het is een erkenning voor het jarenlange werk van lokale organisaties voor de bevordering en waardering voor de eigen taal die door de grote meerderheid van de bevolking de enige taal is waarin ze zich vlot kunnen uitdrukken.Lees meer…

Het oog ziet, de mond moet spreken (Je wè bouch fèt pou pale)

De Nationale Bisschoppelijke Commissie Rechtvaardigheid en Vrede in nauwe samenwerking met de Commissie Rechtvaardigheid en Vrede van het Aartsbisdom Port-au-Prince heeft haar 50ste rapport gepubliceerd over geweld en misdaad in het hoofdstedelijk gebied. Dit rapport geeft de waarnemingen weer van de periode januari – maart 2014. Met 269 slachtoffers in drie maanden zet zo’n rapport de schijnwerpers op de harde misdaadcijfers. Deze cijfers liggen evenwel ver onder de misdaadcijfers in bijvoorbeeld steden in de Verenigde Staten of in andere grote Latijns Amerikaanse steden. In tegenstelling tot het geldend vooroordeel is het Haïtiaanse volk helemaal niet gewelddadig, het reageert meestal met passieve weerstand. Lees meer…

h2. OVERZICHT HULP UIT BELGIË • DEBAT • KINDERRECHTEN • CREOOLSE MAALTIJD • KINDER-ANIMATIE • FANFARE NOUVELLE FLIBUSTE

De aardbeving in Haïti op 12 januari 2010. Welke hulp vanuit Vlaanderen en België? En na het vertrek van de grote internationale hulporganisaties, hoe gaat het met de haïtianen? Met de kinderen en de jongeren? De haïtianen doen het nu zelf. Wat onthouden ze van die periode van heropbouw? Hoe organiseren ze zich en wat is voor hen belangrijk? Hoe kijken de kinderen en de jongeren naar hun toekomst?

En boeiend programma met:

• overzicht van de hulp uit Vlaanderen en België in cijfers en beelden door Greet Schaumans
• Debat met Gotson Pierre , journalist en directeur van het Haïtiaanse persagentschap Alterpresse; Yvénia Hilaire , psychologe en algemeen secretaris van de vereniging van Haïtiaanse psychologen, werkt met kwetsbare kinderen in Haïti en Serge Beel , hoofd Zuiddienst 11.11.11.
• Creoolse maaltijd – aperitief en koffie inbegrepen – en napraten (18€ volwassenen en kinderen via Rhoddy.Petit@telenet.be

• Kinderanimatie is voorzien tussen 14u30 – 18u00

Over dit alles een muzikaal sausje van de fanfare Nouvelle Flibuste

Meer informatie: Rhoddy.Petit@telenet.be en www.vlaams-haiti-overleg.be

KOM KIJKEN EN LUISTEREN OP ZATERDAG 29 NOVEMBER • 14U > 21U
DIOCESAAN PASTORAAL CENTRUM · FREDERIK DE MERODESTRAAT 18, MECHELE

OVERZICHT HULP UIT BELGIË • DEBAT • KINDERRECHTEN • CREOOLSE MAALTIJD • KINDER-ANIMATIE • FANFARE NOUVELLE FLIBUSTE

De aardbeving in Haïti op 12 januari 2010. Welke hulp vanuit Vlaanderen en België? En na het vertrek van de grote internationale hulporganisaties, hoe gaat het met de haïtianen? Met de kinderen en de jongeren? De haïtianen doen het nu zelf. Wat onthouden ze van die periode van heropbouw? Hoe organiseren ze zich en wat is voor hen belangrijk? Hoe kijken de kinderen en de jongeren naar hun toekomst?

En boeiend programma met:

• Overzicht van de hulp uit Vlaanderen en België in cijfers en beelden door Greet Schaumans
• Debat met Gotson Pierre , journalist en directeur van het Haïtiaanse persagentschap Alterpresse; Yvénia Hilaire , psychologe en algemeen secretaris van de vereniging van Haïtiaanse psychologen, werkt met kwetsbare kinderen in Haïti en Serge Beel , hoofd Zuiddienst 11.11.11.
• Creoolse maaltijd – aperitief en koffie inbegrepen – en napraten (18€ volwassenen en kinderen via Rhoddy.Petit@telenet.be

• Kinderanimatie is voorzien tussen 14u30 – 18u00

Over dit alles een muzikaal sausje van de fanfare Nouvelle Flibuste

Meer informatie: Rhoddy.Petit@telenet.be en www.vlaams-haiti-overleg.be/artikels/haiti-5-jaar-later

KOM KIJKEN EN LUISTEREN OP ZATERDAG 29 NOVEMBER • 14U > 21U
DIOCESAAN PASTORAAL CENTRUM · FREDERIK DE MERODESTRAAT 18, MECHELE

Editoriaal

Belangrijk nieuws liep binnen bij het ter perse gaan van deze nieuwsbrief: het plotse overlijden van Jean-Claude Duvalier alias Baby Doc op 4 oktober 2014. Hij was president à vie en bestuurde het land als dictator van 1971 tot 1986, naar het voorbeeld van zijn vader. In een volgende brief brengen we meer achtergrondnieuws.

Eind september is er nog steeds geen eenzgezindheid over de verkiezingscommissie en de kieswet. Het wordt dus krap om op 26 oktober verkiezingen te organiseren. De druk van buitenaf is groot om toch tot een akkoord te komen. Want geen verkiezingen betekent dat het parlement zonder mandaat is vanaf februari 2015 en dat zet de deur open voor bestuur bij decreet door de president.

Intussen gaat het leven voort voor de gewone burger in Haïti. In het actueel kunnen jullie lezen wat er de voorbije drie maanden aan de orde van de actualiteit was in Haïti. We laten het licht ook schijnen op de vele discussies rond het minimumloon dat al of niet toegepast wordt in de verschillende sectoren van bedrijvigheid. En we gaan dieper in op de complexe en jarenlange problemen rond straffeloosheid die ook vandaag nog steeds aan de orde zijn en eigenlijk de basis vormen van het gebrek aan vooruitgang in het land.
Veel leesgenot.

Actueel september 2014

De verkiezingen staan voor de deur en dat brengt de nodige onrust met zich mee. Voormalig president Aristide wordt geviseerd door het gerecht. De wederopbouw na de aardbeving van 2010 verloopt niet zoals het zou moeten en is nog steeds niet voltooid. Kardinaal Langlois kant zich tegen de voodoo, en het mandaat van de soldaten van de Minustah is met een jaar verlengd. Lees meer…

Chikiwo – een nieuwe ziekte?

Na de Chikungunya-plaag in Haïti zou je kunnen denken dat weer een nieuwe ziekte de Haïtianen treft. Deze keer zijn het vooral jongeren die aangestoken worden. Jongeren van Chiro Haïti (Kiwo Ayiti in het Creools) en Chiro Vlaanderen. Lees meer…

Het Haïtiaanse middenveld. Don Quichote in Haïti?

In de nieuwsbrief van Maart-April 2014 gaf ik wat indrukken over de veranderingen die in Haïti aan gang zijn en zichtbaar worden, 4 jaar na de verwoestende aardbeving. De overheid levert inspanningen om een en ander te realiseren. Ze wil vooral voor een goed imago zorgen dat investeerders kan lokken. In stilte werken echter ook vele lokale organisaties van het middenveld aan heropbouw, aan capaciteitsversterking, aan verandering van mentaliteit en aan nieuwe en creatieve initiatieven. Hiermee willen ze in Haïti zelf werkgelegenheid scheppen, in eigen voedsel voorzien, lokale economische activiteiten opzetten en op termijn minder afhankelijk worden van de buitenlandse steun. In welke mate deze lokale initiatieven de interesse wekken van de overheid of inspireren tot een beleid voor versterking van de inlandse economie, blijft momenteel een wel open vraag. Lees meer…

Straffeloosheid creëert een onaantastbare kaste in Haïti

Op 28 augustus jl. werd de twintigste verjaardag herdacht van de brutale moord op Jean Marie Vincent. In ’94 werd hij doodgeschoten aan de ingang van het huis van zijn congregatie, de Montfortanen. Haïti leefde toen onder het zeer repressieve regime van luitenant-generaal Raoul Cedras, die op 30 september 1991 een staatsgreep pleegde tegen de nog geen jaar eerder eerste democratisch verkozen president Bertrand Aristide. Vincent was een geëngageerd priester, vormingswerker en sociaal ondernemer. Tussen 1971 en 1987 was hij één van de begeleiders van de boerenbeweging ‘Tèt Ansanm’ in het Noordwesten, die later uitgroeide tot de nationaal georganiseerde boerenbeweging ‘Tèt Kole Ti Peyizan’. Tot vandaag, 20 jaar later dus, lopen zijn moordenaars nog steeds vrij rond. Het is één van de sprekende voorbeelden die het klimaat van straffeloosheid in Haïti illustreren. Lees meer…

Loondiefstal in de sweatshops

Op 16 april 2014 werden bij presidentieel besluit de minimumlonen vastgelegd. In ondernemingen uit segment A: banken, supermarkten, privé-scholen, (25 sectoren in totaal), ligt het minimumloon op 260 HTG (Haitiaanse gourdes) per werkdag van 8 uur. In ondernemingen uit segment B: kapsalons, mijnen en steengroeven, groothandel, (16 sectoren) ligt het minimumloon op 240 HTG. In ondernemingen uit segment C: landbouw en veeteelt, NGO’s, restaurants, maakindustrie, (9 sectoren) ligt het minimumloon op 225 HTG. In de exportgerichte assemblage-industrie ligt het minimumloon op 225 HTG, met dien verstande dat de productiequota moeten toelaten dat een ervaren arbeider minstens 300 HTG (= 6,52 USD = 5 EURO) per werkdag kan verdienen. Ten slotte wordt het minimumloon van het huispersoneel vastgelegd op 125 HTG per werkdag. Lees meer…