Auteur: Colette Lespinasse, vertaald door Guy Clymans
Drie Haïtiaanse vrouwen geven uitleg over de situatie, de inspanningen en hun ontgoocheling.
Op initiatief van het parlementslid van de Groenen/ALE, Mevrouw Caroline Roose van het Europees Parlement, en met de ondersteuning van CETRI (Centre Intercontinental), namen 3 Haïtiaanse vrouwen op 8 februari 2022 deel aan een webinar over de situatie in Haïti. Voorafgaandelijk hadden de organisatoren een debat met de ambassadeur van de Europese Unie (UE) in Haïti, Mevrouw Sylvie Tabesse, aangekondigd. Uiteindelijk trok deze laatste zich terug en vertoonde zich slechts enkele minuten om te spreken over de hulpacties van de EU aan Haïti, terwijl zij benadrukte dat zij niet deelnam aan het debat aangezien de EU “geen partij kiest”.
Deze beslissing was niet naar de zin van de deelneemsters die dit krachtig aanhaalden in hun betogen. Evenwel namen zij van de gelegenheid gebruik om de toehoorders de moeilijke situatie voor te stellen waarin het Haïtiaanse volk voortploetert, en spuiden zij hun kritiek op de houding van wat men gewoonlijk “de Internationale Gemeenschap” noemt en spraken over de inspanningen van verschillende groepen van het middenveld en de politieke wereld om een Haïtiaanse oplossing voor de crisis te vinden.
Rosy Ducena / RNDDH
Van bij het begin toonde Mevr. Rosy Ducena van het Nationaal Netwerk voor de Verdediging van de Mensenrechten (RNDDH), met feiten aan hoe de toestand van de mensenrechten voortdurend is achteruitgegaan gedurende de vier laatste jaren. “Van 2018 tot 2022 werden er 15 moordaanslagen en gewapende overvallen waargenomen in de achterstandswijken tijdens dewelke honderden personen werden vermoord of vermist en tientallen vrouwen en meisjes werden verkracht. … Geen enkel gerechtelijk onderzoek werd nochtans afgerond, niettegenstaande er verdachten onder wie officiële gezagsdragers werden aangewezen bij de voorbereiding en de uitvoering van deze misdaden. …. De bendes vergroten hun territorium. De levensomstandigheden van de bevolking gaan achteruit. Sinds juli 2021, na de moord op ex-president Jovenel Moïse, heeft een Eerste Minister het bestuur van het land overgenomen. Maar de situatie verslechtert voortdurend”, betreurde Mevr. Ducena.
Mevr. Ducena onderlijnde dat het onder dergelijke voorwaarden onmogelijk is over vrije verkiezingen te spreken. Zij trekt de recente evaluatie van de situatie van de Mensenrechten in Haïti, gerealiseerd op 31 januari in het kader van de 40e sessie van de Universele Periodieke Doorlichting van de Raad van de Mensenrechten van de VN, in twijfel. Zonder een verbetering van de veiligheidstoestand, zonder een audit van het kiessysteem waaronder de nationale identiteitskaart en zonder consensus onder de spelers, ziet Mevr. Ducena niet hoe het land democratische verkiezingen zou kunnen organiseren. Zij nodigt de Europese Unie uit “gehoor te geven aan het Haïtiaanse volk en te vermijden een stembusgang te ondersteunen die het land naar nieuwe crisissen zou leiden”.
Velina Charlier / Nou Pap Domi
Mevr. Vélina Charlier, van de Organisatie Petrochallenger “Nou Pap Domi = Wij Blijven Waakzaam” betoogde dat hetzelfde regime na de moord op Mr. Jovenel Moïse aan de macht is gebleven en dat dit regime dezelfde politiek van corruptie, straffeloosheid en geplande terreur voortzet. Zij veroordeelt de onvoorwaardelijke steun van de internationale gemeenschap aan de achtereenvolgende machthebbers in Haïti. Aan de andere kant stelt ze vast dat “deze internationale gemeenschap geen enkele ernstige dialoog onderneemt met de organisaties van het Haïtiaanse middenveld, terwijl zij een retoriek voorstaat over het belang van burgerparticipatie aan de staatszaken”. Mevr. Charlier wijst op de steun van de Europese Unie aan Mr. Ariel Henry, ondanks de sterke vermoedens van zijn betrokkenheid bij de moord op ex-president Moïse. Zij veroordeelt de voortdurende inspanningen van de buitenlandse diplomaten in Haïti gegroepeerd in een soort syndicaat genaamd “Core Group” om systematisch de inspanningen van het Haïtiaanse middenveld om uit de impasse te raken, te boycotten. Zij eist respect voor de Haïtiaanse strijd voor de democratie en eist de stopzetting van de hypocrisie en de steun aan de corrupten om het Haïtiaanse volk toe te laten zijn weg naar de waardigheid te vinden.
Magalie Comeau Denis / Montana – Akkoord
Mevr. Magalie Comeau Denis is een van de initiatiefneemsters van de burgerbeweging voor de zoektocht naar een Haïtiaanse oplossing voor de aanslepende crisis in Haïti. Zij begon haar interventie met een fragment van het gedicht “Laatste bericht” van Jacques Stephen Alexis, geëngageerd dichter en politiek militant, van wie dit jaar de 100e verjaardag werd gevierd. Zij verklaarde hoe de regimes van de partij PHTK (Parti Haïtien Tet Kale – Haïtiaanse Kaalkoppartij), die de laatste 10 jaren konden genieten van de steun van de internationale gemeenschap, de instellingen van het land totaal hebben verwoest, ondanks de aanwezigheid van de troepen van de VN die beweren “de democratie in Haïti te ondersteunen”. Zij hamerde erop: “De uitvoerende macht berust bij een enkel persoon, die een opdracht heeft gekregen van de Core Group. Er is geen president; het Hof van Cassatie en het Parlement zijn disfunctioneel. Geen enkele presidentiële instelling kan zijn functie opnemen. Het land werd onder internationale voogdij geplaatst, die hen ondersteunt die ons vernietigen” Mevr. Denis verklaarde hoe sinds begin 2021 een groep organisaties van verschillende sectoren (boeren, vakbonden, zakenwereld, kerken, enz.) die het land het best vertegenwoordigen en die werden vervoegd door politieke organisaties, hadden samengewerkt, wat leidde tot het Akkoord van 30 Augustus, ook “Montana-Akkoord” genoemd, voor een Haïtiaanse oplossing voor de crisis. Zij maakte bezwaar tegen de houding van Mevr. Tabesse die weigerde met hen te discussiëren en tegelijkertijd de gelegenheid nam om te spreken over de vorderingen van de huidige regering nadat zij het debacle van diezelfde regering had aangetoond. Voor Mevr. Denis getuigde dit van “de meest overtuigende manier om blijk te geven van partijdigheid”.
Besluit
De debatten die op deze drie interventies volgden gingen over de akkoorden voorgesteld door verschillende groepen, over de ontwikkelingen leidend tot het Montana-Akkoord, over de belangen die het gedrag van de VS en de Core Group zouden kunnen bewegen in de huidige context, over het type van relaties met Haïti dat het middenveld verwacht van de internationale gemeenschap, enz. Er werden ook vragen gesteld aan de Europese Unie. Maar omwille van de afwezigheid van Mevr. Tabesse, beloofde parlementslid Roose de vragen over te maken aan de afgevaardigde van de EU in Haïti. Ten slotte beloofde Mevr. Roose om Haïti niet te laten vallen en door te gaan met haar aanpak om de werkelijke toestand van het land bekend te maken, zoals ze deed in 2021, toen ze van het Europese Parlement een resolutie over Haïti had bekomen.
Dit webinar over Haïti werd afgesloten met een samenvatting van de uiteenzettingen en de debatten door Mr. Frédéric Thomas van CETRI, gevolgd door dankbetuigingen van de spreeksters.
Bronnen: https://www.coeh.eu/fr/webinaire-sur-la-crise-politique-en-haiti/; https://www.cetri.be/Webinaire-Haiti-sortir-de-l-5827?lang=fr