Auteur: Colette Lespinasse. vertaald door Guy Clymans
De reconstructie laat op zich wachten, maar de hoop is levend
Op 14 augustus 2022 was het al een jaar geleden dat een krachtige aardbeving van een magnitude van 7.2 op de schaal van Richter het Grote Zuiden van Haïti trof. Ter gelegenheid van deze eerste verjaardag werden hier en daar enkele herdenkingsactiviteiten georganiseerd, maar niets bijzonders, want de beloften tot wederopbouw die met grote publiciteitsondersteuning werden aangekondigd, werden niet gehouden.
Weliswaar werd er noodhulp geboden, vooral door NGO’s die de slachtoffers bijstand verleenden. Deze genoten van voedselhulp, bedeling van cash, gezondheidszorgen, ondersteuning bij de herneming van hun economische activiteiten, voornamelijk in de landbouw of de kleinhandel. Maar men is ver verwijderd van een grote beweging voor de heropbouw van het Grote Zuiden. Nochtans is het potentieel voor landbouw en toerisme er groot. Het zou een nieuwe start kunnen zijn om de levensomstandigheden van de bevolking blijvend te verbeteren, De natuurelementen die er geregeld verwoestend uithalen en waarvan de frequentie dreigt toe te nemen in de komende jaren zou met gepaste maatregelen kunnen getemperd worden.
Ten gevolge van een conferentie rond de hulp voor de heropbouw van het Grote Zuiden van Haïti, werd 600 miljoen dollar aangekondigd. “Dit geld zal niet beheerd worden door de regering, maar door elke geldschieter en volgens zijn eigen procedures. Er is nog niets vrijgemaakt en de procedures om dit geld uit te geven, duren blijkbaar lang”, zo klaagde eerste minister de facto Ariel Henri in een toespraak op 14 augustus.
Twee weken voor de herdenking van deze eerste verjaardag van de aardbeving, heeft de regering zich gehaast om een voorlopige onafgewerkte brug over de rivier Grand-Anse, aan de ingang van de stad Jérémie,voor het verkeer open te stellen. Dit om tegemoet te komen aan de bevolking en de reizigers die verplicht waren door de rivier te waden sinds de oude brug door de aardbeving ernstig was beschadigd. Ondanks de duidelijk zichtbare gebreken van de nieuwe infrastructuur, zijn de bewoners van de Grand’Anse (Zuidwesten van Haïti) opgelucht dat ze in de regentijd niet zullen verplicht zijn de daling van het wassende water af te wachten om de rivier over te steken.
Na de aardbeving hebben NGO’s enkele tussenkomsten gedaan, maar deze blijven erg beperkt, gelet op de enorme noden en het gebrek aan impact op de bestaande structurele problemen. “Door het verliezen van hun huizen leven veel mensen nog onder dekzeilen in hun koer of bij vrienden. Bij gebrek aan een begeleidingsprogramma hebben ze ook geen vooruitzicht wanneer ze hun huizen kunnen heropbouwen.”, vertrouwde een lid van de Beheerraad van de 3e Gemeentelijke Sectie (CASEC) Haute Guinaudée Jérémie ons toe.
De aardbeving heeft de plattelandsbevolking van de Grand-Anse, die enkele jaren geleden werd getroffen door het geweld van de Orkaan Mathew nog meer verarmd. “Wij waren nog niet hersteld van de gevolgen van de cycloon Matthew, die onze regio had geteisterd in oktober 2016, toen de aardbeving ons heeft getroffen. Wij hebben niet alleen naasten verloren, maar ook onze bestaansmiddelen, want veel velden gingen verloren bij aardverschuivingen, vruchtbare velden werden onbruikbaar”, verklaarde Pierre Leçon Mécil, een ander lid van de CASEC van de 4e Sectie van de Gemeente Roseaux. Hij nam deel aan een conferentie over de inzet van de hulp, georganiseerd in het kader van de eerste verjaardag van de aardbeving, door de Britse NGO Action Aid, samen met de Commissie Landbouw en Milieu (CAEC) van het ONG platform CLIO en het agro-ecologische platform PADED.
Deze lokale autoriteit maakt zich zorgen voor de nakende heropening van de scholen, een gebeurtenis die gewoonlijk grote uitgaven meebrengt voor de bevolking. Dit jaar zullen ouders niet in staat zijn de schoolkosten te betalen en hij maakt zich ook zorgen voor het voortdurende probleem van de onveiligheid in de hoofdstad, dat het vervoer van goederen, vooral landbouwproducten, naar en vanuit het Grote Zuiden hindert.
Ondanks alles koestert de bevolking de hoop op een betere toekomst, al blijft zij waakzaam omwille van de aardschokken die zich elke dag vermenigvuldigen. Volgens een aardbevingsbulletin op 8 augustus 2022 gepubliceerd door AGERCA (Alliantie voor het beheer van de risico’s en de voortzetting van de activiteiten) en overgenomen door Alterpresse, heeft Haïti in de loop van de maand juli 138 aardschokken geregistreerd met een kracht tussen 1.3 en 5.2 op de schaal van Richter. Het departement van de Grande-Anse werd het meest getroffen in deze periode. “Wij leven elke dag in angst met deze herhaalde schokken. Maar wij beginnen te begrijpen wat er gebeurt dankzij de ontvangen vorming en wij weten nu ongeveer wat wij moeten doen”, verklaarde een bewoonster van Jérémie,, de belangrijkste stad van het departement Grand’Anse.
Deze eerste verjaardag gaf ook aanleiding tot overwegingen over de kwestie van de hulp aan Haïti waarover een zekere misnoegdheid heerst in het land, net als over het bestuur van het land. De opeenvolgende ervaringen van nood aan humanitaire bijstand na twee belangrijke catastrofen, heeft de bevolking van de Grand-Anse sterk beïnvloed. Organisaties organiseren zich opdat de hulp beter zou worden verstrekt en met respect voor de menselijke waardigheid. Bij een tussenkomst op de conferentie voor de situering van de hulp, heeft een vertegenwoordigster van de vrouwenorganisatie SOFA uitgelegd hoe haar organisatie met de steun van andere groepen zich heeft gemobiliseerd om van de NGO’s en de overheden een betere organisatie van de verdelingen te eisen, vooral in het geval van kwetsbare groepen. “Als organisatie voor de promotie van gendergelijkheid, van het recht op waardigheid, hebben wij met onze partners onze bezorgdheid gedeeld over de manier waarop de hulp werd uitgedeeld, soms met geweld om zogezegd een zekere discipline te handhaven. Wij hebben klacht ingediend bij de sectorale ronde tafel, wij hebben een commissie van toezicht gevormd. En dankzij deze tussenkomsten, werden er verbeteringen aangebracht”, getuigde Françoise Innocent, van SOFA. Op dezelfde conferentie heeft een andere vrouw, Louisianne Nazaire van de federatie van vrouwengroepen in de Grand’Anse (OFTAG), bevestigd dat zij van mening is dat, ondanks moeilijkheden van allerlei aard, haar organisatie zich heeft versterkt in haar beheer capaciteit. De partners met wie zij de gelegenheid had samen te werken bij het beheer van deze crisissen, hebben zich ingespannen om een grotere betrokkenheid van de lokale structuren en overheden in hun interventies mogelijk te maken.
Ter herinnering, volgens het eindrapport van de Directie van de Haïtiaanse Civiele Bescherming van 4 september 2021 voor de drie departementen van het grote Zuiden was de balans bij de aardbeving van 14 augustus 2021 heel zwaar: 2,248 mensen verloren het leven, 329 mensen werden vermist, 12,763 werden gewond, 53,518 huizen werden verwoest en 83,770 anderen beschadigd. Het platteland is de ergst getroffen zone in de drie geografische departementen.
Bron : https://www.coeh.eu/fr/premier-anniversaire-du-seisme-dans-le-grand-sud-dhaiti/